Inhoud:
1. Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting
2. voortplanting bij de mens
3. Zwanger zijn vandaag
4. Soa's
5. Ziekten voorkomen en bestrijden
6. Bloedgroepen
7. Kruisingen
8. gesalchtsgebonden erfelijkheid
9. Eiwitsynthese
10. variaties in organismen
11. toepassingen van b...
Natuurwetenschappen
1. Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting
Geslachtelijke of seksuele voortplanting → er ontstaan nakomelingen door versmelting van een
mannelijke en een vrouwelijke geslachtscel van twee ouders van dezelfde soort (door meiose)
Ongeslachtelijke of aseksuele voortplanting → er ontstaan nakomelingen door afsplitsing van een groep
cellen van een ouder (door mitose)
Genetische variatie → bij geslachtelijke voortplanting is ieder individu uniek en zo ontstaat er een grote
variatie aan genetisch materiaal
2. Voortplanting bij de mens
2.1 De geslachtskenmerken
Primaire geslachtskenmerken → verschillen in de bouw van mannelijke en vrouwelijke
voortplantingsorganen die al bij de geboorte aanwezig zijn
Voorbeelden: penis, vagina
Secundaire geslachtskenmerken → lichamelijke verschillen tussen man en vrouw die ontstaan tijdens de
puberteit als gevolg van een verhoogde aanmaak van geslachtshormonen
Voorbeelden: borstontwikkeling, schaamhaar, baardgroei
Tertiaire geslachtskenmerken → verschillen in gedrag, kleding of kapsel tussen man en vrouw
Voorbeelden: stoer doen, hoofddoek
Delen van de borst:
2.2 Het mannelijke voortplantingsorgaan
2.2.1 Bouw van het mannelijk voortplantingsstelsel
,2.2.2 Functies van het mannelijk voortplantingsstelsel
1) Teelbal
• Dagelijks tweehonderd miljoen zaadcellen gevormd (in wand van zaadbuisjes)
• Hormoon testosteron word hier aangemaakt
2) Bijbal
• Rijping en opslag van zaadcellen
3) Balzak
• Omhult en beschermd teelballen
• Temperatuur van 35°C is ideale rijpingstemperatuur
4) Zaadleider
• Transporteert de zaadcellen van de bijbal naar de urinebuis tijdens een zaadlozing
5) Zaadblaasjes
• Produceren zaadvocht
• Geven een hoge pH aan het sperma dat belangrijk is voor te overleven in het zure milieu van
de vagina
6) Prostaat
• Produceert prostaatvocht dat zaadcellen activeert
7) Klier van Cowper
• Produceren voorvocht
8) Urinebuis
• Buis waarlangs urine of sperma het lichaam verlaat
• Urine en sperma kunnen nooit tegelijkertijd uitgescheiden worden
9) Penis
• Word gebruikt voor copulatie (geslachtsgemeenschap) en om te urineren
10) Zwellichaam
• Wordt tijdens seksuele opwinding gevuld met bloed (erectie)
11) Eikel
• Gevoelig orgaan dat door prikkeling kan leiden tot een erectie
De weg die de zaadcellen afleggen in het lichaam van de man:
Sperma bestaat uit mengsel van zaadvocht, prostaatvocht en zaadcellen
, 2.2.3 Bouw van de zaadcellen
Zaadcellen/spermatozoïden → kleine beweeglijke mannelijke voortplantingscellen
Zaadcel bestaat uit drie delen:
• Kop
• Hals
• Staart
Acrosoom → zit in kop van de zaadcel en is een
celorganel dat bestaat uit een blaasje waarin
verteringsenzymen zitten
2.2.4 vorming van de zaadcellen
Spermatogenese → de ontwikkeling van de zaadcellen
Ontwikkelingsstadia van de zaadcellen:
1) Spermatogoniën/kiemcellen (gevormd in de zaadbuisjes)
Kiemcellen worden groter
2) Primaire spermatocyten
Door meiose 1
3) Secundaire spermatocyten
Door meiose 2
4) Spermatiden
5) Zaadcellen/spermatozoïden
2.2.5 Hormonale regeling van de zaadcelvorming
In puberteit komt in hypofyse hormonen op gang:
• Follikelstimulerend hormoon (FSH) →
stimuleert vorming van de zaadcellen
• Luteïniserend hormoon (LH) → stimuleert
de aanmaak van testosteron door de
leydigcellen
Testosteron regelt de volgende stappen:
• Stimuleert spermatogenese in de
zaadbuisjes
• Remt aanmaak van LH door hypofyse
• Stimuleert vorming van de secundaire geslachtskenmerken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindewarlop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.