Samenvatting
Samenvatting "Het verdriet van Spanje": Spaans: Samenleving en cultuur van Spanje
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van Stallaert haar boek (samengevat t.e.m. p 179)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenleving en cultuur inSpanje
Het verdriet van Spanje – Samenvatti ng
Het verhaal van de natie
Het begrip 'natie' wordt gezien als iets ondefinieerbaars, waarvoor korte definities als 'product van
nationalisme' en 'verbeelde gemeenschap' wellicht nog het doeltreffendst zijn.
Door nationalistische groepen wordt een natie vaak gezien als een levend organisme dat
beschermd moet worden van ziektes en kwade krachten van buitenaf (= etnisch-nationalistisch).
Doorheen de geschiedenis zijn er 3 breuklijnen geweest binnen Spanje:
Christendom vs. Islam en Jodendom
Twee tegengestelde visies op de Spaanse identiteit
Regionale nationalismen
Het traditioneel Spaans-nationalistische wereldbeeld ziet het christendom als de essentie van het
Spaanse volk, de kern van de Spaanse identiteit. Deze nationale identiteit is het gevolg van de
collectieve identificatie van het Spaanse volk die volgde uit het contact met de islam.
Deze etnische identificatie met het christendom onderscheidt Spanje van andere Europese
landen in die tijd. De islam werd niet enkel als een politieke en/of culturele bedreiging gezien, maar
als een gevaar voor de etnische zuiverheid en het voortbestaan van het volk.
De geschiedenis van Spanje begint in 711, hiervoor spraken we, in chronologische volgorde, van de
Keltiberische beschaving, de Romeinse beschaving en de Visigotische beschaving.
De ondergang van de Visigotische beschaving valt samen met La pérdida de España in 711,
toen een deel van Spanje, later al-Ándalus genoemd, onder moslimheerschappij kwam te staan.
Al-Ándalus maakte zich al snel los van het Arabische rijk, wat leidde tot een versnippering van
kleine koninkrijken. Deze verzwakking zorgde ervoor dat christelijke heroveraars in 1085 de oude
Visigotische hoofdstad Toledo konden terugwinnen.
Steeds meer delen van al-Ándalus werden teruggewonnen, wat leidde tot nieuwe christelijke
koninkrijken. In 1469 werden met het huwelijk van Isabella van Castilië en Ferdinand van Aragon de
twee grote kroongebieden van het schiereiland met elkaar verenigd, waarvoor ze later door de paus
beloond werden met de titel Reyes Católicos.
In 1492 werd met de inname van Granada een einde gemaakt aan de politieke aanwezigheid
van de islam op het schiereiland. Deze gebeurtenis staat tevens symbool voor de eenwording van
Spanje en markeert het einde van de Reconquista.
, Bloed en religie als bouwstenen van de natie
Convivencia: christenen, moslims en joden
De christenen beschikten over verschillende manier om het door de islam ingenomen gebied te
heroveren:
Cartapuebla: een koninklijke vrijbrief om dorpen of steden te stichten in een heroverd gebied.
Repartimientos: een vorst kende uitgestrekte gebieden toe aan heroveraars
Deze repartimientos leidden tot het grootgrondgezit van de adel, de Kerk en de ridderorden.
Wanneer een gebied was heroverd, waren er twee opties met betrekking tot de moslims in dat
gebied. Ze werden ofwel verdreven, ofwel getolereerd in ruil voor belasting. Deze tweede optie werd
vooral gebruikt bij behoefte aan werkkrachten. Bovendien leidde dit ook tot de convivencia, het
samenleven van drie etnisch-religieuze gemeenschappen onder christelijk gezag.
Zuiverheid en christelijke suprematie
In de tijd van de convivencia had iemands religieuze identiteit invloed op de maatschappelijke
domeinen waarin zij zich bevonden. Bovendien waren er duidelijke grenzen tussen de drie groepen
binnen de samenleving, waardoor zaken als afvalligheid en bekering botsten met de principes van dit
samenlevingsmodel.
Door de christelijke suprematie was bekering naar het christendom wel toegestaan, hoewel
dit niet actief gepreekt mocht worden. Andere vormen van bekering (naar het jodendom of de islam)
werden veroordeeld. Bovendien waren bekeerlingen per definitie 'onzuiver', gezien biologisch-
zuivere afstamming gold als een waarborg voor religieuze zuiverheid.
Omwille van deze zuiverheid was ook endogamie, huwen binnen de eigen religieuze
gemeenschap, een functioneel principe van het samenlevingsmodel, waarbinnen iedere kaste dan
ook beschikte over instellingen om religieuze zuiverheid te waarborgen.
Deze zuiverheidsbepalingen werden strenger naarmate er meer risico was voor de
besmetting van christelijke rituele plaatsen en voorwerpen.
Segregatie, interactie, verdraagzaamheid
Strenge fysieke segregatieregels vormden een basisprincipe voor het samenlevingsmodel van de
convivencia. Men meende namelijk dat joden en moren een bedreiging vormden voor de christelijke
zuiverheid. Door het contact tussen kasten te vermijden werd gehoopt deze bedreiging zo klein
mogelijk te houden.
Deze segregatie werd ook weerspiegeld door het stadsbeeld. Joden en moren leefden vaak in
eigen wijken, die vaak oorspronkelijk waren ontstaan, maar vanaf de 15 e eeuw verplicht werden.
De taakverdeling kwam overeen met de kastenstructuur:
Christenen: militair, Kerk en adel
Joden: financiële taken, handel en geneeskunde
Moslims: handarbeid, land- en tuinbouw
Deze dominante positie van de christenen werd gewaarborgd door joden en moslims toegang te
weigeren tot bepaalde sectoren. Sommige sectoren waren volgens de christenen echter zo
onwaardig, dat de invloed van joden en moslims geen bedreiging zou vormen.
De joodse en islamitische gemeenschappen werden vertegenwoordigd door aljamas, plaatselijke
besturen die beschikten over bevoegdheden bij het regelen van interne aangelegenheden. Ook hier
trad vanaf de 15e eeuw een verstrenging op met een geleidelijke afbouw van de godsdienstige en
culturele rechten van joden en moslims.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Uantwerpenstudent98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62491 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen