Dit is een samenvatting van het deel Dermatologie en Cytologie, gedoceerd door prof Casteleyn. Het bestaat uit 17 pagina's aan leerstof en beeldmateriaal om alle aandoeningen goed te kunnen vergelijken. Kijk ook bij mijn andere samenvattingen voor meer propedeutica of bundels!
Doelstellingen (hier zijn bij Casteleyn de vragen ALTIJD op gebaseerd)
1. Je kent het belang van het signalement en anamnese m.b.t. de dermatologische patiënt
2. Je kan het dermatologische onderzoek schetsen
3. Je bent in staat om dermatologische letsels met de juiste terminologie te beschrijven
4. Aan de hand van deze beschrijving dien je te weten welke diagnostische testen aangewezen
zijn
5. Je weet tenslotte hoe deze tests uitgevoerd dienen te worden
Inleiding
Huidklachten met bijhorend onderzoek vormen een heel groot aandeel van de consultaties in een
eerstelijns praktijk. Het gaat dan om primaire huidaandoeningen of secundaire die een veruiterlijking
zijn van een onderliggende (metabole) stoornis. Pemphigus is primair, calcinosis cutis is secundair als
gevolg van Cushing.
De huid is het grootste orgaan van het lichaam en fungeert als barrière tussen het lichaam en de
omgeving. De huid speelt ook een rol in de thermoregulatie.
- Rund: infectieuze aandoeningen zoals schurft en dermatomycose
- Paard en KHD: naast infectieuze aandoeningen ook trauma, allergieën, tumoren etc
Dieren met veel huidplooien hebben meer kans op huidplooidermatitis. Dieren met afhangende
oren: meer kans op otitis externa. Wat rassen met specifieke problemen:
- Akita Inu: talgklierontsteking en pemphigus
- Duitse Herder: diepe pyodermie
- IJslanders en Haflinger: zomerexceem
Haarkleur: schimmelpaarden met melanomen, zilveren Chihuahua’s met
kleurdilutie-alopecie.
Lichaamsgewicht:
- Veranderend lichaamsgewicht = vaak indicatie voor onderliggende aandoeningen
(hypothyroïdie bij honden hebben een dunne vacht en zijn obees, Leishmaniose geeft naast
dermatologische klachten naast algemene klachten zoals vermageren)
- Cortisonentherapie: wordt frequent aangewend in behandeling van atopische dieren
waardoor deze dreigen te verzwaren door de opgewekte polyfagie
, Anamnese en algemene indruk
Het iatrotrope probleem
Het iatrotrope probleem of verschijnsel is het probleem dat in de ogen van de eigenaar dient
onderzocht te worden door de dierenarts. Dit is niet per definitie het hoofdprobleem, maar zorgt er
wel voor dat de iatrotrope drempel wordt overschreden en de eigenaar naar de dierenarts stapt.
Meest voorkomende klachten betreffende een dermatologische oorzaak:
- Jeuk
o Krabben, likken, schuren
o Lichte jeuk versus erge jeuk met secundaire letsels
o Komt ook voor bi neurologische aandoeningen en gedragsproblemen
- Alopecie
o Primaire kaalheid: aantasting van de
haarfollikels
o Secundaire of schijnbare kaalheid: door
veelvuldig likken en krabben
- Huidletsels/wonden
o Denk aan ulceraties en korsten
- Gezwellen/verdikkingen
o Deze worden meestal vaak opgemerkt
(lastiger bi langharige dieren)
- Kleurveranderingen
o Huid of neusspiegel
o Roodheid, depigmentatie of
hyperpigmentatie
- Veranderende geur
o Ulceratieve en etterende huidletsels kunnen
gepaard gaan met een stinkende geur
o Een oorontsteking of huidplooidermatitis
waarbij een gist (Malassezia) aanwezig is,
veroorzaakt een typische muffe geur
Vragen in de anamnese
- Hoe is het probleem begonnen en hoe zag het er aanvankelijk uit? Ziet het er nu nog
hetzelfde uit?
- Waar op het lichaam is het begonnen? Locatie van het probleem is immers een grote hulp bij
het stellen van een diagnose
o Allergische vlooienbeetdermatitis veroorzaakt letsels caudaal op de rug
o Atopische patiënten hebben het meest jeuk ter hoogte van de kop, tenen en anus
o Dermatofytose (huidschimmelinfectie) uit zich vaak in kale plekken op de kop en de
voorpoten
o Paarden met zomerexceem hebben het meest jeuk bij de manen en de staartbasis
- Is het probleem erger geworden, verbeterd of hetzelfde gebleven?
- Heeft het dier meer jeuk in een bepaalde periode of seizoen?
o Atopische patiënten met pollenallergie hebben meer last in de lente
o Seizoensgebonden flankalopecie (soort erge rui) treedt op in de wintermaanden
, Algemeen functioneren
Na de formulering van het iatrotrope probleem kan je nog de volgende algemene vragen stellen:
- Hoe zit de eetlust/wateropname
- Is het dier algemeen ziek
- Zijn er tekenen van pijn
- Slaapt het dier meer/is het stiller dan vroeger
- Is het dier suffer of zwak
- Is het dier vermagerd of verdikt
Leefomstandigheden
- Contact met andere dieren, soortgenoten? Infectieuze aandoening?
- Andere dieren, de eigenaar of huisgenoten zelf huidproblemen of jeuk?
o Scabiës en dermatofyten (huidschimmels) zijn zoönosen
o Vlooien kunnen muggenbeetachtige letsels veroorzaken bij de mens
- Voeding?
o Droogvoer, blikvoer, tafelresten (KHD) = mogelijke oorzaak allergie
o Hooi, voordroog, krachtvoer, kuilvoer, weidegang
o Hoeveelheden en kwaliteit
- Behandeling tegen ectoparasieten: welk product?
- Ligplaats (manden, kussens, zetels, stalbedekking), welk materiaal?
- Welke schoonmaakproducten (contactallergie, ineens gewisseld van producten?)
- Welke planten in de tuin/ op de weide. Waar wordt het dier uitgelaten?
o Hond die veel door struiken en bossen gaat = veel huidwondjes en meer kans op
bacteriële dermatitis
Voorgeschiedenis
- Lijdt het dier aan andere aandoeningen
- Is het eerder ziek geweest? Toen behandeld? Waarmee?
- Is het dier ooit in het buitenland geweest of is het afkomstig uit het buitenland? Heeft het
dier een zogenaamde buitenlandanamnese?
- Is het dier naar de hondenschool, pension of tentoonstelling geweest?
- Is er weet van aandoeningen binnen de familie?
o Immuun gemedieerde huidaandoeningen zijn vaak erfelijk
Algemeen lichamelijk onderzoek
Bij elke consultatie moet een algemeen klinisch onderzoek worden uitgevoerd. Bepaalde
systemische aandoeningen kunnen naast algemene ziektesymptomen ook huidletsels geven. De
algemene ziektesymptomen en huidletsels hoeven echter niet gecorreleerd te zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper koetjesUA. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
