intellectuele eigendom en biowetenschappen
Les 1 (877144)
3stp
Art. niet kunnen opnoemen op examen, wel kunnen beschrijven
volzinnen op examen
Op alle producten rechten van intellectuele eigendommen, maar het zijn verschillende rechten
octrooirecht: patent op uitvindingen, processen
vb. samenstellingen GM, bestanddelen en proces van zelftesten, proces en werking van
fluostift, lijm van post-it, werking van een pen,…
auteursrecht: patent op creatieve werken
vb. alles wat je schrijft is beschermd met een auteursrecht,…
Intellectuele eigendomsrecht (IER)
Intellectuele eigendom = exclusiviteitsrechten, recht dat jij hebt met uitsluiting van anderen op alle
gebieden (industrieel, wetenschappelijk, artistiek en literair)
motief tot ontwikkeling: wetgever (overheid) gaat ervan uit dat door het verlenen van
exclusiviteit dat ze daardoor een stimulans bieden voor verdere ontwikkelingen (creatief te
zijn)
motief tot investering
Wanneer geen wetgeving (octrooirecht/auteursrechten), dan bestaat het risico dat iemand iets vrij
zou kunnen maken stimulans verdere ontwikkeling zou verdwijnen
Patent is een compromis tussen de rechten van de maker en de interesse van de overheid
de uitvindingen moet beschreven worden in een databank (publicatieplicht!), in ruil voor
bescherming van het patent door de overheid
patenten (octrooi) moeten steeds aangevraagd worden, eerder kan er geen patent
toegekend worden Aanvraag is constitutief (er gaat iets bestaan)
Bij auteursrecht bestaat recht/bescherming vanaf het moment dat dit wordt gecreëerd
Kenmerken intellectuele eigendomsrechten
immaterieel object: schepping van de menselijke geest vb. kunstwerk, wetenschappelijk
werk, uitvinding, benaming of vormgeving van een product
beperkte rechten in tijd/plaats patent bestaat enkel in land (werelddeel) waar patent
wordt aangevraagd
publiciteitsvereisten (uitz. Copyrights)
exclusiviteitsrecht voor houder, verboden te kopiëren door andere
Welke verschillende intellectuele eigendomsrechten zijn er?
Industriële eigendomsrechten
o Patenten
o kwekersrechten
o Handelsmerken
Artistieke eigendomsrechten
o copyright
, intellectuele eigendom en biowetenschappen
Definitie regelgeving
= ‘Sustained and focused attempt to alter the behaviour of others according to standards or goals
with the intention of producing a broadly identified outcome or outcomes which may involve
mechanisms of standard setting, information gathering and behaviour modification’
‘directieve kaders, voor het correct implementeren of toepassen van wetgeving’
Regulering intellectueel eigendom
Gedrag kan gereguleerd worden door de wet (recht), maar soms kan gedrag ook beïnvloed
worden door architectuur (vb. auto vertrekt niet voordat gordel aan is), normen (‘codes of
conduct’) of de markt (vb. uber)
Internationaal recht
TRIPS (= trade related aspects of intellectual property rights): overeenkomst inzake de
handelsaspecten van de intellectuele eigendom sijpelt door in Europees recht
Europees recht
Regelgeving afkomstig van Europa zijn richtlijnen die verbindend zijn voor alle lidstaten binnen
Europa
Europees octrooiverdrag is toon aangevend gedrag om patent te regelen
Belgische regelgeving
regelgeving op nationaal niveau
Octrooirecht
H1: Inleiding
Octrooi =
Recht: een octrooi is een exclusiviteitsrecht; om een uitvinding te exploiteren, in een
welbepaald territorium/periode, om andere te stoppen de uitvinding te gebruiken/ maken
zonder toestemming beschermingsinstrument
document: een octrooi als beschrijving uitvinding, als een bron van informatie (‘state of the
art’)
vb. Epilady: technische uitvinding die oplossing geeft aan een probleem, trekt haren uit bij de wortel
Soorten octrooien:
‘voorlopers’: privileges (kunnen nu niet meer aangevraagd worden):
o Vb. voor het eerst in de geschiedenis koepeling gebouwd zonder onderstutting
(Firenze) uniek ontwerp
o Overheid heeft uitvinding erkend na tweede industriële revolutie patenten
werden ingevoerd door overheid (1850)
o Wetten gelden nog steeds
nationale octrooien
o Kunnen meerdere nationale octrooien aanvragen, in elk land
o Goedkoper dan Europees octrooi
o 1750-1800: voorwaarden voor toekennen octrooi:
Nieuwheid
, intellectuele eigendom en biowetenschappen
Inventiviteit
Industriële toepasbaarheid
o Procedure/aanvraag bij nationale overheid, kan verschillen bij elk land
o Geschillen inbreuk/geldigheid voor nationale rechtbanken van het land waar
nationaal octrooi is aangevraagd (nadeel!) rechtbanken kunnen verschillende
uitspraken geven
Europese octrooien: heeft beperkingen, daarom EU Unie octrooi ontwikkeld (~1970)
o Als alternatief kan een EU octrooi aangevraagd worden
o Patent aanvragen bij 1 instantie (Europees octrooibureau in München) (voordeel tov
nationaal octrooi)
o Eenmaal aangevraagd en goedgekeurd valt het Europees octrooi uiteen alsof het
verschillende nationale octrooien zijn
o Europees maar valt niet samen met Europese unie! octrooi dat geldt voor 38
landen vb. Noorwegen, UK, Zwitzerland,.. ook aangesloten
o Kunnen kiezen in welke van de 38 landen men een octrooi wil
o Duur, enkel moeite wanneer octrooi willen aanvragen in 7-8 landen
Vb. Europees octrooirecht in 5 landen aangevraagd. Iemand in Italië maakt product na,
en exporteert dit naar landen buiten de 5 landen dan mag dit.
Bij inbreuk naar de 5 verschillende nationale rechtbanken kans op andere uitspraak
Europese Unie-octrooien (2012 - nog steeds niet in werking!) NIET KENNEN
o Oplossing voor probleem bij Europees octrooi Europees octrooi met
eenheidswerking = Europese Unie octrooi
o octrooi dat ENKEL geldt in de Europese Unie (27 landen)
o aanvraag bij 1 instantie (Europees octrooibureau in München)
o Bij inbreuk moet men naar 1 rechtbank (nieuwe rechtbank in Luxemburg) (voordeel
tov Europees octrooi)
Wereldoctrooi (bestaat niet!!)
o WEL wereldwijd verdrag! (wereldregels)
= TRIPs (trade related aspects of intellectual property rights): overeenkomst inzake
de handelsaspecten van de intellectuele eigendom
Wereldwijde harmonisatie van voorwerp van uitvinding en voorwaarde van
uitvinding (in landen die wereldhandelsverdrag hebben ondertekend)
Wereldhandelsorganisatie is platform voor onderhandelingen
Best kiezen voor minimale investering wanneer er getwijfeld wordt (aanvraag in 1 land
(nationaal octrooi))
Oefening: zijn deze voorwerpen octrooieerbaar (patenteerbaar)?
Spons:
o Technisch probleem: de punt van de spons is een oplossing voor een technisch
probleem van de standaard spons vb. bodem van glas niet raken
Plankje:
o Technisch probleem: plooibaar, technische oplossing voor een probleem van de
standaard plank
Beschuit:
, intellectuele eigendom en biowetenschappen
o Technisch probleem: gleufje in beschuit is oplossing voor probleem vb. gewone
beschuiten niet uit de verpakking krijgen/kapot maken
Brooddoos:
o Technisch probleem: koelelement in deksel, oplossing voor probleem
Theezakje:
o Technisch probleem: theezakje dat zichzelf droog trekt, oplossing voor probleem
Papfles:
o Technisch probleem: typisch vorm is oplossing voor minder lucht zuigen tijdens
drinken
Eierdooierzuiger:
o technisch probleem: eidooier blijft zitten, kan gemakkelijk gescheiden worden
allemaal uitvindingen, kunnen gepatenteerd worden
allemaal octrooieerbaar
1. Is er een technisch kenmerk dat aangeeft dat het om een uitvinding gaat Ja? Nr. 2
Wat is het probleem (bij de state of the art, oorspronkelijke uitvinding)? Het is een
uitvinding wanneer deze een oplossing biedt voor het technisch probleem van de state
of the art binnen het domein
2. Voorwaarden octrooieerbaar:
a. Is het nieuw?
b. Is het inventief?
c. Is het industrieel toepasbaar?
H2: Voorwerp van bescherming
“Europese octrooien worden verleend voor uitvindingen, op alle gebieden van de technologie, mits
zij nieuw zijn, op uitvinderswerkzaamheid berusten en vatbaar zijn voor toepassing op het gebied van
de nijverheid”
Uitvindingen = niet in wet beschreven, een uitvinding moet een technisch karakter hebben
Uitsluitingen/uitzondering die wel in wet zijn beschreven:
o Niet-uitvindingen
natuurwetenschappelijke theorieën
stelsels, regels en methoden voor het verrichten van geestelijke arbeid, voor
het spelen of voor de bedrijfsvoering (systeem in hoofd ontwikkeld), wel
wanneer bv in machine gezet
o Niet-octrooibare uitvindingen
uitvindingen waarvan toepassing strijdig zou zijn met de openbare orde of
met goede zeden
planten of dierenrassen
methode voor de behandeling van het menselijk of dierlijk lichaam door
chirurgische ingrepen of geneeskundige behandelingen en diagnosemethode,
wel voor bv het materiaal dat gebruik wordt
