100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting NLC €5,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting NLC

 15 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit is een samenvatting van de geziene theorie

Voorbeeld 3 van de 24  pagina's

  • 31 mei 2022
  • 24
  • 2020/2021
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (3)
avatar-seller
jannebruyneel
Nederlandse literatuur en cultuur
tot 1830
Inleiding
Wat?
 Hoe zijn onze maatschappij en cultuur gegroeid?
 Wat zijn de belangrijkste politieke, economische, sociale en culturele ontwikkelingen?
 Invalshoek: literaire teksten



Gevolgen van de opkomst van de steden
1. Sociale gevolgen
BURGERS
 Een 4de stand naast adel, geestelijkheid en boeren
 REVOLUTIONAIR en bekritiseerd
 Werken is de straf van God (“schande dat men er plezier uithaalt)
 Ze produceren meer dan nodig: geldzucht en hoogmoed (maar er is altijd eten)
 Speculeren met overschotten, profiteren van vraag en aanbod: marchanderen
met tijd

2. Economische gevolgen
Stedelingen leven van handel  ontstaan KAPITALISME

3. Politieke gevolgen
Steden worden rijk en machtig  grote ZELFSTANDIGHEID

4. Culturele gevolgen
 Eigen stedelijke cultuur
 Processies
 Blijde inkomsten
 Ommegangen (tocht door de stad)
 Het wereldlijke toneel ontstaat
 Kluchten/ sotterniën
= kluchten over lompe boeren en hun wellustige, bazige vrouwen.
Boodschap: zo hoort het niet!




1
Janne Bruyneel

,Nederlandse literatuur en cultuur
tot 1830
Heinric de von Veldeke
Veronderstelde voorkennis
 Een pennenproef als begin, Hendrik van Veldeke, Onderwijs en artes
 Een kleine geschiedenis van Nederland & Tristan moest tegen wil en dank
eens doorlezen

Heinric von Veldeke
 Oudste met naam bekende dichter. Hij leefde in 2 de helft 12de eeuw (°Hasselt)
 Hij schreef voor de hoogste adellijke en geestelijke kringen en was succesvol
 Was waarschijnlijk zelf van half-adellijke afkomst
 Kende als klerk de antieke literatuur en cultuur en dat was belangrijk voor de
verschriftelijking van Nederlandse literatuur
 Breed en baanbrekend oeuvre

Klerken en het Latijn
 Opleiding tot priester, maar niet gewijd
 Kunnen lezen en schrijven in Latijn
 Werken in kanselarij of ambtenarij
 Werd gebruikt tot laat in de middeleeuwen (Taal van de Kerk)
 Wie leerde lezen en schrijven, leerde dat in het Latijn

Artes liberales
Trivium
 Grammatica
 Retorica (leer overtuigen)
 Dialectica (leer argumenteren)
 Lectuur klassieke Latijnse auteurs

Quadrivium
 Rekenkunde
 Geometrie
 Muziek
 Astronomie

Veldekes oeuvre
1. Servaaslegende of Sente Servas (1170-1180)
 Deel 1:
Leven van Sint-Servaas
= bisschop van Tongeren die stierf te Maastricht ca. 384

 Deel 2
Wonderen na zijn dood




2
Janne Bruyneel

, Nederlandse literatuur en cultuur
tot 1830
Een vertaling/bewerking van een Latijns heiligenleven in opdracht van de mecenassen:
gravin Agnes van Loon en het kapittel van Servatiuskerk te Maastricht.

2. Eneasroman (ong. 1186)
 Bewerking van de Oudfranse Roman d’Eneas (1154-1156), op zijn beurt een bewerking
van de Aeneis van Vergilius.
 Veldeke kende dus ook Franse taal en de nieuwste Franse literatuur

 Aeneis:
Latijns epos van Vergilius
Verhaal over Aeneas, Trojaan die uit Troje vlucht en Rome sticht.

 Roman d’Eneas:
Roman: in het romaans (Frans)
Eerste (hoofse) roman omdat liefde sterk op de voorgrond treedt

 Eneas en Lavinia:
Lavinia was de koningsdochter met wie Eneas in Latium in het huwelijk treedt.
Belichaamt goede en voorspoedige liefde.

 Eneasroman van Veldeke:
Nóg meer aandacht voor liefde  bron van alle deugden
Strijd, leed en drama naar de achtergrond
Waarschijnlijk gericht op het hof van de Duitse keizer Barbarossa
 Hij vergelijkt het huwelijksfeest met de hofdag van Barbarossa te Mainz in 1184
 Duitse keizers beschouwden zichzelf als erfgenamen van Romeinse keizers


3. 30 hoofse minneliederen
 Originele liederen, iets totaal nieuws
 Hoofse liefde is de thematiek
 Verwoording stereotiep: bv Natureingang
 = registrale kunst: met beperkte elementen steeds nieuwe dingen maken.

 Veldekes hoofse liefde:
- Geïnspireerd op de fine amour van de trouvère & fin ‘amors van de troubadours:
Onderdanig aanbidden van een hooggeplaatste dame, vaak onbereikbaar (getrouwd)
- Verlangen is heel belangrijk, maar wordt niet vaak ingelost
- Hartstochtelijke liefde met intense vreugde en verdriet
- Liefde leidt naar zelfverdediging + vreugde

 Intertekstualiteit:
- Verwijzing naar bestaande liederen d.m.v. herhalingen van variatie op rijmschema’s,
beeldspraak of thematiek.
- Elitaire kunst voor ingewijden die verwijzingen herkenden.



3
Janne Bruyneel

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannebruyneel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd