Inhoud
Hoofdstuk 1: Inleiding in de ontwikkeling van het kind ....................................2
Hoofdstuk 2: Theoretische perspectieven en onderzoeken ............................5
Hoofdstuk 5: De fysieke ontwikkeling in de babytijd...................................... 16
Hoofdstuk 6: Cognitieve ontwikkeling in de babytijd ..................................... 22
Hoofdstuk 7: De sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in
de babytijd .................................................................................................... 25
Hoofdstuk 8: De fysieke ontwikkeling in de peuter- en kleutertijd ................. 26
Hoofdstuk 9: De cognitieve ontwikkeling in de peuter- en kleutertijd ............ 29
Hoofdstuk 10: De sociaal-emotionele ontwikkeling en de
persoonlijkheidsontwikkeling in de peuter- en kleutertijd .............................. 30
Hoofdstuk 11: De fysieke ontwikkeling in de schooltijd ................................. 33
Hoofdstuk 12: De cognitieve ontwikkeling in de schooltijd ............................ 34
Hoofdstuk 13: De sociaal-emotionele ontwikkeling en de
persoonlijkheidsontwikkeling in de schooltijd ................................................ 37
Hoofdstuk 14: Fysieke ontwikkeling in de adolescentie ................................ 42
Hoofdstuk 15: Cognitieve ontwikkeling in de adolescentie ........................... 48
Hoofdstuk 16: De sociale en de persoonlijkheidsontwikkeling in de
adolescentie .................................................................................................. 53
De volwassen en oudere mens ..................................................................... 57
Pagina 1 van 63
,Hoofdstuk 1: Inleiding in de ontwikkeling van het kind
Oriëntatie op de ontwikkelingspsychologie
Wat is ontwikkelingspsychologie?
= vroeger genetische psychologie, nu levenslooppsychologie
DEFINITIE
Wetenschappelijke studie naar patronen van menselijke groei, verandering
en stabiliteit vanaf de conceptie tot volwassenheid en ouderdom.
meeste aandacht voor fase tussen geboorte en adolescentie (veel
veranderingen)
Kenmerken
→ Wetenschappelijke benadering
o Universele ontwikkelingsprincipes doorgronden
o Invloed culturele en etnische verschillen op
ontwikkelingsverloop
→ Menselijke ontwikkeling
→ Ontwikkeling van conceptie tot overlijden, in elke periode van
het leven
→ Groei en verandering: inzicht in patronen
→ Stabiliteit: in welke periodes?
De reikwijdte van het vakgebied
Thema’s
→ Fysieke ontwikkeling (hersens, zenuwstelsel,…)
→ Cognitieve ontwikkeling (leren, geheugen,…)
→ Persoonlijkheidsontwikkeling (persoonlijkheid, karakter,…)
→ Sociale ontwikkeling (verandering sociale omgang,…)
Prenatale periode Prenatal period van conceptie tot geboorte
Baby en peuterperiode Infancy and geboorte tot 3 jaar
toddlerhood
Kleutertijd Preschool period 3 tot 6 jaar
Basisschooltijd/Kindertijd Middle childhood 6 tot 12 jaar
Adolescentie Adolescence 12 tot 20 jaar
Pagina 2 van 63
,Variatie in tijdstip
Biologische oorzaken
Cultuur
Diversiteit
→ Etniciteit: invloed culturele achtergrond, religie, taal
→ Niet praten over rassen, ras mens is 99,9% gelijk
Invloed cohorten
= continue ontwikkeling
Men is lid v/e cohort door geboren te worden en op te groeien op
welbepaald moment in een welbepaald gebied:
→ Leden maken dezelfde dingen mee op hetzelfde moment in
hun ontwikkeling
→ Invloed norminatieve gebeurtenissen:
o Gebeurtenissen op dezelfde manier voltrekken voor
meeste leden van eenzelfde cohort:
• Historische gebeurtenissen
• Leeftijdsgebonden
• Sociocultureel
Historische invloeden:
→ Dutroux in ‘95
→ Talenstrijd in ‘68
→ Oorlog in de 40’s
→ Crisis in ‘80
→ Sluiting Ford in 2014
→ Tomorrowland 2019
Biologische invloeden:
→ Menopauze
→ Geslachtsrijpheid
→ Puberteit
Sociaal – Cultureel invloeden:
→ School gaan 2,5 of op 4 jaar
TERMEN
- Conformisme: niet afwijken van norm om afwijzing te ontwijken
- Niet – norminatief: iets wat individu specifiek overkomt op een moment dat
dat normaal niet gebeurt
- Cohort – effect: gevolg norminatief historisch bepaalde invloeden
Kinderen: geschiedenis
Voor 1600 → geen speciale status
Biografieën van baby’s worden populair op einde 18e eeuw in
Duitsland
→ Charles Darwin → evolutietheorie begrijpen
Pagina 3 van 63
, Industrialisatie: kinderen als werkkracht > IVRK
Onderwijs universeler: leerkrachten bestuderen
→ Start ontwikkelingspsycholgie
In 20e eeuw → Alfred Binet → intelligentie, geheugen en
rekenvaardigheid onderzocht
Stanley Hall → denken en gedrag bestuderen adhv. Vragenlijsten
Grote studies → begin jaren 20
Centrale vraagstukken bij thema’s
Aard verandering: continu of discontinu
Kritische en/of sensitieve periodes?
Focussen op levensloop of specifieke periode
Nature of nurture discussie
1. Continu of discontinu
Continu:
iemand verandert
constant en geleidelijk
Discontinu
iemand evolueert in
duidelijk te
onderscheiden stappen
2. Kritieke of gevoelige periodes
Kritieke periodes zijn specifieke momenten in de ontwikkeling
wanneer een bepaalde gebeurtenis zijn grootste gevolgen heeft.
gevoelige periodes zijn specifieke fasen wanneer een organisme
ontvankelijk (plastisch) is voor bepaalde soorten van stimuli uit de
omgeving.
Plasticiteit: mate van veranderlijkheid van een gedragspatroon of
een fysieke structuur: op vele domeinen van de ontwikkeling kan
de mens zich aanpassen, achterstand compenseren, inhalen.
3. Levensloop of periodieke benadering
Vroegere focus voornamelijk op kleutertijd en adolescentie.
Actueel eerder een levensloopperspectief omdat men in elke
levensfase groeit en ontwikkelt.
Pagina 4 van 63
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper WoBo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.