= studie van de eigenschappen van medicijnen en hun effecten op levende organismen
“Pharmacon” = grieks voor drug/ medicijn
Klinische farmacologie (farmacotherapeutica) → studie van effecten van medicijn op ziekte
FARMACON = stof die na toediening een specifiek effect heeft op het lichaam
Oorsprong van medicatie
Over de eeuwen heen:
• religieuze doeleinden, ter genezing of als genotsmiddel vb. alcohol en opium
• initieel vaak plantaardige oorsprong: tabak, strychnine, digitalis, atropine ...
Vanaf 19e eeuw:
• synthetiseren van farmaca→ veiliger en effectiever
• minerale en dierlijke oorsprong
Nu: genetically engineered drugs
Farmacie = ontwikkelen en bereiden van geneesmiddelen (GM)
• Registratieprocedure GM
• Grondig kwalitatief OZ
• Preklinisch OZ (in vitro/ proefdieren)
• Klinisch OZ (4 fasen)
• Fase 1: gezonde vrijwilligers
• Fase 2: patiënten (informed consent)
• Fase 3: clinical trial
• Scheikundige naam
• Generische naam (soortnaam)
vb. meloxicam
• Merknaam
vb. Metacam® →meloxicam
vb. Acticam® →meloxicam
• Na verloop patent →generische GM op markt →goedkoper!
Na diagnose van de aandoening
1. Bepaling type GM voor therapie
2. Formulering GM + toedieningsweg
3. Dosis + ratio bepalen
à kennis van verschillende soorten GM
Veterinair compendium
Website
• Indicaties
• Farmacodynamie
• Farmacokinetiek
• Contra-indicaties
• Bijwerkingen
• Interacties
• Voorzorgen bij het gebruik
• Voortplanting en lactatie
Aflevering geneesmiddelen
• Vrij verkrijgbaar = zonder voorschrift
• Medisch voorschrift of recept
o DA à APT
o R/ = recipe (naam, vorm en dosis)
o DT = da tales (totale hoeveelheid)
o S/ = signatura (posologie)
• Magistrale bereidingen
• Farmaceutische producten
,H1: Farmacokinetiek en farmacodynamie
Farmacologisch profiel
I. Farmacokinetiek
= wijze waarop farmacon door het lichaam wordt verwerkt
= “wat doen wij/het dier met het farmacon?”
II. Farmacodynamie
= wijze waarop farmacon op het lichaam inwerkt
= “wat doet het farmacon met ons/het dier?”
I. farmacokinetiek
Het lot van het gm doorheen de stadia:
• Absorptie
• Distributie
• Biotransformatie
• Excretie
= conc van gm en zijn metabolieten
= een koers tegen de tijd
Absorptie
= vermogen van weefsels om van buitenaf komende stoffen in zich op te nemen
= opname van stof in circulatie vanuit toedieningsplaats
• Met een bepaalde snelheid:
o Toedieningsvorm
o Toedieningsweg
o Fysico-chemische eigenschappen
• In een bepaalde hoeveelheid:
o Komt alle werkzame stof vrij?
o Alle werkzame stof geabsorbeerd?
o First pass effect?
• AUC = Area Under Curve = oppervlakte onder curve
à verloop tss plasmaconc en tijd
à maat voor biologische beschikbaarheid GM
• Biologische beschikbaarheid = F
= de mate waarin een GM geabsorbeerd
wordt en de algemene circulatie bereikt
= hoeveel van de toegediende werkzame stof
uiteindelijk de algemene circulatie bereikt en
voor werking beschikbaar komt tov. IV
toediening
0<F<1
, OPMERKING:
obv. F waarden is in te schatten met welke factor de dosering moet worden
aangepast wanneer wordt overgeschakeld van de ene naar de andere
toedieningsvorm.
vb.overschakeling IV → oraal geneesmiddel injectievorm i.v. F=1
➔100% in de algemene circulatie
zelfde gm orale vorm F=0,5
➔50% in de algemene circulatie
➔in dit voorbeeld dosis verdubbelen
Beïnvloedende factoren:
• Manier van absorptie
• pH en ionisatiestatus van gm
• Absorptieoppervlak
• Bloedvoorziening
• Oplosbaarheid van gm
• Geneesmiddelvorm
• Gastro-intestinaal kanaal
• Interactie met andere gm
Manieren van absorptie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mrlnchl123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.