Hoofdstuk 1: wat bestudeert de
sociologie?
Het studieobject van sociologie is ‘het sociale’
- Het sociale als morele kwaliteit
- Het sociale als feitelijkheid: hierover handelt sociologie
1.1 Sociaal als morele kwaliteit
‘Sociaal’: morele kwaliteit, betrokkenheid op medemensen en/of solidariteit met een gemeenschap
- Voor sociale beroepen is deze morele kwaliteit noodzakelijk
- Sociologie analyseert hoe een morele kwaliteit vorm krijgt door socialisatieprocessen
Gaat dan over het beschrijven of verklaren van hoe mensen, groepen, opleidingen en
werkveld deze morele kwaliteit benoemen, vorm geven en beoordelen
Voorbeeld morele kwaliteit = egoïsme of altruïsme
- Kunnen niet worden gezien als onveranderlijke morele kwaliteiten
- Het is de interactie, de invloed tussen mensen die bepalend is wat als belangrijk kenmerk
wordt gezien en dus basis vormt voor de moraal tussen mensen en een gemeenschap
Onderscheid tussen horizontaal en verticaal niveau van ‘sociaal’ als morele kwaliteit
- Horizontale niveau: betrekking op sociale relaties, niveau van interactie
Het één-op-één moraal
Besef dat eigen gedrag ook anderen beïnvloedt
Voorbeeld: twee studenten delen notities uit als de ene of andere ziek wordt
- Verticale niveau: betrekking op de grotere gemeenschap, niveau van het sociaal systeem
‘zorg voor de gemeenschap’ = gemeenschapszorg = harmonie binnen de gemeenschap
als geheel tot doel
Waarden als sociale rechtvaardigheid, sociale bijstand, solidariteit
1.1 Het sociale als studieobject
Bestaat uit 2 polen:
- Horizontale pool: het interactieve, dat wat door sociaal handelen wordt gemaakt
- Verticale pool: de gemeenschap, dat wat het systeem wordt genoemd
Tussen beide is een circulaire causaliteit: mensen maken hun sociale context en worden er
tezelfdertijd door bepaald
De wisselwerking is voor het sociale even bepalend als de polen. Het sociale is eigenlijk een
proces
Het zien van het sociale betekent oog hebben voor deze drie dimensies: het sociaal handelen, het
systeem en tussenruimte en de bemiddelende processen tussen beide
Op 3 niveaus: micro-, meso- en macroniveau
, Samenvatting sociologie
Rijkdom van sociologie door onderstaand schema:
Agency-structure probleem in de sociologie
- Ofwel begint men analyse vanuit het sociaal handelen en leidt men daaruit de sociale
systemen af
Over eerste deel van circulaire causaliteit buigen: onderzoekt de sociale constructie van
de sociale werkelijkheid
- Ofwel vertrekt men vanuit de gemeenschap, het sociale systeem om van daaruit het sociaal
handelen te verklaren
Buigt zich over de sociale bepaaldheid van het sociaal handelen vanuit een bepaald
systeem met eigen kenmerken en wetmatigheden
Twee grondleggers van sociologie: Emile Durkheim en Max Weber
Weber legt nadruk op hoe vanuit het handelen van actoren grotere sociale verbanden
ontstaan.
Durkheim verklaart het individueel gedrag vanuit sociale feiten, kenmerken van grotere
samenlevingsverbanden
MAAR sociale werkelijkheid: sociale is altijd beide
Sociologie is wetenschap die zich bezig houdt met het analyseren, beschrijven en verklaren van:
1. Het gedrag van en tussen mensen voor zover dat beïnvloed wordt door het feit dat zij in
bepaalde verhoudingen tot elkaar staan
2. De daaruit voortgekomen – min of meer vaste – gedragspatronen, structuren en bindende
opvattingen in hun ontstaan, voortbestaan en veranderen
Fouten in bepaalde denkwijzen: zie boek pagina 29
1.2 Sociale constructie: het actorperspectief
Sociale constructie: de ‘horizontale’ pool van het sociale als feit bestuderen
- Focus: interactie, inter-ageren van actoren = agency
- Interactie = wederzijdse beïnvloeding
- Een agency benadering analyseert hoe mensen maar ook subsystemen in en door interactie,
in wederzijdse beïnvloeding het sociale construeren
- Met agency of actor wordt dus niet enkel de ‘mens’ bedoeld: kan ook subsystemen zijn
- Agency niveau legt focus op inter-ageren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jelskegoossens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.