Samenvatting
Samenvatting deel Epidemiologie
Nederlandse samenvatting Epidemiologie op basis van de lessen (), de slides en de cursus!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Samenvatting Epidemiologie 2021-2022HOOFDSTUK 0: INLEIDING
Epidemiologie = wat zich voordoet in de POPULATIE bestuderen
= beschrijven en verklaren van ziekte in hun natuurlijke omgeving
= studie van de noemer (context)
= infectieuze ziekten/metabole ziekten/zoönose/productie -
karakteristieken/welzijn
≠ pathologie (DIER)
≠ biostatistiek (middel)
Bijna alle ziektes zijn multifactorieel!!
Voorkomen van ziekte vs. economie
“Evidence Based Veterinary medicine”
DATA (zo weinig mogelijk bias)
HOOFDSTUK 1: BASIS EPIDEMIOLOGISCHE CONCEPTEN
Geschiedenis
18de eeuw
- Behandelen symptomen + afslachten
- Runderpest EU
- 1762: 1ste veeartsenijschool (Lyon)
- Belang hygiëne
Eind 19e eeuw:
- Ontdekking microscoop ( microbiologie, oorzaak van ziekten)
- Louis Pasteur/Robert Koch
Postulaten van Koch
1. Agens aanwezig bij alle dieren die ziekte hebben
2. Agens komt niet voor bij dieren met andere ziekte/geen ziekte
3. Agens kan in reincultuur geïsoleerd worden uit zieke dieren
4. Agens moet bij inplanting in ziek dier ook ziekte veroorzaken
20ste eeuw:
- Verbetering therapieën en preventie ziekten Uitgeroeide ziekten:
- Belang metabole ziekten - Pokken (humaan)
- Veel ziekten = multifactorieel - Rinderpest (dierlijk)
Epidemiologie zoekt factoren die invloed hebben op
voorkomen/verspreiding/preventie Toeval bestaat!
, Postulaten van Evans
1. Proportie dieren met ziekte in groep MET RF > groep ZONDER RF
2. Groep dieren met ziekte meer blootgesteld aan RF dan groep zonder ziekte
3. Aantal nieuwe gevallen in groep blootgesteld aan RF > groep niet blootgesteld aan RF
4. Ziekte volgt op blootstelling RF (incubatieperiode)
5. Blootstelling aan RF gastheerreacties
6. Meetbare gastheerreactie moet freq. voorkomen bij dieren blootgesteld aan RF
7. Onder exp. omstandigheden ziekte frequenter bij dieren blootgesteld aan RF
8. Wegnemen RF daling aantal nieuwe gevallen
9. Versterken gastheerreactie bij blootstelling aan RF moet freq. van voorkomen ziekte
verlagen
10. Alle verbanden tss. ziekte en RF moeten biologisch verklaarbaar zijn
Multifactoriële ziekten
Mastitis bij rundvee
Salmonella bij varkens
Veranderen van opinie is normaal
Verhaal dr. Snow (19e eeuw)
- Arts in Londen
- Streepjes zetten op huizen waar mensen stierven aan Cholera
- Opwaartse/afwaartse stroom Thames
- Afwaarts water was vervuild
- Begin Epidemiologie
- Vb. besmettelijke pleuropneumonie, BSE (dolle koeienziekte)
Hoofdstuk 2: Voorkomen van ziekte
Beschrijvende epidemiologie = observeren en registreren van ziekten in functie van tijd en
ruimte en het beschrijven van mogelijke oorzaken van deze ziekten
- Welke
- Hoeveel
- Wie
- Wanneer
- Waar
Steekproef (representatief + voldoende groot)
, Definitie van “ziekte”
Diagnostiek
Bioveiligheid = het geheel van preventieve maatregelen om ziekte-insleep en -verspreiding
op het bedrijf te voorkomen
Sciensano (EPISTAT)
= wetenschappelijk instituut in België dat instaat voor de monitoring en surveillance van
zowel de gezondheid van dieren als mensen.
Ziekte = een toestand waarin de gezondheid of het functioneren van het dier suboptimaal is
Infectieuze of niet-infectieuze aard
Endemische ziekten
- situatie stabiel
- weinig variatie in frequentie van voorkomen in bep. periode
- voorkomen is voorspelbaar
- ook niet-infectieuze aandoeningen
Epidemische ziekten (afhankelijk van infectieus agens en populatie waar het terechtkomt)
- duidelijke/onverwachte stijging van aantal ziektegevallen
- fluctuerende incidentie = moeilijk onderscheid met endemisch
- nieuwe stam van agens/agens komt in gevoelige populatie
- begrensd in tijd en ruimte (pandemie)
Arbovirus = virus die via geleedpotigen als vector wordt overgedragen van
gastheer naar gastheer (vb. Blauwtong, Schmallenbergvirus)
epidemische curve afhankelijk van verspreiding/aanwezigheid vector
in zomer actiever dan winter
Viremie = periode dat her virus aanwezig is en zich kan vermenigvuldigen in
het lichaam van de gastheer
Opkomende ziekten (emerging diseases) = ziekten die plots opduiken in een populatie
waar ze voorheen nog niet aanwezig/gediagnosticeerd waren
, Heropkomende ziekten (reemerging diseases) = ziekten die in het verleden reeds voorkwamen in
een populatie, maar gedurende een tijd afwezig geweest zijn of waarvan de incidentie sterk is
gestegen ongeacht de gewone seizoensgebonden variaties in het voorkomen van de ziekte
Soorten (her)opkomende ziekten:
- Nieuwe ziekte (vb. BSE)
- Gemuteerde pathogene agentia (vb. Aviaire Influenza)
- Verspreidt naar een nieuw gebied (vb. Blauwtong)
- Incidentie die sterk toeneemt (vb. Q-koorts)
- Risico op opkomen (vb. West-Nijlkoorts) Bacterie: buitenkant van vlees
- Heropkomende dierziekte (vb. Afrikaanse varkenspest)
Dood bij verhitting
Virus: in het vlees
Griepvirus (Influenza):
Blijft leven
- 2 eiwitten (Hemagglutinine en Neuraminidase)
Men gaat steeds meer in de
- Verschillende soorten/combinaties jaarlijkse vaccinatie
stad wonen, mens en dier bij
elkaar!
Oorzaken (her)introductie:
We schatten de wereld volledig verkeerd in
- Reizen van dieren en mensen = BIAS
- Handel in dieren en dierlijke producten
- Migratie van dieren
- Intensifiëring van verschillende sectoren in de landbouw
- Klimaatverandering
Epidemiologisch onderzoek = hypothese genererend onderzoek
Epidemiologie bewijst niks! Er worden associaties gemaakt.
ALTIJD naar de noemer kijken!
Rate/dichtheid = verhouding van het aantal gevallen van ziekte
ten opzichte van een dier-tijdseenheid
Ratio = verhouding in aantal gevallen tussen twee categorieën
Prevalentie: (P)
- Maat voor het aantal dieren dat ziek is in de populatie op een bepaald tijdstip
- Statisch
# zieke dieren op een bepaald tijdstip x 100
- Percentage
totaal aantal dieren (ziek en niet-ziek)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eloseroegiest. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen