100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting slides en notities farmacologie en klinische toxicologie 2MLT HoGent €4,09   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting slides en notities farmacologie en klinische toxicologie 2MLT HoGent

 71 keer bekeken  1 keer verkocht

Samenvatting farmacologie en klinische toxicologie (Mnr Dumont): - Slides - Notities les

Voorbeeld 4 van de 41  pagina's

  • 1 juni 2022
  • 41
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (10)
avatar-seller
iamMLTer
Farmacologie en klinische toxicologie
Deel 1. Dispositie en farmacokinetiek

Inleiding

1. Opname, resorptie of absorptie
→ Plasma
2. Verdeling of distributie
→ Plasma: 3l
→ Extraplasmatisch deel: 11l + 28l
3. Eliminatie:
→ Excretie
→ Metabolisatie
➔ Telkens doorheen membranen
➔ Verschillende processen gebeuren door elkaar


Passage doorheen lichaamsmembranen




Filtratie (links)

= Doorheen poriën tussen cellen (passief)
- Grootte
o Eiwitten: enkel GM in vrije vorm, dus niet gebonden aan eiwitten,
kunnen via filtratie doorheen lichaamsmembranen
o Bloed-hersen-barrière: bescherming zodat stoffen niet zomaar in de
hersenen kunnen (bv. dopamine kan er niet door, maar L-DOPA wel)
- Drukgradiënt: m.b.v. het drukverschil worden stoffen doorheen de poriën
geduwd


Diffusie (rechts)

=
Doorheen cellen, door de membraan (passief)
- Lipofiel, niet ionisch: er worden membranen doorkruist die bestaan uit een
dubbele fosfolipidenlaag, het GM moet dus relatief lipofiel en niet ionisch zijn
om hier door te geraken
o pH
o pKa
→ pH = pKa + log(B/Z)
➔ IONENTRAPPING/IONENVANGST
- Concentratiegradiënt: diffusie is een passief proces dus stoffen kunnen
enkel van een hoge concentratie naar een lage concentratie getransporteerd
worden

,Absorptie – opname

Enteraal

=
Via het GI-stelsel
- Oraal
= Via de mond inslikken en opname gebeurt in de maag of darm
o In oplossing gaan GM:
▪ pH milieu
▪ Eigenschappen GM: oplosbaarheid, deeltjesgrootte, enterisch
omhulling (= film rond tablet die zuurbestendig is en oplost bij
alkalisch pH doordat gaatjes ontstaan en water naar binnen kan:
geen schade aan maag, enzymen niet afgebroken, geen slechte
smaak en lichtgevoelige GM)
o Resorptie van het GM:
▪ Eigenschappen milieu: pH, contactoppervlak, contacttijd
▪ Eigenschappen GM: vetoplosbaarheid, pKa
- Buccaal
= Via mond zonder inslikken en opname gebeurt via de mondmucosa of het
mondslijmvlies (sublinguaal of in mond plakken)
o Voordelen:
▪ Snelle resorptie
▪ Geen first-pass effect
- Rectaal
= Via anus en opname gebeurt in de darm (suppo)
o Voordelen:
▪ Snelheid
▪ Gedeeltelijk vermijden first-pass effect
▪ Vermijden contact maagmucosa/inhoud
o Nadelen:
▪ Variabele BB

Parenteraal

= Niet via het GI-stelsel
- Intraveneus/intravasculair (IV)
= Oplossing via injectie in de algemene circulatie gebracht
o Voordelen:
▪ Snelle opname: meteen in algemene circulatie
▪ 100% BB: geen first-pass effect
o Nadelen:
▪ Irritatie vaatwand: wondje waarin allerlei stoffen gebracht
worden
▪ Emboolvorming/neerslag: enkel oplossingen en geen suspensie
IV injecteren; ook de pH is van belang
▪ Anafylactische reacties: elke persoon reageert anders en
sommige Ag/AL-reacties kunnen heel hevig zijn
▪ Beperking in aantal personen die dit mogen uitvoeren

, - Intramusculair (IM)
= Via injectie in spieren gebracht
o Resorptie ~ capillaire doorbloeding weefsel (snelheid en hoeveelheid):
▪ Plaats: niet op elke plaats in het lichaam stroomt het bloed even
snel
▪ Inspanning: inspanningen (en ook warmte, masseren, …) zorgen
voor vasodilatatie
▪ Vasoconstrictoren – depotwerking: trage opname en verlengde
werking doordat minder bloed vloeit (GM minder snel
meegenomen)
- Subcutaan (SC)
= Via injectie onder de huid gebracht
o Resorptie ~ capillaire doorbloeding weefsel (snelheid en hoeveelheid):
▪ Plaats: niet op elke plaats in het lichaam stroomt het bloed even
snel
▪ Inspanning: inspanningen (en ook warmte, masseren, …) zorgen
voor vasodilatatie
▪ Vasoconstrictoren – depotwerking: trage opname en verlengde
werking doordat minder bloed vloeit (GM minder snel
meegenomen)
- Transdermaal (TD)
= Doorheen de huid (zalf, crème, …)
o Voordelen:
▪ Geen first-pass effect
▪ TTS (transdermaal therapeutisch systeem) – volgehouden effect
- therapietrouw: indien pleister op arm blijft is er een constante
concentratie aan GM in het plasma
- Pulmonair (P)
= Via inhalatie in de longen gebracht en kan lokaal of systemisch werken
(aerosols, puffers, …)
o Voordelen:
▪ Groot debiet
▪ Groot oppervlak
▪ Geen first-pass effect
o Nadelen:
▪ Verschillen in de plasmaconcentratiecurve tussen verschillende
personen

Biologische beschikbaarheid

= De fractie van de dosis die de algemene circulatie bereikt (%)

Afhankelijk van first-pass effect door de lever:

Na opname in de maag of darm gaan stoffen via het
portaal systeem naar de lever en ondergaan een eerste
passage effect → hierbij wordt een GM in een bepaalde
hoeveelheid afgebroken/gemetaboliseerd vooraleer
het naar de algemene circulatie gaat om verdeeld te
worden over het lichaam

, - Hoe groter het eerste passage effect, hoe groter de dosis moet zijn
- De grote van het eerste passage effect is afhankelijk van de structuur van het
GM
- Het eerste passage effect komt voor bij orale en rectale inname



Verdeling

Schijnbaar verdelingsvolume

= Een maat voor de verdeling van het GM over het
lichaamswater
- Schijnbaar: geen echt volume
- Verdelingsvolume: waar is het GM precies
aanwezig



Enkel vrij GM
𝐷
𝑉𝑑 = = 42𝐿
𝐶𝑝𝑙, 0

Enkel eiwitbinding

Cpl,0 ↑ → Vd < 42L

Enkel e.pl.binding

Cpl,0 ↓ → Vd > 42L



Eliminatie


Renale excretie: verbinding uit lichaam

- Glomerulaire filtratie (pl → urine)
o Samenstelling: steeds fractie vrij GM aanwezig in plasma, dus komt ook
in urine terecht
o Concentratie: gelijk aan concentratie vrij GM in plasma
- Actieve tubulaire secretie (pl → urine)
o Capaciteit beperkt (~ draaideur)
o Competitie (~ affiniteit)
- Passieve tubulaire reabsorptie (urine → pl)
o Door reabsorptie water ontstaan nieuwe concentratiegradiënt
o Wijzigen door urinedebiet en pH
▪ Urinedebiet:
Volume urine ↑ → concentratie urine ↓ → concentratiegradiënt ↓
→ reabsorptie ↓ → excretie ↑
▪ pH:
ASA – urine alkalischer → ASA in basisch vorm aanwezig (= I) →
reabsorptie ↓ → excretie ↑

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iamMLTer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,09  1x  verkocht
  • (0)
  Kopen