Spraak therapie - verworven: alle HC, OC, ppt, cursus met notities zijn hierin verwerkt
De hoor -en oefencolleges werden bijna volledig uitgetypt. Aanvullingen vanuit de cursus zijn in het blauw weergegeven.
Veronique De Nutte
Alle HC’s, OC’s en de cursus zijn hierin
verwerkt
SPRAAK THERAPIE
VERWORVEN
2021-2022
,Inhoud
1 Algemene aanschouwingen: neurale herstelmechanismen en principes van motorisch leren ..... 7
1.1 Inleiding ................................................................................................................................... 7
1.2 Managementbenaderingen................................................................................................... 10
1.2.1 MSS’en: drie managementbenaderingen (Duffy) ......................................................... 11
1.3 Therapiedoelen en beïnvloedende variabelen in gedragsinterventie bij MSS’en ................ 13
1.3.1 Therapiedoelen ............................................................................................................. 13
1.3.2 Beïnvloedende factoren in de keuze voor of tegen therapie, en de doeltreffendheid
van de spraakmotorische therapie................................................................................................ 14
1.3.3 Concreet therapiekader voor personen met een MSS.................................................. 18
1.3.4 ICF, nood en motivatie om de MSS te verbeteren? ...................................................... 21
1.4 Rationale en principes van gedragsinterventies bij spraakmotorische stoornissen ............. 21
1.4.1 Neurale herstelmechanismen ....................................................................................... 21
1.4.1.1 Neurorevalidatie ....................................................................................22
1.4.1.2 Gedragsplasticiteit en neuroplasticiteit ...............................................22
1.4.1.3 Neurorevalidatie ....................................................................................24
1.4.1.4 Interhemisferische reorganisatie, maladaptieve plasticiteit,
functieherstel kan vertragen ..................................................................................25
1.4.1.5 Herstel en aanpassing ...........................................................................25
1.4.2 Therapeutische benaderingswijzen............................................................................... 27
1.4.2.1 Directe therapie: gericht op de patiënt ..............................................28
1.4.2.1.1 Impliciet leren: stimulatietherapie (= re-activatie –
facilitatietherapie) ...............................................................................................28
1.4.2.1.2 Expliciet leren: strategietraining.........................................................28
1.4.2.2 Indirecte therapie: therapie gericht op omgeving
(biopsychologische benadering) ..........................................................................30
1.4.3 Theoretisch kader voor de klinische praktijk................................................................. 31
1.4.4 Principes van motorisch leren (MLP of PML) ................................................................ 31
1.4.4.1 Motorisch leren = hoe kan men motorische prestaties verbeteren en
vervolgens behouden?...........................................................................................32
1.4.4.2 Motorisch leren = verfijnen en versterken van Motorische plannen /
bewegingsprogramma’s door ervaring ................................................................33
1.5 OC 1: algemene beschouwingen ........................................................................................... 39
1.5.1 Topic 1: Neurale herstelmechanismen en therapeutische benaderingswijzen ............ 39
1.5.1.1 Oefening 1..............................................................................................40
1.5.1.2 Oefening 2..............................................................................................43
1.5.1.3 Oefening 3 – zie oefenbundel ..............................................................44
1
, 1.5.2 Topic 2: motorische leerprincipes (MLP)....................................................................... 45
1.5.2.1 Oefening 4:.............................................................................................46
1.5.2.2 Oefening 5..............................................................................................47
1.5.2.3 Oefening 6:.............................................................................................48
1.5.2.4 Oefening 7..............................................................................................49
2 Spraakapraxie ................................................................................................................................ 50
2.1 Doelstellingen van de behandeling van SA ........................................................................... 50
2.1.1 Therapie bij spraakapraxie ............................................................................................ 50
2.1.2 Doelstellingen afhankelijk van Ernst van SA.................................................................. 51
2.1.3 Continuüm van de principes van motorisch leren afhankelijk van de ernstgraad
(Paemeleire) .................................................................................................................................. 52
2.1.4 Therapiemethoden gericht op ...................................................................................... 53
2.2 Overzicht van bestaande therapiemethoden ....................................................................... 54
2.2.1 De Integrale stimulatiemethode ................................................................................... 54
2.2.2 De articulatorisch-motorische methode ....................................................................... 58
2.2.3 PROMPT ......................................................................................................................... 61
2.2.4 Prosodie en muziek: effectiviteit? ................................................................................. 62
2.2.4.1 Tempo-vertragende methoden ...........................................................63
2.2.4.2 Melodic Intonation Therapy..................................................................64
2.2.4.2.1 Rationale van het oorspronkelijke MIT-programma.........................65
2.2.4.3 Speech-music therapy for Aphasia (SMTA) .........................................67
2.3 TIAS: therapeutisch instrument voor apraxie van de spraak ................................................ 68
2.3.1 TIAS Methodiek I: articulatorisch-motorische therapie ................................................ 71
2.3.2 TIAS Methodiek II: Adaptatietherapie ........................................................................... 75
2.4 Behandeling van spraakapraxie met afasie ........................................................................... 77
2.5 OC 2: Motorische spraakstoornissen: therapie bij spraakapraxie ........................................ 78
2.5.1 Casus mevrouw T........................................................................................................... 78
2.5.2 Oefening 2: moeilijkheidsgraad ..................................................................................... 80
2.5.3 Oefening 3: casus wa van dias (diagnostisch) naar tias (therapeutisch) ....................... 82
2.5.3.1 Diagnostische fase.................................................................................82
2.5.3.2 Oriënteringsfase .....................................................................................85
2.5.3.3 Oefenfase...............................................................................................87
3 Dysartrie ........................................................................................................................................ 89
3.1 Spraakgeoriënteerde interventies - management ................................................................ 90
3.1.1 Resonantie ..................................................................................................................... 90
3.1.1.1 Velofaryngale sluiting en spraak ..........................................................90
2
, 3.1.1.2 Velofaryngale sluiting: mechanisme ....................................................91
3.1.1.2.1 Velofaryngeale sluiting: spraaksymptomen .....................................91
3.1.1.3 Velofaryngale sluiting: management ..................................................92
3.1.1.4 Managemant Resonantie: velofaryngale sluiting ...............................93
3.1.1.4.1 Resonantie Chirurgie ..........................................................................93
3.1.1.5 Resonantie farmacologisch ..................................................................94
3.1.1.6 Resonantie prothese..............................................................................95
3.1.1.7 Resonantie Gedragstherapie ...............................................................96
3.1.2 Articulatie ...................................................................................................................... 98
3.1.2.1 Articulatie chirurgisch ............................................................................98
3.1.2.2 Articulatie farmacologisch....................................................................99
3.1.2.3 Articulatie prothese (geen evidentie) ..................................................99
3.1.2.4 Articulatie: gedragsinterventie ...........................................................100
3.1.2.5 Articulatie: oraal-motorische training.................................................100
3.1.2.6 Articulatie: accuratesse – dril..............................................................103
3.1.3 Tempo, prosodie en natuurlijke spraak....................................................................... 108
3.1.3.1 Suprasegmentele kenmerken.............................................................108
3.2 Communicatiegeoriënteerde benaderingen ....................................................................... 109
3.2.1 Communicatie (ernstige dysartrie) .............................................................................. 109
3.2.1.1 Alfabetsupplementatie (Yorkstone & Beukelman, 1977) .................109
3.2.1.2 Semantische cueing ............................................................................110
3.2.2 Dysamix (paemeleire) .................................................................................................. 110
3.3 Spraakgeoriënteerde training voor specifieke dysartrietypes ............................................ 111
3.3.1 Hypokinetische dysartrie (HC4) ................................................................................... 111
3.3.2 Hyperkinetische dysartrie............................................................................................ 111
3.3.3 Slappe dysartrie (HC5) ................................................................................................. 111
3.3.4 Spastische dysartrie ..................................................................................................... 112
3.3.5 Atactische dysartrie ..................................................................................................... 112
3.4 OC 3: Therapie bij dysartrie ................................................................................................. 112
3.4.1 Opdracht 1: Spreektempo berekenen ......................................................................... 113
3.4.2 Oefening 2: tempo verlagen met dysamix .................................................................. 114
3.4.3 Oefening 3: tempo verlagen met prosodietrainer ...................................................... 115
4 Therapie bij de hypokinetische dysartrie bij de ziekte van Parkinson ........................................ 116
4.1 Parkinsonismen en de ziekte van parkinson ....................................................................... 116
4.1.1 Wat is de ziekte van Parkinson? .................................................................................. 116
4.1.2 Pathofysiologie: wat loopt er fout in de hersenen? Oorzaak ...................................... 117
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper veroniquedenutte. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
