100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting inleiding tot de genetica €9,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting inleiding tot de genetica

1 beoordeling
 26 keer bekeken  2 keer verkocht

Geslaagd in 1e zit!! Samenvatting inleiding tot de genetica, 1e jaar onderwijskunde, docent: Koenraad Muylaert

Voorbeeld 4 van de 54  pagina's

  • 6 juni 2022
  • 54
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (2)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: aminadeprez • 10 maanden geleden

avatar-seller
Juttavc
GENETICA
THEMA 1: INLEIDING

WAT IS GENETICA?

Genetica = studie van de variatie in kenmerken en de erfelijkheid van deze variatie

o Prehistorie: besef van doorgeven kenmerken van ouders naar nakomelingen + link inteelt-afwijkingen
o 19e eeuw: model voor erfelijkheid (mendeliaanse genetica)
o 20e eeuw: ontdekking van mechanismen van erfelijkheid (moleculaire genetica)
o 21e eeuw: snelle ontwikkeling van technologieën om erfelijkheid te bestuderen / manipuleren

Maatschappelijke relevantie

o Heb ik risico op bepaalde ziektes? Wie is mijn verre familie?
o Erfelijke afwijkingen corrigeren?
Hoe ver gaan we met
o Landbouwgewassen verbeteren?
deze nieuwe technologie?
o Vermijden van ernstige erfelijke afwijkingen?
o Selectie van embryo’s op basis van esthetische eigenschappen?

HET GENOOM

WAT IS EEN GENOOM EN HOE WERKT HET

DNA
DNA = deoxyribonucleïnezuur
dubbele keten van nucleotiden die verbonden zijn via fosfaatbindingen

Fosfaat + suiker (deoxyribose) + stikstofhoudende base (adenine, thymine, guanine, cytosine)

Binden met elkaar tot basenparen
Adenine – thymine
Guanine – cytosine




2 DNA KETENS

Binden met elkaar
via complementaire basenparen

Lopen in tegenovergestelde richting

Vormen een helix
met smalle en brede groeve




1

,GENETISCHE CODE
4 BASEN LETTERS WOORD AMINOZUREN

Adenine A 3 basen vormen woord Elk codon codeert voor een aminozuur (20)
Thymine T = codon (46 mogelijk) DUS sommige codons coderen voor dezelfde
Guanine G
Cytosine C

GENETISCHE CODE
Vertaling van codons naar aminozuren

GEN EN PROTEÏNE
Gen = reeks van basenparen die overeenkomt met een reeks aminozuren

Vertaling van DNA naar aminozuren

o Transcriptie: RNA polymerase kopieert DNA naar RNA (codons in DNA = codons in RNA)
o Translatie: RNA basen (codons) worden omgezet naar een keten van aminozuren door ribosomen

Proteïne = de keten van aminozuren vormt een driedimensionale structuur

Proteïnen kunnen verschillende functies hebben

o Enzymen (voeren chemische reacties uit)
o Signalen geven aan cellen
o Structuur
o Transport van moleculen
o Replicatie van DNA, transcriptie, translate

Vorm en functie wordt bepaald door de eigenschappen vd aminozuren



PRIMAIRE PROTEÏNE STRUCTUUR
Volgorde van de aminozuren


SECUNDAIRE PROTEÏNE STRUCTUUR
De keten aminozuren is gekoppeld aan
waterstofbruggen


TERTIAIRE PROTEÏNE STRUCTUUR
Bepaalde attracties aanwezig tussen
alfa-helixen en geplooide hulzen
Bepalen functie of
structuur vh proteïne
QUARTAIRE PROTEÏNE STRUCTUUR
Proteïne bestaande uit meer dan één
aminozuurketen




2

,MUTATIES
Mutatie = wanneer één of enkele basenparen in de DNA keten wijzigen

o Codon(s) in DNA gewijzigd
o Codon(s) in RNA gewijzigd
o Aminozuren gewijzigd
o Functie van proteïne gaat verloren of is gewijzigd

Elke base in een gen kan muteren, waardoor verschillende varianten van genen kunnen ontstaan
Allelen van een gen


Code in DNA wordt overgeërfd MAAR er sluipen fouten in
Door die fouten is er variatie ; belangrijk om evolutie mogelijk te maken


! Genen worden vaak genoemd naar het mutante fenotype (vb. albinisme gen)
Wilde type allel = komt meest voor in de populatie VS mutant allel = zeldzamer en veroorzaakt afwijking

VERSCHILLEN IN GENOOM-OPBOUW TUSSEN ORGANISMEN

Prokaryoten

o = bacteriën
o DNA vormt een cirkelvormig chromosoom dat vrij komt in het cytoplasma vd cel
o Één enkelvoudige cel met relatief weinig DNA

Eukaryoten

o = protisten, fungi, planten en dieren
o DNA is verspreid over meerdere chromosomen die zich bevinden in de celkern / nucleus
o Cel bevat diverse organellen die ook DNA kunnen bevatten
▪ Mitochondria: vrijwel alle eukaryoten Bacteriën die in symbiose
▪ Chloroplasten: enkel bij planten en fotosynthese protisten leven met de eukaryote cel

HET MENSELIJKE GENOOM

Genoom = geheel van coderende en niet-coderende sequenties in het DNA


Slechts 6,5% van het genoom bestaat uit de genen

o Exons: coderen voor aminozuren (1,5%)
o Introns: niet coderen voor aminozuren (5%)
Splicing: weggeknipt uit RNA voor de translatie

Resterende deel? Niet-coderend

o Transposons
o DNA dat rol speelt in genregulatie ((in)activeren genen)

→ Dik boek MAAR weinig inhoud




3

, CHROMOSOMEN
Totale menselijke genoom ; 2 meter
DUS DNA is sterk opgevouwen

o Nucleosoom: DNA is 2x gewikkeld rond 8 histonen (proteïnen)
o Chromatine: keten van nucleosomen
o Solenoïde: wordt gevormd door het chromatine
o Chromosoom: solenoïde wordt opgevouwen

Genoom is opgedeeld in meerdere chromosomen die variëren in grootte

o 2x22 autosomen
o 2 geslachtschromosomen
▪ XY: man
▪ XX: vrouw

→ Autosomen komen voor in paren van homologe chromosomen ; elke cel bevat 2 kopieën van het genoom
→ Na replicatie van het DNA bestaat elk chromosoom uit 2 chromatiden




Met elkaar verbonden ter hoogte vh centromeer


Uiteinden zijn telomeren



Homologe chromosomen bezitten dezelfde genen MAAR kunnen verschillende allelen van genen bezitten
Chromatiden bezitten dezelfde genen EN dezelfde allelen van elk gen

SEKSUELE VOORTPLANTING




1. Mensen hebben 2 sets van chromosomen
2. Mensen gaan zich voortplanten ; voortplantingscellen produceren
3. Van elke cel maar 1 chromosoom meegeven aan eicel / zaadcel ; elk 23 chromosomen
4. 23 chromosomen van man + 23 chromosomen van vrouw = zygote met 46 chromosomen
5. Zygote ontwikkelt tot embryo


Haploïd = één exemplaar van elk chromosoom bezitten
Diploïd = twee exemplaren van elk chromosoom bezitten



4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Juttavc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 53008 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€9,99  2x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd