Terminologie
Dyscalculie = rekenen
Dyslexie = spelling en lezen
- Wanneer de automatisering van de woordindentificatie (lezen) en/of
schriftbeeldvorming (spelling) zich niet, dan wel zeer onvolledig of zeer moeizaam
ontwikkelt
- 3 criteria
o Ernst/achterstand
o Exclusie
o Hardnekkigheid/ lack of RTI
Dysorthografie = stoornis met betrekking tot het spellen moeilijkheden met de Foneem-
grafeemkoppeling
- Foneem = klank
- Grafeem = grafische weergave van een foneem
BV: OE = 1 foneem, 2 grafemen
- Foneem-grafeemkoppeling = juiste schriftelijke weergave aan de klank die je hoort
Dysgrafie = schrijfmotorische stoornis
Fonologische dysorthografie
- Veel fonetische spellingsfouten
- Klank per klank omzetten in tekens
- Moeite met orthografische woordbeelden uit mentaal lexicon
Lexicale dysorthografie
- Niet spellen op basis van klanken
- Steeds terugvallen op woordbeelden uit het geheugen
Didactische spellingsprincipes
= orthografie van het nederlands
- Fonologisch principes
o Vnl bij klankzuivere woorden/transparante woorden (bv. bal, kat,koek,…)
o Woorden die we kunnen verklanken in fonemen daardoor juist schrijven
o Geen spellingsregel van toepassing
- Morfologisch principe
o Gebaseerd op morfemen (kleinste betekenis dragende stukjes v/h woord)
o Kijken op niveau van woordstukjes (bv. Prefixen, suffixen,…)
Principe v/d gelijkvormigheid
Woorden op dezelfde manier schrijven
Ook als we verbuigen
BV: hond (we horen een t, maar schrijven een d) honden (mv: we
horen een d)
Verschil tussen fonemen en morfemen:
- Fonemen: klanken = geen betekenis
- Morfemen: kleinste betekenis dragende stukjes v/e woord = wel betekenis
, Principe v/d analogie
Woorden met een gelijkaardige samenstelling, zoveel mogelijk op
dezelfde manier schrijven
BV: levensstandaard s of ss = we baseren ons op het woord
levenskwaliteit
- Principe van de etymologie (=afkomst)
o Woorden schrijven a.d.h.v. hun vroegere spelling
Gebaseerd op vroegere uitspraak van die woorden
Leenwoorden: woorden die komen vanuit een andere taal
o Alle onthoudwoorden
o BV: ij/ei, c/k
- Syntactisch en semantisch principe
o Syntactisch = positie of functie v/h woord in een zin, woorden op een andere
manier schrijven
BV: jou - jouw
o Semantisch = sommige woorden moet je de betekenis weten voor ze juist te
kunnen schrijven
BV. Wei – wij, leiden - lijden
- Context – conditionele regels
o Verenkelen en verdubbelen
Verenkelen (BV: apen we horen een lange klank, schrijven maar een a)
Verdubbelen (BV: katten we horen een korte klank de /a/, dan moeten
we de klinkers erna verdubbelen)
o Open en gesloten lettergrepen
Open lettergreep: klinker aan het einde v/d lettergreep (BV. Ma(ken),
bo(ter),…)
Gesloten lettergreep: medeklinker aan het einde v/d lettergreep (bv. Han-
den, mor-gen,…)
- Tekort aan lettertekens
o In nederlands: te weinig lettertekens voor alle klanken die bestaan
o Combinatie voor nieuwe fonemen (BV: cadeau)
- Werkwoordspelling
o BV: in 3e persoon enkelvoud: stam + t
o Bv. In verleden tijd: stam + de
o ….
Hoorwoorden/luisterwoorden: woorden die we schrijven zoals we horen (BV: kat, pet,
maan,…)
- Klankzuivere woorden
- Luisterwoorden
fonologisch principe
Regelwoorden: woorden die we schrijven door spellingsregels toe te passen (bv. Apen
aapen, manen, potlood,…)
- Morfologisch principes
- Context-conditionele regels
Onthoudwoorden: woorden waar geen spellingsregels voor bestaan, maar gewoon moeten
weten (bv. Camera, paus, lelijk,..)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ronnadeconinck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
