Samenvatting
Samenvatting Pijnmanagement
- Vak
- Pijn Management
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Praktijklessen PNE, ACT & motivational interviewing zijn niet toegevoegd!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 103 pagina's
Voorbeeld 4 van de 103 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Pijnmanagement1. Neurofysiologie van chronische pijn
1.1. Acute pijn
- Wat is pijn?
o Onaangename sensorische + emotionele ervaring
o Geassocieerd met, of geeft een idee dat het geassocieerd is, met actuele of
potentiele weefselschade
- 2 stellingen over pijn
o Pijn komt enkel voor bij een blessure of wanneer er een risico op
blessure bestaat
▪ Fout!
o Het lichaam vertelt de hersenen wanneer pijn aanwezig is
▪ = Omgekeerd, hersenen bepalen of iets als pijnlijk wordt ervaren!
▪ Pijn = Product van het brein
Nociceptie
- Transductie
o Receptor wordt gestimuleerd
o Ionen in de cel worden omgezet naar een elektrisch signaal
o Verschillende soorten van receptoren
▪ Aδ-vezels ➔ Snel (gemyeliniseerd)
▪ C-vezels ➔ Traag, hoge drempel voor activatie
- Transmissie
o Vrijgave van neurotransmitters in de synaptische spleet
▪ Bij nociceptie = Glutamaat
o Deze binden op second-order neuron receptoren (dorsale hoorn ruggenmerg)
& geven het elektrisch signaal door naar de hersenen
o Vanuit de dalende banen worden er ook inhiberende neurotransmitters vrij
gegeven in de synaptische spleet
▪ Kan ervoor zorgen dat het signaal niet wordt doorgegeven naar de
second-order neuronen (soort van competitie met glutamaat)
- Modulatie
o Afferent & efferente dalende/stijgende banen (op alle niveau’s)
▪ Zowel inhiberend als stimulerend!
- Perceptie
o Pijn vraagt actie van het lichaam
o Aandacht nodig voor pijn te kunnen voelen!
o Je kunt geen pijn hebben zonder dat je het weet!
▪ Nood aan bewustzijn voor het te weten
▪ WEL kan je schade hebben zonder het te weten
• Maar schade ≠ pijn
o Thalamus → Cortex → Corticale output
▪ Bv. Zweten, tachycardie, ↑ BP, motorische reactie, …
1
,1.2. Chronische pijn
- Mogelijke bronnen van nociceptieve input in de lumbopelvische regio:
o Intervertebrale disci
o Fascia, ligamenten & kapsel
o Botstructuren
o Facetgewrichten & sacro-iliacale gewrichten (+ Symphysis pubis)
o …
- Is er nog sprake van nociceptie bij chronische pijn? ➔ JA
o MBV correleert vaak niet met de klinisch ervaren pijn
o Nociceptie ≠ pijn & pijn ≠ nociceptie
▪ Bv. Tijdens een match trap tegen het been, maar je hebt de wedstrijd
gewonnen dus je voelt de pijn niet
• Maar stel match verloren ➔ Zeer veel pijn achteraf
▪ Bv. Fantoompijnen
• Je hebt ergens pijn, maar de bron van nociceptie is in principe
niet meer aanwezig
▪ Geen 1 op 1 relatie tussen pijn & nociceptie
Chronische pijn
- Disproportioneel & onvoorspelbaar
- Bron van nociceptie is soms niet meer aanwezig
- Lokalisatie ≠ mooi afgelijnd gebied
- Perifeer probleem evalueert naar een centraal probleem
(zorgt voor extra klachten)
o Of beide bestaan op hetzelfde moment!
- Zeer grote invloed van psychosociale factoren op
(chronische) pijn
o (Zowel klacht vermeerderend als verminderend)
- Kan zorgen voor een negatieve outcome van een bepaalde
behandeling of zelfs het feit dat deze P hiervoor resistent is
1.3. Nociceptieve pijn
- Schade van het weefsel ➔ PIJN
o Inflammatie
o Weefselschade
o Tumorgroei
➔ Distensie en/of rupturen
➔ Stimulatie + activatie van nociceptoren
- Bepaalde zaken in de periferie gaan de nociceptoren prikkelen
- Deze geven het signaal door naar de dorsale hoorn van het
ruggenmerg
o Verder doorgeven van het signaal naar de hersenen
o Indicatie van pijn!
- Neuroplasticiteit
o = Mogelijkheid van het CNS (perifeer + centraal) om het
lichaam aan te passen op herhaalde (pijnlijke) prikkels
o Kan dus optreden bij nociceptieve pijn!
2
,Perifere sensitisatie
- COX2 = Inhibitie door NSAID’s (verminderde activatie prostaglandines)
- Prostaglandines zorgen ervoor dat C-vezels gevoeliger worden
o = Normaal fenomeen!
- Klinische manifestatie (bv. Bij enkeldistorsie)
o Primaire hyperalgesie
▪ = Overgevoeligheid voor pijnprikkels
o Primaire allodynie
▪ = Overgevoeligheid voor prikkels die
normaal gezien niet-pijnlijk zijn
• Wordt hierdoor wel als pijnlijk
ervaren
- = Beschermend mechanisme
o Zorgt ervoor dat we het weefsel niet meer gaan
beschadigen & een beetje ontlasten
1.4. Neuropathische pijn
- = Pijn veroorzaakt door een laesie of ziekte van het somatosensorisch zenuwsysteem
o Zowel perifeer als centraal
- Voorbeelden:
o CVA, ruggenmergaandoeningen, MS. Diabetes, LRP, …
o Kan ook ten gevolge van neoplastische aandoeningen
▪ Bv. Borstkanker → Zenuwschade in oksel OF ten gevolge van de
bestraling + chemotherapie
- Elektrische schokken, schietende/brandende pijn, voos gevoel, …
o Gelokaliseerd in een neuro-anatomische regio
3
, - Typische vragen die we dienen te stellen bij neuropathische pijn:
o Is er evidentie voor een ziekteproces of laesie die het somatosensorisch
systeem aantast?
o Is de pijndistributie volgens een logisch neuro-anatomisch verloop?
o Zijn de karakteristieken (tekenen + symptomen) typisch voor neuropathische
pijn
- Neuropathische pijn bij LRP:
o Nood aan goede kennis van dermatomen + myotomen
o Voorbeelden:
▪ Entrapment neuropathieën
▪ Radiculitis
▪ Radiculopathieën (20-35%)
1.5. Nociplastische pijn
- Voorgaande termen → Neuroplastische pijn en/of centrale sensitisatie
- Ontstaan ten gevolge van een veranderde nociceptie
- Geen duidelijke evidentie van actuele of eventuele weefsel- of zenuwschade die
zorgt voor de activatie van de nociceptoren
- Geen evidentie van een ziekte of laesie van het somatosensorisch systeem
o Gecentraliseerde pijn → Alle vormen van NP van centrale origine? ➔ NEE
o Niet noodzakelijk een symptoom → Conditie of ziekte op zichzelf
▪ Geen onderliggende oorzaak is aanwezig (niet altijd)
o Nood aan een goede opvolging tijdens de behandeling
- Onderliggend mechanisme = Centrale sensitisatie!
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mathiasfrancken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen