Samenvatting
Samenvatting menselijke biologie
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Geslaagd in 1e zit!! Samenvatting menselijke biologie inclusief afbeeldingen, 1e jaar onderwijskunde, docent: Ellen Decaestecker
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 72 pagina's
Voorbeeld 4 van de 72 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
MENSELIJKE BIOLOGIETHEMA 1: DIERLIJKE ONTWIKKELING
BEVRUCHTING
Algemene functie bevruchting:
Versmelting van mannelijke en vrouwelijke haploïde gameten tot diploïde zygote die ontwikkelt (embryo)
3 gebeurtenissen
o Sperma-penetratie en membraanfusie
o Eicel-activatie
o Versmelting van de kernen (kernfusie)
Veel zaadcellen vereist om de bevruchting te realiseren MAAR één zaadcel gaat de eicel binnendringen
Tegenstrijdige vereisten
o Bevruchting bevorderen
o Polyspermie verhinderen (versmelten van meerdere zaadcellen met één eicel)
OF versmelting met zaadcel van andere soort verhinderen (bij uitwendige bevruchting)
SPERMA-PENETRATIE EN MEMBRAANFUSIE
Voor bevruchting kan optreden, moet de zaadcel naar de eicel toe bewegen
→ Zaadcellen bewegen zich voort mbv het flagellum ; aangedreven door de mitochondria in het halsgedeelte
Beschermende lagen eicel
o Vitelline-enveloppe Zee-egel
o Gelatinelaag
o Zona pellucida Zoogdieren
Verhinderen dat zaadcellen zomaar binnenkomen & voeden de eicel
Acrosoomreactie = het openbreken van het acrosoom vd zaadcel
waarbij enzymen vrijkomen die de omringende laag (celmembraan) vd eicel openbreken
Membraanfusie: laat de sperma-kern toe om onmiddellijk binnen te dringen in het eicel-cytoplasma
Cytoplasma = wat rond de kern in de eicel zit
Cytoplasma zal met elkaar versmelten DUS kernen ook
1
,EICEL-ACTIVATIE
Membraanfusie triggert eicel-activatie
Door het vrijzetten van calciumstromen (Ca2+) dat veranderingen induceert in het ei
Blockage van polyspermie treedt op
o Veranderingen in membraanpotentiaal eicel
o Verandering externe eicel-mantel
o Corticale granulen zetten enzymes vrij (corticale reactie)
▪ Verharden van zona pellucida (zona-reactie) of vitelline-enveloppe
▪ Verwijderen sperma-receptormoleculen op buitenste mantel
EICEL VOOR ACTIVATIE EICEL NA ACTIVATIE
Zona-reactie
Buitenste cirkel ; zona pellucida
- Enorm verdikt
- Enorm verhard
Gevolg: er kunnen geen nieuwe
zaadcellen binnengeraken
Sperma-penetratie heeft 3 andere effecten
o Triggert eicel om meiose te vervolledigen
o Triggert cytoplasmatische herstructurering
o Veroorzaakt sterke stijging in proteïne-synthese & metabolische activiteit in het algemeen in de eicel
Afhankelijk van de soort, gebeurt de bevruchting op verschillende tijdstippen in de ontwikkeling van de eicel
o Zee-eigels: meiose afgerond bij bevruchting
o Zoogdieren: eicel nog geen volledige meiose ondergaan tijdens de bevruchting
▪ Oöcyt (ontwikkelende eicel)
▪ Zygote: bevruchte eicel
▪ Embryo: ontwikkelende zygote
2
,KERNFUSIE
Haploïde spermacel en haploïde eicelkernen migreren naar elkaar
→ Versmelten zodat een diploïde kern in de zygote gevormd wordt
VERSCHILLENDE STAPPEN BEVRUCHTING
1. Snelste spermacel komt toe & doorboort de granulosacellen
Bepaalde moleculen op de zaadcel gaan een specifieke binding aan met de receptormoleculen
➢ Op de vitelline enveloppe (zee-egels)
➢ Op de zona pellucida (zoogdieren)
2. Acrosoomreactie
➢ Openbreken van het acrosoom van de zaadcel
➢ Enzymes komen vrij die de omringende laag van de eicel afbreken
3. Membraanfusie
➢ Membranen versmelten
4. Sperma-kern kan onmiddellijk binnendringen in het eicel-cytoplasma
5. Eicel-activatie
➢ Corticale granulen zetten enzymes vrij (corticale reactie)
➢ Verharden van zona pellucida (zona-reactie) of vitelline-enveloppe
Osmose = binnenkomen van water omdat je concentratie van opgeloste stoffen stijgt
➢ Verwijderen sperma-receptormoleculen op buitenste mantel
6. Blockage van polyspermie
7. Kernen versmelten
3
, KLIEVINGSDELINGEN EN VORMING BLASTULA
In vele dieren zijn 2 embryo-uiteinden
o Animale pool: vormt externe weefsels
o Vegetatieve pool: vormt interne weefsels
ZYGOTE ⇨ KLIEVINGSDELINGEN ⇨ MORULA (vanaf 16-cellig stadium) ⇨ vorming BLASTOCOEL ⇨ BLASTULA
Er komt een holte in de morula, de cellen worden uit elkaar geduwd
Snelle mitotische deling vd zygote in een groter aantal kleinere cellen, blastomeren
→ ≠ stijging in de grootte van het embryo
Blastomeren worden naar buiten geduwd ; gaan meer en meer in contact komen met elkaar
Natrium (Na+) komt in die holte (natriumstromen)
o Creëert een osmotisch gradiënt dat water aantrekt (holte vult met water)
o Resulteert in een holle bal van cellen (blastula) die een met vloeistof gevulde holte omvat (blastocoel)
KLIEVINGSPATRONEN
Klievingspatronen = de grootte van de ontstane blastomeren en de beweging die ze volgen
→ In sterke mate beïnvloedt door de hoeveelheid dooiermateriaal in de eieren
o HOLOBLASTICHE (VOLLEDIGE) KLIEVING
▪ Zygote deelt volledig
▪ Eieren met middelmatige tot weinig dooier
▪ Zee-egels
- Symmetrische blastula wordt gevormd
- Enkelvoudige laag van gelijke blastomeren die een sferische blastocoel omgeeft
▪ Amfibieën
- Asymmetrische blastula wordt gevormd
- Verplaatste blastocoel ; eieren bevatten meer dooier in ene hemisfeer dan andere
o MEROBLASTISCHE (ONVOLLEDIGE) KLIEVING
▪ Zygote deelt niet volledig
▪ Eieren me grote hoeveelheden dooier
▪ Vissen, reptielen en vogels
- Heldere cytoplasma geconcentreerd aan één pool ; discoïdale schijf
- Klieving is beperkt tot deze zone ; embryo is niet sferisch (niet mooi rond)
▪ Insecten
- Dooier in het centrum geconcentreerd ; enkel buitenste cellen gaat delen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Juttavc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen