Samenvatting
samenvatting biologie erfelijkheidsleer
- Instelling
- 3e Graad
begrippen, epistatisch en hypostatisch, wetten van mendel, enkele uitzonderingen op de wetten van mendel.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BiologieBasis van erfelijkheid (p75-89; 96-107)
- Studie van kenmerken die overgeërfd worden= genetica/ erfelijkheidsleer
- Grondlegger: Gregor mendel
- Door kruisingsexperimenten => wetten van mendel
Erfelijke kenmerken: kenmerken die ouders doorgeven aan hun kinderen
Je vindt telkens kenmerken terug bij de vorige generatie ook bij planten en dieren.
Overerving: overgaan van de ene naar de andere generatie.
DNA: basis van onze eigenschappen die werden doorgegeven.
DNA: regelt de bouw en werking van het organisme
Eigenschappen worden bepaald door de wisselwerking tussen genen en omgeving
(omgeving speelt dus ook een grote rol bij overerving).
Genen worden pas actief wanneer ze vertaald worden door eiwitten
Bv: je kan een genetische aanleg hebben voor spieropbouw maar als je nooit traint komt dit
ook niet tot uiting.
Omgeving speelt ook een rol => epi genetica => bepaalde factoren zoals roken of drugs
kunnen een invloed hebben op de eiwitten die rond je DNA zitten.
Code van je DNA veranderd niet MAAR wel de actieve genen!
Erfelijke kenmerken en informatie zitten vooral in het DNA van de chromosomen.
Herhaling:
- Nucleotiden: A,C,G,T
- 2 strengen
- Wanneer je de code weet van 1 van de strengen kan je de andere ook weten want: A
met T en C met G gepaard.
- Cromatinedraden: losse strengen DNA
- Chromosomen: cromatinedraden die gewikkeld zijn rond eiwitten.
- Gen: stuk DNA: chromosoom dat codeert voor een eiwit (elke gen specifieke functie).
- DNA code word vertaald door eiwitten.
- Verschillende genen (oogkleur, bloedgroep, leverenzymen etc.).
Genen worden doorgegeven via de chromosomen in de eicellen en zaadcellen.
Gen is een kenmerk dat word overgeërfd, allelen zijn de verschillende vormen waarin een
gen kan voorkomen => varianten van de gen.
De genlocus is de plaats waar het gen voorkomt op de chromosoom, de allelen van
eenzelfde gen komen altijd voor op dezelfde locus.
Homoloog: twee allelen van elk gen hebben.
Combinatie van beide allelen samen is hoe het kenmerk tot uiting komt.
Twee chromosomen die dezelfde genen bevatten, maar het kunnen verschillende
allelen zijn.
, Telkens twee allelen van een bepaald gen: 1 van de moeder en 1 van de vader.
Homozygoot: wanneer de twee allelen voor een kenmerk identiek zijn. (bv: gg of GG of OO)
Heterozygoot: wanneer de twee allelen voor een kenmerk niet identiek zijn. (bv: Gg of AO)
Multipele allelen: wanneer van heel wat genen meer dan 2 variaties voorkomen. (bv: 3
allelen A, B en O)
Van elke gen kunnen er slechts 2 allelen voorkomen in een diploïde cel.
Genotype: het geheel van de genen van een individu (bv: genotype AB)
Fenotype: geheel van uitwendige waarneembare eigenschappen (bv rood haar)
Word bepaald door de combinatie van omgeving en genotype.
Dominant- recessief- codominantie-intermediair:
- Niet alle allelen komen tot uiting
2 mogelijkheden bij heterozygoot:
1. Slechts 1 allel komt tot uiting:
Dominant: eerste allel dat tot uiting komt (hoofdletter).
Recessief: tweede allel dat tot uiting komt (kleine letter).
Multipele allelen: voorgesteld door eigen letter (A en B zijn dominant, O is recessief).
2. Beide allelen komen tot uiting:
Intermediair fenotype: 2 ongelijke dominante allelen die tot uiting komen ( co-
dominant) bv: bloedgroep ABO.
Wetten van Mendel (schema!)
- 3 wetten
- Eerste wet (uniformiteitswet)
- Tweede wet (splitsingswet)
- Derde wet (onafhankelijkheidswet)
Uniformiteitswet:
- Homozygoten die in 1 eigenschap verschilden van elkaar.
- Onderling allemaal gelijk
- Waren telkens gelijk aan 1 van de ouders
Definitie: als we 2 homozygote individuen gaan kruisen, die slechts 1 kenmerk verschillen,
zijn de nakomelingen van de eerste generatie onderling IDENTIEK.
Splitsingswet:
- Kruising van de F1 generatie
- Conclusie: bij een mono hybride kruising van homozygoten ondervinden we een
vaste uitsplitsingsverhouding.
- Dominantie en recessieve kenmerken: 75% dominant, 25% recessief.
- Intermediaire kenmerken: 25% dominant, 50% intermediair, 25% recessief.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fiendebleeckere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen