College aantekeningen
Samenvatting rechtssociologie
- Vak
- Rechtssociologie
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting rechtssociologie (derdejaarsvak, tweede semester)
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Rechtssociologie15/02
Effectiviteit = verhouding tussen doelstellingen en uitkomsten
Wordt vaak op een foutieve manier gebruikt
Niet gemakkelijk om effectiviteit te meten
Efficiëntie gaat over de middelen die worden ingezet
Voorbeelden neveneffecten: bv ergens nieuwe snelheidscontrole => ander weggetje in de buurt waar
nu ook veel te snel wordt gereden om de snelheidscontrole te vermijden
Ook veel aandacht aan de fundamentele principes van de rechtsstaat
Van Hautte
Discussie in de rechtssociologie in welke mate ze zelfstandig moet zijn
Ook discussie over hoe theoretisch het moet zijn
Paar suggesties voor de toekomst
1.4 Een rechtssociologische analyse vd juridisering vd samenleving (Koen Van Aeken)
1. Juridisering
1.1. Indicatoren
- meer advocaten
- meer rechtszaken
- meer rechtsregels
1.2. Wat is juridisering?
- toenemend belang van het recht (Schwitters) prof: minder goede definitie
- toenemend belang van het recht als regulerende factor van het maatschappelijk leven (Palsterman)
prof: wel goede definitie
- ”juridification of the social sphere” (Teubner)
‘social sphere’ niet enkel sociaal, ook economisch enzo
2. (G)een wereldwijd fenomeen
- Culturele factoren (vb. VS vs. Japan)
- Ontwikkelingsfactoren (vb. België vs. Malawi)
Malawi = ontwikkelingsland
Graad van toename is kleiner in ontwikkelingslanden, wel nog steeds toename
- Juridische infrastructuur (vb. Nederland vs. Noordrijn-Westfalen)
Nederland (land) en Noordrijn-Westfalen (staat Duitsland) zeer vergelijkbaar
Wel groot verschil in juridische structuur
3. Determinanten van juridisering
- Modernisering (industrialisering en schaalvergroting verzwakt de organische solidariteit)
- Emancipatie van achtergestelde groepen
- De opkomst van mondige burgers als belanghebbenden
- Het groeiende rechtsaanbod (thematisering en mobilisering van het recht)
4. Het rechtsinstrumentalisme
- Recht als instrument / gereedschap
- De jurist als ‘sociale ingenieur’
- De maakbaarheid van de samenleving
- Het model van zender-boodschap-ontvanger (‘sender-message-receiver’ - SMR)
5. Negatieve gevolgen
, - Ineffectiviteit van het recht
- “Kolonisering van de leefwereld” (Habermas)
- “Overspanning van het rechtssysteem” (Teubner)
- Conflicterende systemen (recht-politiek-economie)
- Andere: “claimcultuur” - anonimisering
6. Positieve gevolgen
- Afdwingbaarheid van rechtsstatelijke waarden en vrijheden
- Kwaliteitswaarborgen en –procedures
- Vertaling van maatschappelijke idealen in wetgeving
- Bescherming tegen externe invloeden
Conclusie: leven met juridisering en kwaliteit van regelgeving verbeteren
16/03
3.3 Arbeidsgerechten en hun lekenrechters
Impact van lekensysteem op werking?
Resultaten:
1. Lekenrechters dichten de kloof tussen rechtszoekenden en justitie
2. Lekenrechters als ervaringsdeskundigen op maatschappelijk vlak
2.1 kunnen feiten beter inschatten
2.2 getuigen van een actieve inzet
2.2.1 tijdens de zittingen
geen bevoegdheid om rechtstreeks vragen te stellen aan partijen
zouden ze bevoegdheid gebruiken indien ze die zouden hebben?
Lekenrechters zijn complementair => zijn zelden of niet voorbereid
2.2.2 tijdens de deliberaties
2.3 lekenrechters maken inhoudelijk een verschil
beroepsrechters zeggen dat lekenrechters meer aansluiten bij feiten dan bij juridische
feiten
lekenrechters leggen zich meestal neer bij mening beroepsrechters => zelden discussie
3. Sociale controle over magistratuur
4. Garantie voor sociale rechtvaardigheid
Meer genuanceerd antwoord hangende vraag
Functioneel voor systeem maar kunnen disfunctioneel zijn indien ze bepaalde groep
vertegenwoordigen en het belang van die groep voornemen op het algemeen belang
5. Legitimatie voor geweldloze conflictoplossing
Vraag niet makkelijk te beantwoorden
Denken dat het om symbolische functie gaat
Nevenfuncties van de lekenparticipatie
1. Educatieve functie
2. Legitimerende functie redelijk belangrijk
3. Signalisatiefunctie
4. Didactische functie
5. Adviesfunctie veel minder belangrijk maar toch relevant
6. Doorgeeffunctie
! percentages niet vanbuiten kennen, wel bijvoorbeeld verschillende functies kunnen linken of citaat
uit tekst uitleggen
3.4 Civil litigation in Belgium: the reconstruction of the pyramid of legal disputes – a preliminary
report
1. Introduction
, Onderzoek in Vlaanderen => niet representatief voor België
Zelfde onderzoek als in UK/VS
2. Some conceptual notes: the dispute pyramid model
Demand side and supply side vraag en aanbod
Hoeveel zaken komen er in justitiële top? Hoeveel komen er niet?
3 levels
2.1 First level: baseline (1 layer)
Basis van conflicten waar ontstaan geschillen?
2.2 Second level: dispute assessment process (4 layers)
Eens gedefinieerd als juridisch => hoe ermee omgaan?
Naming: geschil benoemen
Blaming: iemand aanduiden die verantwoordelijk kan worden gehouden
Claiming: schade laten vergoeden door verantwoordelijke
2.3 Third level: dispute handling process (4 layers)
Duidelijk dat er een verantwoordelijke is die schade wil vergoeden
Wat als tegenpartij niet wil betalen? Dispute handling: hoe pak je het aan?
Bv onderhandelingen, bemiddeling
3. The data
Method: face-to-face interviews
Discussion:
- Substantial rate of inaction in early stages
- Substantial rate of claims granted after negotiation
- In other cases, high rate of consultations with third parties
- Important drop-out rates throughout the process
- Average litigation rate of 10%
- ‘Litigation avoidance’
1. Reconstruction of the global pyramid
1.1 The baseline: the amount of relations/situations experienced
1.2 The second level: the dispute assessment process
1.3 The dispute handling level
Bij probleem => 17/100 doet niks, waarom? Zodanig laag bedrag => geen moeite
Hoofdstuk 4: Informele conflictbeslechting
Parmentier
1. De vlag en de lading
- begrippen (bemiddeling, verzoening, arbitrage)
- grondslagen (ontlasting, betrokkenheid van partijen)
- nieuw? ruimere verspreiding in alle rechtstakken
2. Drie belangrijke uitdagingen voor mediatie: PIP
- Proceduralisering: evenwicht tussen de flexibiliteit van de procedures en een aanvaardbare
graad van rechtsbescherming binnen de procedures
- Institutionalisering: herdefiniëren van de kernfuncties van de rechtsbedeling in het
algemeen, en van de verschillende geledingen in het bijzonder (vb. parket)
- Professionalisering: evenwicht tussen een hoog kwaliteitsniveau en een redelijke graad van
formalisering die de toegang tot deze activiteit niet beperkt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ibepiepers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen