WEEK 1: schuldeisers en het huwelijksvermogensrecht
Gemeenschap van goederen vermogens
1. Gemeenschapsvermogen
2. Privévermogen van A
3. Privévermogen van B
4. (Eenvoudige gemeenschap -> zaaksvervanging 1:95)
Schulden
1. Gemeenschapsschuld of privéschuld
a. Hoofdregel -> alle goederen en schulden zijn gemeenschappelijk (dus ook gokschuld
+ OD schuld)
b. Uitzonderingen -> art. 1:94 lid 7 onder a t/m c en lid 5 of art. 1:94 lid 5 en lid 4 OUD
BW
2. Kosten van de huishouding (art. 1:84 BW)?
a. Aansprakelijkheid (extern) -> beide echtgenoten hoofdelijk (1:85), uitzondering op
algemeen vermogensrecht
b. Draagplicht (intern) -> Eerst gemene inkomen, daarna eigen inkomen naar
evenredigheid, daarna gemene vermogen, daarna eigen vermogen
i. Kan vergoedingsrecht ontstaan -> LET OP! HR Ter Kuile/Kofman ->
rechtsverwerking na een jaar, tenzij anders bepaald in HVW
c. Verhaalbaarheid (extern) -> Beide privévermogen + gehele gemeenschap
d. = Dit is afhankelijk van de gebruikelijke leefwijze van betrokken echtlieden, voor de
een de wasmachine voor de ander ook de boodschappen auto.
e. Schols -> verouderd artikel niet meer juist, nog uit de tijd dat de man alles verdient
en vrouw boodschappen gaat doen
f. Niet hele belangrijke bepaling in praktijk, nauwelijks jurisprudentie van.
3. Op welk onderdeel ziet de vraag?
a. Aansprakelijkheid (extern) = aangesproken worden tot het verrichten van een
prestatie.
i. Gemeenschapsschuld ->
1. Hoofdregel = degene die schuld/verbintenis is aangegaan (algemeen
vermogensrecht)
2. LET OP! Bij kosten van huishouding (1:85)
3. LET OP! Na ontbinding (1:99) -> beide hoofdelijk aansprakelijk
(1:102)
a. = Extra lijntje naar B, die wordt aansprakelijk voor goederen
waarvoor die voorheen niet aansprakelijk was. A blijft
aansprakelijk op basis van algemeen vermogensrecht.
b. LET OP! Uitzondering = afstand doen van gemeenschap
(1:103 lid 4) -> extra lijntje doorbreken, voor zelfde schulden
aansprakelijk als daarvoor (1:103 lid 5).
ii. Privéschuld ->
1. Hoofdregel = degene die schuld/verbintenis is aangegaan (algemeen
vermogensrecht)
b. Draagplicht (intern)
i. = iemand is aansprakelijk en betaald en anders spullen uitwinnen.
Vervolgens verdwijnt schuldeisers. Wie moest dit in portemonnee voelen?
Ten laste van wie moet de prestatie komen.
1
, ii. Gemeenschapsschuld ->
1. Hoofdregel = gemeenschap
2. LET OP! Indien met eigen vermogen voldaan dan vergoedingsrecht
op de gemeenschap (1:96 lid 4)
a. HR 5 april 2019 -> dit vergoedingsrecht ontstaat ook als
privévermogen op en/of-rekening wordt gezet (op dat
moment meteen) en dit consumptief wordt besteed. Wel
kan stilzwijgend of uitdrukkelijk afstand van
vergoedingsrecht worden gedaan.
b. Nu in HVW -> teruggetrokken wanneer overleden en
wanneer gelden besteed aan consumptieve uit geen dan
geen vergoedingsrecht meer.
c. LET OP! Afvragen zijn die geen kosten van huishouding?
3. LET OP! Na ontbinding (1:99)
a. Hoofdregel = art. 1:100 lid 1 BW ieder voor de helft
draagplichtig
i. LET OP! Uitzondering = afstand doen van
gemeenschap dan niet meer draagplichtig (art. 1:103
lid 4)
b. Uitzondering = Art. 1:100 lid 2 BW -> Indien gemeenschap
onder water staat dan echtgenoten voor gelijk deel dragen.
Kan uit eisen van redelijkheid en billijkheid een andere
draagplicht dan gelijke delen voortvloeien (NIEUW).
i. Prof Schols -> gekke bepaling, want sowieso gelijke
delen + kan ook sowieso zo zijn dat een echtgenoot
veel meer schulden heeft gemaakt onaanvaardbaar
ondanks dat gemeenschap niet negatief is.
ii. Algemeen vermogensrecht -> normaal iets
opzijzetten als naar maatstaven van redelijkheid en
billijkheid onaanvaardbaar is. Hier hoeft het niet
onaanvaardbaar te zijn dus de lat ligt lager. Vroeger
moest het gaan om uitzonderlijke omstandigheden
(al feitelijk uit elkaar en nog snel veel schulden
maken of trouwen in algehele gemeenschap van
goederen en had grote schuld vooraf en ging daarna
snel scheiden).
iii. LET OP! Geldt alleen na 2018 ontbonden -> HR 19
april 2019.
iii. Privéschuld ->
1. Hoofdregel = echtgenoot wie de schuld aanging
2. LET OP! Indien met gemeenschap vermogen voldaan dan
vergoedingsrecht op echtgenoot (1:96 lid 5)
c. Uitwinbaarheid/verhaalbaarheid (extern)
i. = waar kun je beslag opleggen, met welke goederen instaan? Wat is uit te
winnen? Uitwinnen = te gelde maken en daarna verhaal op het uitgewonnen
goed.
ii. Gemeenschapsschuld ->
1. Gehele gemeenschap + privévermogen van A (art. 1:96 lid 1 BW jo.
art. 3:276 BW) = uitzondering op algemeen vermogensrecht helft
gemeenschap
2. LET OP! Art. 1:96 lid 2 BW aanwijsbevoegdheid -> voorkomen dat
eigen goederen worden uitgewonnen voor gemeenschapsschulden
2
, 3. LET OP! Na verdeling -> art. 1:102 BW vermogen A (ging schuld aan)
+ gedeelte wat is toegedeeld aan B uit verdeling
a. LET OP! Positie schuldeiser verandert door ontbinding en
verdeling dus niet! Daarom geen beroep op Pauliana (3:45)
nodig.
iii. Privéschuld ->
1. Uitwinnen -> Gehele gemeenschap + privévermogen van A (art. 1:96
lid 1 BW jo. art. 3:276 BW) = uitzondering op algemeen
vermogensrecht helft gemeenschap
2. Verhaal
a. Na 2018 -> helft gemeenschap + privévermogen van A (1:96
lid 3)
i. Indien gemeenschapgsgoed uitgewonnen dan helft
van opbrengst naar privévermogen van B (art. 1:96
lid 3 BW) = gelijk aan eenvoudige gemeenschap
b. Voor 2018 -> hele gemeenschap + privévermogen van A =
eerbiedigende werking van overgangsrecht (zie artikel IV
OGW 2018).
3. LET OP! Na ontbinding -> gehele ontbonden gemeenschap (3:192) +
privévermogen van A (art. 1:96 lid 1 BW jo. art. 3:276 BW)
4. LET OP! Na verdeling -> als is verdeeld dan niet meer op ‘oude’
gemeenschap verhalen.
a. LET OP! Positie schuldeiser verandert niet door ontbinding
wel door verdeling! Daarom evt. beroep op pauliana (3:45).
5. LET OP! Art. 1:96 lid 2 BW aanwijsbevoegdheid = voorkomen dat
eigen goederen worden uitgewonnen voor gemeenschapsschulden
6. LET OP! Art. 1:96 lid 3 BW overnemingsbevoegheid = goed
overnemen uit de gemeenschap tegen betaling van de helft zodat
niet wordt uitgewonnen valt dan in privévermogen B (kan ook bij
schuldsanering/faillissement volgens parl. Gesch.). Dan privéschuld
a. LET OP! Alleen indien mogelijk zoals blokkeringsregeling
b. LET OP! Alleen na 2018 = eerbiedigende werking van
overgangsrecht (zie artikel IV OGW 2018).
Faillissement echtgenoot
Art. 63 Fw alle tot gemeenschap behorende goederen vallen onder faillissementsbeslag.
o Leidt niet tot ontbinding huwelijksgemeenschap of faillissement andere echtgenoot.
Terugnemingsrecht -> voor niet failliete echtgenoot t.a.v. goederen die niet tot de
gemeenschap behoren (art. 61 Fw) + Overnemingsrecht + verhaal eigen schulden beperkt tot
helft gemeenschap (1:96 lid 3)
o LET OP! Alleen na 2018 = eerbiedigende werking van overgangsrecht (zie artikel IV
OGW 2018).
F. Schols waarom nooit in gemeenschap van goederen trouwen
Uiteindelijk moet je dus voor een schuld wat een andere echtgenoot is aangegaan en geen
privé schuld is toch voor de helft dragen (art. 1:100 lid 1 BW) en als de gemeenschap negatief
is bij ontbinding dan bijbetalen uit eigen vermogen (art. 1:100 lid 2 BW). Gokschulden,
schulden van onderneming etc worden gezien als privé schulden, maar zijn het dus niet!
Ook kan de gehele gemeenschap worden uitgewonnen ongeacht om welke schuld het gaat
(art. 1:96 lid 1), het kan dus zijn dat B de hele gemeenschap heeft gevoed en dat vervolgens
A allemaal schulden aangaat.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evelineadlp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.