Inleiding
Deel 1: Gedrag
• Maatschappij
• Bewustzijn
• Emoties
• Cognitie
• Mensen in groep
Deel 2 : sociologie
• Sociaal kapitaal
• Sociaal handelen
• Netwerken en groepen
• Cultuur, instituties en institutionalisering
• Organiseren en organisaties
• Over verandering en modernisering
1
,Deel 1: Gedrag
Dankzij onze hersenen hebben we complex
gedrag en kunnen we ons gemakkelijk aanpassen
Het heeft ons de capaciteit tot samenwerken
aan veranderingen en nieuwe omgevingen
gegeven
We zijn een bijzonder paradox -> we kunnen
zeggen dat we doordat complex gedrag,
intelligent, zelfzuchtig en strategisch zijn en langs
We kregen ook de capaciteit om destructief te
de andere kan sociaal, hulpvaardig en
zijn -> we zijn de meest wreedaardige wezens op
meevoelend
aarde
We kunnen op een ecologische manier de wereld veranderen -> we
hebben een enorme ecologische voetafdruk
Wie is Homo Sapiens?
Gedragswetenschappen is een huwelijk tussen rationalisme en empirie
We gaan data verzamelen zoals feiten om na te
We gebruiken theorie om een theoretisch kader
gaan hoe de wereld in elkaar zit
op te bouwen en het gedrag van mensen te
voorspellen en sturen
Oorsprong van de gedragswetenschappen: Interesse voor bewustzijn
Structuralisme (W. Wundt) Functionalisme (W. James)
• Theorie: experimentele analyse van de • Onderzoek naar de functie van het bewustzijn
onderdelen van het bewustzijn • Invloed van het Darwinisme -> hoe meer we over het bewustzijn weten, hoe
• Systematische, objectieve observaties van meer kennis we hebben over de overlevingswaarde
bewuste ervaringen • Volgens hem had het geen zin om het bewustzijn te analyseren, want het was
• Hij wou het bewustzijn ontleden om er meer onwaarneembaar
kennis over op te doen 2
,Een waaier van wetenschappelijke benaderingen
Psychodynamica (S. Freud)
Behaviorisme (B.F. Skinner)
➢ Onder de indruk van de theorie van Pavlov ➢ Bestudeerde de onbewuste drijfveren van het gedrag
➢ Bestudeerde enkel het observeerbaar gedrag -> bewustzijn ➢ Zijn theorieën waren niet falsifieerbaar -> je kan ze niet
was te abstract, dus wou hij het waarnemen ontkennen, je moet ze geloven en zo werkt de
➢ Bestudeerde het dierengedrag -> alles is aangeleerd, vrije wetenschap niet
wil is een illusie ➢ Negatieve visie op het mensbeeld
Humanisme (C. Rogers)
➢ Mensen zijn veranderbaar -> positief zelfbeeld
➢ We hebben een uniek potentieel om te worden wie we
zijn
➢ Focus op zelfrealisatie
Moderne benadering
Biologische - Gedrag verklaren adhv genetische, neurologische en biochemische processen
- Steunt op de vooruitgang in de medische sector en aan de hand van die technieken kunnen we het gedrag bepalen
Cognitieve - Hoe wordt informatie vergaard, opgeslagen en verwerkt?
- Een hernieuwde interesse in het bewustzijn en steunt ook op de neurowetenschappen
- Vanwaar komt taal en hoe werkt het geheugen?
Evolutionaire - Evolutie door selectie, bestudeert universele tendensen, berust op assumpties uit het verleden
- Probleem: je kan ze niet testen, want het berust op assumpties uit het verleden die je niet meer kan zien of recreëren
Socio-culturele - Gedrag is afhankelijk van de socio-culturele context
- Legt accent op de huidige omgeving en de capaciteit om te leren
3
, Waarom gedragswetenschappen voor economen?
Begrip voor economische anomalieën Gedrag en bedrijfskunde Een goede theorie is domein-overschrijdend en biedt
toepassingsmogelijkheden in diverse uiteenlopende
gebieden
Mensen: Akerlof en Shiller Bedrijfskunde = ontstaan met het inzicht dat mensen Controlegevoel = eigenschap van mensen dat in veel
➢ Kaarten aan dat de klassieke economie het belangrijkste kapitaal zijn van een organisatie domeinen toepassingsmogelijkheden heeft gekend
verouderd is en er veel anomalieën inzitten ➢ Mensen op hun best laten presteren
zoals de onzichtbare hand van Adam Smith Controleverlies draagt bij tot :
➔ Die werkt bv niet als je met een ongelijkheid Howthorne studie: - Medisch -> aangeleerde hulpeloosheid
begint, dus moeten we alles nuanceren ➢ Wat hebben mensen nodig om optimaal te - Maatschappelijk -> passievere houding van
Eigenschappen die we hebben en ingaan tegen de presteren? daklozen en werklozen, argwaan tov vaccins
klassieke economie ➔ Niks heeft effect op de werknemers buiten de
- Afkeer voor onrechtvaardigheid -> homo verwachtingen die gecreëerd werden Controlegevoel draagt bij tot:
economicus heeft afkeer van ➔ Hoe meer positieve verwachtingen gecreëerd - Medisch -> minder gezondheidsproblemen
onrechtvaardigheid als het in zijn nadeel is, werden en aanmoediging dat ze hadden waardoor ➔ De locus van control verwijst in hoeverre je dat
maar niet als het in zijn voordeel is ze zich van hun beste kant lieten zien hoe beter ze controlegevoel geïnternaliseerd hebt, je schrijft
- Vertrouwen -> een homo economicus presteerden het toe aan jezelf = intern locus of control
vertrouwt niemand omdat je er vanuit gaat dat - Economisch -> succesvolle CEO’s en productieve
iedereen hetzelfde is en vertrouwen nooit gaan werknemers
reciproceren
- Belang van verhalen en normen -> Homo
economicus hecht geen belang aan normen
terwijl mensen dat wel doen
Aangeleerde hulpeloosheid
= men wou weten of ratten door stress tumoren ontwikkelden
Experiment: men ontwikkelde drie groepen van ratten
1) Groep 1 kregen elektrode implantaten en er werden willekeurig elektrische schokken toegediend die stress veroorzaakten, maar ze konden op een
hendel drukken die de elektrische schokken voorkwamen en zo control uitoefenen op die schokken
2) Groep 2 werden ook van elektroden voorzien en die kregen dezelfde elektrische schokken toegediend en dus evenveel stress en konden niet op de
hendel drukken, maar de schokken stopten ook als de eerste groep ratten op de hendel drukte
3) Groep 3 is de controlegroep zonder elektrische schokken zodat die ratten kerngezond bleven
Resultaat: de derde groep ratten hadden geen tumors, maar wel een groot verschil tussen groep 1 en 2 -> groep 1 kregen minder tumors dan groep 2
➔ Stress is dus een oorzaak voor tumorgroei 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisedebacker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.