Samenvatting
Samenvatting Beeldcultuur en -analyse
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van alle concepten en vragen (volledig uitgeschreven) die op het examen zouden gesteld kunnen worden, zeer volledig
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BEELDCULTUUR EN –ANALYSEAlgemene toelichting Module 2 + Module 1: Thema 1.1. Genocide // Case: Schindler’s List (1993)
CONCEPTEN/NAMEN/TITELS
- (media)kritiek
= kritiek binnen de grenzen van de reguliere media-output voor film/tv/media, meestal blijft een
kritiek over een film of tv-programma binnen de arena vh onderwerp, maar het kan ook
uitgroeien tot een debat
- Actant
= welke middelen hanteren actoren in het kader van activiteiten en acties, welke menselijke en
technologische middelen w gebruikt om hun posities en argumenten te verstevigen
Vb. overheid (ministers media, kabinet,..), distributeurs, filmvertoners, omroepen,
ouderverenigingen, adverteerders
- Actor (= stakeholder)
= wie is er bij het vraagstuk/probleem betrokken (indirect/direct), welke verhoudingen zijn er
tussen de actoren (cf. Netwerken, verhoudingen en machtsrelaties)
- Arena (=cases)
= waar breuklijnen samenkomen en waar een maatschappelijk debat rond ontstaat, een soort
discussiemoment waarin belangrijk geachte vragen kunnen besproken w
- Argument
= welke argumenten w gehanteerd in een discussie, welke actor hanteert welk argument om zijn
positie in het kader van het vraagstuk te bepalen
- Bilderverbot
= iets is zodanig traumatisch dat iedere poging tot representatie te kort komt om de ware
gruwel van het trauma op een adequate manier te representeren
- Controverse (= debat, contestatie)
= mediaproduct/event groeit breder uit naar een debat met verschillende
visies/argumenten/positie van verschillende actoren/stakeholders
- Genocide
= alomvattend complex begrip, verwijst naar wat in WOII is gebeurd, kan in =/= registers
geregistreerd w (vermoorden van volk), de kern van het uitroeien/vernietigen van een etnische
groep/groep van relegie of nationaliteit à Holocaust is een genocide, maar niet de enige
- Holocaust
= begrip pas na WOII gekomen voor de Duitse genocide
- Holocaust-industrie
= gebaseerd op boek Finkelstein en kritiek op industrie rond Holocaust waarbij w gezorgd voor
trivalisering/banalisering
- Mediapaniek
= een intens publiek debat met verschillende actors, argumenten en posities naar aanzien van
een ‘nieuw’ medium, waarbij de media zelf/bepaalde mediafenomenen geviseerd w
= Kritiek op een nieuw medium of mediatechnologie zoals internet, games of social media
- Morele paniek
= de situatie waarbij een my gebeurtenis (of reeks) hevige reacties losweekt en het voorwerp w
van ‘publieke’ paniek wegens een gevoel van overschrijding van w&n (social values/norms,
transgression) à het is een spiraal: naar aanleiding vn mediaproduct, discussie (in arena) met
=/= actoren onstaat een spiraal van meningsvorming: intellectuelen >< opinieleiders, politiekers
>< media, kerk leiders >< journalisten, staatinstituten >< media
1
,- Prosthetic memory
= Herinnering van een bepaalde gebeurtenis die de persoon zelf niet heeft meegemaakt, deze
behoort nt toe tot een individu of etnische groep (= collectieve geheugen) maar is een publieke
herinnering die w vormgegeven door =/= mediatechnologieën
- Raising awareness positie
- Scandal/schandaal
= publiek debat naar aanleiding van media-events/coverage met gevoel van grensoverschrijding
met als mikpunt een persoon à hangt aan iemand vast, gaat over een persoon vb. Trump
betaalt geen belastingen
- Shoah
= Hebreeuwse naam voor Holocaust
MOGELIJKE VRAGEN
- Licht het model van arena/actor/acties/argument/actant toe.
Binnen een arena (vraagstuk) is het belangrijk wie de actoren/stakeholders zijn waarbij ze
elk een positie innemen en daarbij argumenten bezitten die hun positie in het vraagstuk
bepalen. Belangrijk in acht nemen welke acties de actoren ondernemen in het kader van het
vraagstuk en welke middelen/actants ze daarvoor gebruiken (menselijke of technologische)
- Wat is een morele paniek?
Een schokkende gebeurtenis (trigger event) die plaatsvindt door deviant gedrag van ‘folk
devils’ (= persoon of groep die in de foklore of media w afgeschilderd als buitenstaanders
met deviant gedrag en de schuld krijgen van misdaden of andersoortige sociale problemen)
en waarbij een gevoel ontstaat waar kernwaarden van een gemeenschap in gevaar zijn
De rol van de media is het uitvergroten van event/opkloppen van de gebeurtenis (erger
maken dan het is = amplification/versterken)
Er is vaak publieke verontwaardiging van opiniemakers en vertegenwoordigers van diverse
instituten in de samenleving (experts) op ‘moral barricade’ + publiek debat over de
gebeurtenis zelf, fenomeen, doelgroep en media
Er kunnen ook my (juridische/pol) (re)acties plaatsvinden (vb. censuur)
- Wat zijn de wezenskenmerken van, en wat is het verschil tussen, morele paniek,
mediapaniek en schandaal?
Toegepast op Schlindler’s List:
Mediapaniek = het medium film w gebruikt om de Holocaust te romantiseren/mediatiseren
Morele paniek = kunnen we zoiets wel visueel vertellen à mogen Amerikaanse filmmakers
iets verfilmen puur voor commerciële doeleinden, de Holocaust w gecommodificeerd (=
‘alles is koopwaar’ (Karl Marx), proces waarbij steeds meer aspecten van het menselijk
handelen en de resultaten daarvan w uitgedrukt in geldwaarde)
Schandaal: genocide (miljoenen Joden w vermoord)
- Welke posities neemt Adorno in in het debat over representatie van de genocide?
Andorno, Kulturkritik und Gesellschaft (1951)
Andoro stelt: “there can be no poetry after Auschwitz” à barbaarsheid van poëzie (mag niks
meer afbeelden, tonen, want het is geen kunst)
Hij had kritiek op de commerciële aanpak van Amerikaanse cultuur en vond dat dit niet ge-
esthetiseerd kon w + kritiek op culture industry
Vraag of Holocaust wel kan representeren in films doordat de authenticiteit ontbreekt door
gebrek aan beelden (vernietigd door Duitsers) à stelt de vraag of gaat over negationisme (=
ontkenning bestaan algemeen aanvaarde feiten uit geschiedenis) vs relativisme (= kennis is
afhankelijk van het kennend subject, door standpunt die inneemt en omstandigheden)
2
,- Idem Friedlander?
Saul Friedlander, Probing the Limits of Representation (1992)
“there are limits to representation which should not be but can easily be transgressed”
Friedlander stelt: mag afgebeeld worden maar er zijn grenzen/limieten, hij zou niet akkoord
zijn met hoofdpersonage in SL à Schindler te positief afgebeeld
- Idem Finkelstein?
Vormt een tussenpositie, schreef boek ‘The Holocaust Industry’ à kritiek op de hele
industrie rond de Holocaust die deels door film is gekomen, zorgt voor een
trivalisering/banalisering van wat echt gebeurd is
- Wat is het verschil tussen genocide, Shoah en Holocaust?
Genocide = alomvattend complex begrip, verwijst naar wat in WOII is gebeurd, kan in =/=
registers geregistreerd w (vermoorden van volk), de kern van het uitroeien/vernietigen van
een etnische groep/groep van relegie of nationaliteit
Holocaust = begrip pas na WOII gekomen voor de Duitse genocide, ook wel Shoah genoemd
(in Hebreews: grote vernietiging)
- Geef een voorbeeld van een juridisch perspectief ten aanzien van de genocide
Er is een duidelijke juridische vertaling van de genocide in de “Genocide Conventie” van de
Verenigde Naties à hierin w duidelijk omschreven wat een genocide is
- Geef enkele voorbeelden van de representatie van de genocide in AV-beeldmedia +
becommentarieer/contextualiseer
Hitchcock/Bernstein: Memory of the camps: pas later uitgekomen, lijden zo weinig mog
tonen, weinig monteren, lange shots om verhaal zo authentiek mogelijk te houden, mensen
tijd geven om info te verwerken à inspiratiebron voor Spielberg
Resnais, Nuit et Brouillard (1955)
Kapo, Pontecorvo (1959/60): fictiefilm waarbij gevangene naakte vrouw zich aankleed
à erotisering (zeer veel kritiek)
+ veel controverse rond één scène waarbij iemand zelfmoord pleegt aan prikkeldraad (close-
up van dode vrouw)
Ethische grenzen werden overschreden (Spielberg doet dat niet omdat het zo gevoelig is)
Lanzman, Shoah (1985): testimonies/getuigen met orale historie, bilderverbot-positie, zeer
lange tijdelementen (9u), manipulatie?
Schindler’s List (1993)
La vita e bella (1997): zou nt kunnen gemaakt w als andere fictieve films nt zouden bestaan
à humor, kan je die vorm aannemen?
Nemes, Son of Saul (2015): alles off-screen, enkel hoofd van hoofdrolspeler wordt in beeld
gebracht, waarheidsclaims (referenties aan echte foto’s van gevangenen)
- Wat is prosthetic memory?
Herinnering van een bepaalde gebeurtenis die de persoon zelf niet heeft meegemaakt, deze
behoort nt toe tot een individu of etnische groep (= collectieve geheugen) maar is een
publieke herinnering die w vormgegeven door =/= mediatechnologieën à Onze
herinneringen over de Holocaust zijn voornamelijk gemediatiseerd, ons geheugen/kennis is
gebaseerd op bepaalde films, historisch zijn er geen echte beelden maar ziet wat w
voorgesteld door de machtigste afbeelding/film
- Welk standpunt neemt Hansen in ten aanzien van de discussie omtrent Schindler’s List?
Verdedigt SL: “is a more sophisticated, elliptical and self-conscious film”
3
, Hansen heeft het over 4 kritieken:
1. Cultural Industry: cf. Adorno/Horkheimer: collectief trauma gecommodificeerd, er w een
soort business van gemaakt (Hollywood is een product van entertainment en spectacle)
à taboe van representatie (to give an image of the unimaginable)
2. Fictional Narrative – classical narrative:
- Condensatie van personages – personalisering: (condensatie van hele groep die het niet
gehaald hebben, condenseren naar groep die wel gehaald hebben)
- Male dominance (vooral mannelijke personages)
- Antagonismen (vb. Schindler – Goeth); goed-kwaad
- Hagiografie? (als heilige afgebeeld?) à heiligverklaring van iemand die uiteindelijk wel
collaborateur was
- Oorzaak-gevolg narratief
- Grote vraagstukken condenseren/reduceren
- Lineariteit
- Motivatie
- Suspense – relief structuur (vb. Douchescènes van vrouwen waarbij denkt dat gaskamers
zijn, maar toch gewoon water uitkomt)
- Closure / happy end
- Film gaat over ‘survival’ van enkele honderden, niet over de moord/dood van miljoenen
- Referenties aan genres vb. genre (personages, narratieve structuur,..): kritieken hoe
Spielberg verwijst naar genres en genreconventies overneemt, vergelijkbaar met western
narratief
3. Constructie subjectiviteit/kijker positie/identificatie
De film w volledig door de ogen van Duitser getoond (Schindler) à Duits perspectief
Anti-semitische stereotypen: Joodse personages w geminimaliseerd tot
achtergrondfiguren die nt in staat zijn een eigen identiteit uit te bouwen in de film
De kijker kruipt in brein van de dader = Goeth (balkonscène, slachtoffers vanuit
perspectief van loop geweer) à ‘the viewer is nonetheless urged to identify with Goeth’s
murderous desire on the unconscious level of cinematic discourse’
4. Claim authenticiteit, historical truth, realisme
Bilderverbot: hoe representeren?
Klemtoon op esthetiseren
ð Waarheidsclaims: verwijzen naar plaatsen, data, gebeurtenissen, op het einde toont
hij de echte overlevers van Schindler in de film, filmen op echte historische plaatsen
+ verbreekt denkbeeldige wereld waarin bevinden: met 2 functies à zelfreflectie en
authenticiteitsclaim
Spel met tijd (eindscène en openingsscène): vrij lange shots en stille momenten, in
begin met kleur de rook van de motief aanduiden waarna het overgaat naar het
verleden in zwart-wit + op einde overschakelen naar kleuren om tijd aan te duiden
(probeert wakker te schudden)
Gebruikt identificatie om kritiek van anonieme massa tegen te gaan (1 moord is
schandalig, moord op duizenden is gewoon) à geeft slachtoffers een stem vb.
meisje met rode jas
- Welke kritiek tracht zij te weerleggen?
In enkele landen was er censuur vb. naakt/geweld/’Zionische propaganda’ à douchescène
Werd ook vergeleken met andere paradigma’s in verbeelding van Holocaust
Debat gaat over traditionele tweedelingen hoog/laag, kunst/kitsch, maar Spielberg werkt
binnen conventies van Hollywood + zelfreflectie (wou bewustzijn creëren)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lienvincent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen