H1: Het begin
GRONDSLAGEN?
WERELD IS STERK VERANDERD
GESCHRIFT
1. Lindenberg:
- Observeerde eigenschappen ongeletterde samenlevingen
- Vluchtigheid v kennis
- Wetenschappelijk denken niet ontstaan zonder het geschrift.
- Mythes vervullen nood om zaken te verklaren (versvorm)
- Animisme
⇩
↔ Taylor: denkwijze gelijk aan hoe kinderen denken
2. Socrates:
- Uitvinding vh geschrift slecht: leert niets meer van buiten
LEZER
GETALLEN
VROEGERE BESCHAVINGEN (Vruchtbare Sikkel)
3. Lindberg: 4 condities voor groei v kennis
● Politieke stabiliteit
● Urbanisatie
● Geschrift
● Beschermgemeenschap
Leven constant of veranderlijk? (grieken)
➔ Herakleitos: constant in verandering
➔ Plato & Aristoteles: vast & onveranderlijk
5. Plato:
- ‘Filosofie’: liefde voor kennis
- Dialoogvorm (personage Socrates (leermeester))
- Grot van Plato: er is een ideale wereld, wij nemen alleen schaduwen waar
- Dualisme (ziel↔lichaam)
● Ziel vd kosmos (ideale wereld)
● Nadenken/redeneren voor de ware kennis
● Dier: geen ziel
- Nadenken/redeneren: uit ziel
↔ observatie minder belangrijk
- Wiskunde: ideale wereld
- Deductie (meetkunde/geometrie: axioma’s)
- Aandacht door kerk: ideeën goed bewaard
- Ziel; 3 delen
● Rede: hersenen (onsterfelijk) => zit ziel in
● Waarneming & emotie: hart (sterfelijk)
● Honger & lagere verlangen: lever (sterfelijk)
- Kennis zit in de ziel
- Oprichting Academie
6. Aristoteles
- Leerling Plato
- Onvolledige lesnota’s
- Afwijkende ideeën: GEEN geloof in ideale wereld/vormen
- Veel afkortingen & eigen tegenstrijdigheden
- Sprak als 1e over ‘de mens’
- Kennis; 3 soorten:
● Productieve: maken
● Praktische: gedragen
● Theoretische kennis: waarheid vh universum
= start met Axioma’s + Logica
➔ Wiskunde
➔ Natuurwetenschappen
➔ Theologie
- Axioma’s komt van:
● Observatie
Oprichting van scholen
➔ Plato
➔ Aristoteles
➔ Stoa
➔ Epicuristen
ALEXANDRIË
7. Alexander De Grote:
- Uitbreiding Griekse rijk (minder focus op kennis verzamelen)
- Hellenistische cultuur (kennis door interactie andere beschavingen)
- Denken gebaseerd op wiskunde ipv kennisbasis
TIJ KEREN IN HET WESTEN
9. Karel de Grote
- Leider kathedraalscholen
- Onderwijs verbeteren
Werken geïntegreerd in opleidingen:
➔ Euclides: geometrie
➔ Al-Khwarizmi: algebra
➔ Ibn-al-Haytham: optiek
➔ Gebroeders Van Eyck: schilderen
➔ Avicenna: canon der medicijnen
10. Aristoteles meer geliefd ipv Plato => problemen met kerk
RENAISSANCE
11. Copernicus: heliocentrisch model (aarde niet centrum)
12. Vesalius: anatomie
13. Mercator: wereldkaarten
INVLOED PROTESTANTISME
14. Martin Luther: Weerstand macht Romeinse Katholieke Kerk (oorzaak reformatie)
15. Henry VIII: (UK) lid van reformatiebeweging
16. Max Weber: (DUI) socioloog, 2 culturen
● Katholieke scholen: Humanisme
● Protestantse scholen: Wetenschap
BOEKDRUKKUNST
17. Gutenberg: losse metalen letters in matrix, na blokdruk
KOLONISATIE
2
, 18. Aristoteles populariteit daalt
GRENZEN VAN GESCHIEDSCHRIJVING
19. Mendel: genetica cursus; ondanks gen & chromosoom pas later ontdekt.
H2: Wetenschappelijke revolutie (16-17E)
REVOLUTIE
20. Julius Caesar: Juliaanse kalender
21. Aristoteles: Universummodel
⇩
22. Ptolemaeus: breide universummodel uit
- ‘Almagest’
- Aarde = centrum (geocentrisch model)
- 7 dwalende + vaste sterren
● Maan
● Mercurius
● Venus
● Zon
● Mars
● Jupiter
● Saturnus
- Gebruikt voor gregoriaanse kalender
23. Copernicus:
- Werkte voor kerk
- Interesse in kalenderprobleem
- Heliocentrisch model = aarde draait rond zon
➔ Volgorde:
● Zon
● Mercurius
● Venus
● Aarde
● Mars
● Jupiter
● Saturnus
➔ Problemen:
● Moeilijk alternatief
● Zaken op aarde vallen verticaal, ondanks de aarde beweegt
● Hoezo vallen we niet vd draaiende aarde
● Grootte vd sterren verandert niet ondanks plaats vd aarde
● Waarom draait maan rond aarde
- Geen interesse in publicatie
- Later boek verboden
24. Kepler:
- 1e die Heliocentrisch model serieus nam
- Gebruikte elliptische ipv epcycli draaibewegingen
- Genegeerd door: Galilei & Descartes
PROBLEMEN MET KATHOLIEKE KERK
25. Galilei
- Telescoop (9x grootte)
● Meer sterren zien
● Opp maan niet vlak
● Jupiter heeft ook manen
● Veranderende grootte Venus & Mars
● Venus draait rond zon => bewijs heliocentrisch model!
- Negeerde Kepler/Copernicus
- Publiceert boek
- Door Rome ontboden & huisarrest
26. Simplicius: verdedigde geocentrische model => kerkelijke visie
MECHANISATIE VD WERELD
27. Descartes:
- Wou nieuwe filosofie: RKK verzoend met natuurfilosofie
- Katholiek geïnspireerd
- Dualisme
● Geest: immaterieel & onafhankelijk vh lichaam
● Lichaam: machine = bestudeerbaar
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BrentUGent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.