Staat:
Een territoriale eenheid die gecontroleerd wordt door een regering en
bewoond wordt door een bevolking
Een menselijke gemeenschap die het monopolie claimt op het legitieme
gebruik van fysieke macht binnen een bepaald territorium (Max Weber,
Duitse socioloog)
In 8e eeuw v.C. hadden sofisten al bedenkingen over staatsinrichtingen
Politeia (De Staat) van Plato:
Iedereen moet bijdragen tot polis
Staat: organisch geheel waarin iedereen een plaats heeft
Vijf staatsvormen in volgorde van verval:
o Aristocratie
o Timocratie
o Oligarchie
o Democratie
o Tirannie
Aristoteles
Typologie voor indeling van soorten regimes gebaseerd op twee vragen:
o Wie heerst?
o Wie geniet van de heerschappij?
Besluit: 6 bestuursvormen
Wie
heerst?
één persoon enkelen velen
Wie bestuurders tirannie oligarchie democratie
profiteert? (despotisch)
iedereen monarchie aristocratie politè/eia
(constitutio
neel)
Politè of politeia:
o Meest praktisch
o Gecombineerde vorm van democratie en aristocratie
o In handen van middenklasse en dient algemeen belang het best
Oorzaken waarom Plato en Aristoteles niet voor democratie waren:
1. Kans dat grote groep zijn lot in handen legt van despoot en eigenlijke
macht aan hem overlaat
2. Doordat heerschappij van allen is, zouden meer armen dan rijken de
besluitvorming domineren. Dit zou stadstaat niet vooruithelpen.
1
, 9.2 Heerschappij van één en enkelen
9.2.1 Theocratie
Theocratie:
Heerschappij van God
Flavius Josephus, Joodse historicus (38-100)
Impliceert dat macht om te heersen aan aardse vertegenwoordigers
gegeven door God
Kanaal voor Gods wetten en aanwijzingen
Soms zowel politieke als religieuze bestuur
Soms seculiere ondergeschikt aan religieuze
Voorbeelden:
o Vroeger: Egyptische farao’s
o Nu: Iran. Het is een formeel republiek, maar kent theocratische
bestuursvorm. Naast Iraanse grondwet erkent de president ook de
ayatollah of geestelijke leider.
9.2.2 Oligarchie
Oligarchie:
Rijke groep personen regeert die enkel eigen voordeel op het oog heeft
Voorbeelden:
o Vroeger: Na uiteenvallen van Sovjet-Unie in 1991. Russische
zakenlieden bleken banden te hebben met politiek en lieten invloed
merken
o Nu: Guatemala. Het land is een formeel republiek, maar wordt jaar
en dag geregeerd door kleine elite grondeigenaren. Ze bezitten
bijna volledige land, van grond tot landbouwexportbedrijven en
industrie
9.3 Heerschappij van velen
9.3.1 Democratie
Democratie:
Stadsbestuur van, door en voor het volk
Belangrijkste grondbeginsel is dat mensen zichzelf besturen
Zelfbestuur is praktisch onmogelijk
Burgers kiezen vertegenwoordigers of afgevaardigden doordat ze vaak
weinig interesse, tijd… hebben
Vertegenwoordigings- of representatieve democratie
9.3.2 Anarchisme
Fundamentele vraag binnen politieke filosofie volgens Robert Nozick,
Amerikaanse filosoof (1938-2002):
Waarom geen anarchie?
Waarom hebben we überhaupt een staat nodig?
Anarchisme:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fauvenellyvanhove. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.