College aantekeningen
Historische periodes: Late Middeleeuwen
Les over de Late Middeleeuwen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
LES 8: 02/05/2022 HISTORISCHE PERIODESLATE (EN POST-) MIDDELEEUWEN
1. Politiek-economische context
Afbrokkeling feodale macht, opkomst steden en gilden
Sommige lenen (bv. hertogdommen) werden steeds machtiger.
Ze breidden ook uit door huwelijkspolitiek en oorlog.
Vlaamse graaf breidt mach uit, ook t.o.v. Franse koning
Frans-Vlaamse oorlog (guldensporenslag en slag bij Mons-en-Pévèle)
Politiek-militaire conflicten, o.a. 100-jarige oorlog tussen Fr en Eng
Vlaanderen als speelbal
Economische bloei en recessie
Hongersnoden 1315-1317
Zwarte dood, o.a. 1349
2. Landelijke bewoning
Sterke wijziging zichtbaar tegenover vorige periode
Veel sites in Zandig Vlaanderen zijn verlaten in ca. 1250-1300
=> politiek, militaire en economische crisis?
=> plattelandsvlucht?
Andere (nieuwere) bewoningsvormen en bouwelementen
o Liggerbouw
o Sites met walgracht (evolutie boerderijen (met gracht))
=> omgrachting, ophoging, enkel/meervoudig, late middeleeuw
lijkt op mottekastelen imitatie van de adel
DUS adel gaat op zoek naar andere kastelen, manieren
o Dorpen (terug meer boerderijen) [dia 10 grafiek]
Huizenbouw met overgang van hout naar baksteen
Abdij van Boudelo (Sinaai): stiep (poer) in baksteen
=> intrede baksteen adhv stiepen of poeren. Verder bouwen op houten structuren
Bij Tiendenschuur Ter Doest:
houten palen worden gestut door poeren, kunnen ook verbonden worden met elkaar
= soort kleine muur
Op Lam Gods: ingezoomd op paneel links 2e rij, 2e paneel
gebouwen op achtergrond: (combinatie van bouwtypes)
links: stenen gebouwen, rechts: baksteenbouw (14 e - 15e eeuw), daartussen: houten gebouwen met
vakwerk gebouwen (met framewerk)
3. Kastelen (versterkingbouw)
-> lagere klasse gaat mottekastelen overnemen
=> hogere klasse op zoek naar andere soort kastelen + transformatie in oorlogsvoering
aanval wijzigt, dus kasteel heeft nog sterkere verdedigingsfunctie
Late 12e - 13e eeuw: Le Château Philippien:
Philippe Auguste, koning van Frankrijk (1180-1223)
Kasteel Parijs-Louvre, late 12e eeuw !
, Andere kastelen, t.o.v. Dourdan: 1220
Vierkante of polygonale structuur in natuursteen
Hoektorens (3/4e rond), poorttorens, wachttorens, muurtorens (1/2 e rond)
Ontstaat (mede) door verandering in belegeringstechnieken
Onze contreien:
Kortrijk
Bourgogne: Kasteel van Guédelon (sinds ’90 bezig met opbouw van kasteel)
14e - 15e - 16e eeuw:
Bourgondische bouwpolitiek: « pour la garde et suerté et deffense de nostredit pais de
Flandre »
Bouwpolitiek van Filips de Stoute (ca. 1400) en zoon Filips de Goede.
doel: verhogen hertogelijke macht vs. steden, meestal op geografisch interessant locaties
bv. aan de Zwinmonding te Sluis
Duidelijk meer aandacht voor symbolisch karakter, naast residentieel en militair aspect
Late 15e – 16e eeuw: afzwakking oude model, opkomst nieuwe elementen
Nouveau-riches als bouwheren, « vivre noblement », landschap en architectuur in het teken
van de creatie van een adellijke identiteit.
Verdwenen Zwinhavens – Sluis
-> linkeroever : sluis + bourgondisch kasteel
-> rechteroever : klein kasteel en toren van Bourgondië (ook gevangenis)
= teken van macht, directe confrontatie met mach van Bourgondiërs
Kasteel van Pieter Bladelin, Middelburg (ca. 1450)
= duidelijk voorbeeld van nouveau-riches
4. Handel & transport
Bloei van Brugge heel belangrijk!!
Wegen naar Brugge:
via Rijnland (uit het noordoosten)
via Frankrijk, vanuit de jaarmarkten in Champagne
Importen:
- aardewerk:
- glas
- natuursteen
- e.a. : wol, wijn, honing, tin, dieren, fruit, hout, specerijen, …
Op kaart : Jan de Hervy, 1501, kaart van Zwinstreek
-> Brugge links, ook Damme en Sluis als belangrijke voorhavens
=> havennetwerk ontwikkeld in late middeleeuwen
Ook Gent gebruikt Zwin: rechtstreeks naar Damme
°Damme: op oude vissersvestiging
-> Reie – Dam(me) – Zwin
Guillaume Le Breton: uitgebreide beschrijving over belang van Damme
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper loreleivandermaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen