2. Kenmerken en kwaliteitsvereisten Paradigma’s
= gedeelde opvatting over wat wetenschap is en hoe aan te pakken
Onderzoekscyclus
1. Wetenschapsfilosofie
Ontologische: wat is de sociale realitet (wat is de realiteit)
Epistemologische: wat is kennis, hoe kennis werkelijkheid verzamelen (wat is wetenschap)
Methodologische: hoe kennis werkelijkheid verzamelen (hoe werkt wetenschap)
2. Continuüm nomothetisch – idiografisch
Nomo: zoeken wetmatigheden, representativiteit, feitelijk vaststellen, verklaren (kwanti)
Idio: vinden diepgaande betekenis, unieke van de mens, praktijkproblemen oplossen,
begrijpen (kwalitatief)
Onderzoeksmethoden
1. Participerende observatie 3. Sociale wetenschapsparadigma’s
• Focus: leefwereld van jongeren (Post)-positivisme: empirisch analytisch, kwantitatief onderzoek
• Combinatie met diepte- interviews Kritisch-emancipatorische: middenpositie
• Onderzoekers die even leerling werden en zich mengden in de klas Interpretatief/ constructivistisch: kwalitatief onderzoek
2. Diepte-interviews Kwaliteitsvereisten kwalitatief onderzoek
• Focus: Beleving van mensen in armoede • Is de onderzoeksvraag beantwoord?
• Bevraging kansarmen en hulpverleners • Kwanti: objectief (betrouwbaarheid en validiteit)
• Perspectief op hulpverleningsrelatie • Kwalitatief:
• Inzicht in moeilijke hulpverleningssituatie 1. betrouwbaarheid afhankelijkheid (inter-codeurs-b + stabiliteit over
• terugkeren en dieper op ingaan tijd enkel gevolg sociale veranderingen of door slechte analyse?)
• Data-triangulatie 2. Hoe?: 1) Zelfreflectie, duidelijk maken prof. Positie+verwachtingen.
3. Focusgroepen 2)methodologisch duidelijkheid (logboek/audit trial)
• Focus: Politieke participatie- passiviteit 3. Validiteit (geloofwaardigheid): diepgang data (doorvragen),
• Doelgroep zijn ouderen, vrouwen en laaggeschoolden triangulatie, peer debriefing en member checking, negatieve
• homogene groep evidentie zoeken
4. Casestudies 4. Generaliseerbaarheid: niet representatieve, maar herkenbare, obv.
• Hoofddoekendebat in de media op VRT Inferentiële generaliseerbaarheid (kenm. Case via thick description)
• Aanloop van verkiezingen of obv theoretische generaliseerbaarheid (algemene af te leiden
• Combinatie met kwantitatieve en kwalitatieve inhoudsanalyse patronen)
• ‘’hoeveel keer komen hoofddoeken aan bod’
5. Desk research 3. Ethiek vs deontologie
• Focus: Signalen automutilatie herkennen in chathulp
Ethiek= nadenken wat goed en kwaad, deontologie zijn regels
• Inhoudsanalyse van blogs
Onderzoeksethiek: wetenschappeliijke integriteit, goed functioneren
• Dingen analyseren die er al zijn, bv. Dagboek Anne Frank, fiches rond mogelijke hulpvraag chat is
wetenschap door ethische principes: eerlijkheid, zorgvuldigheid,
(chatlogs)
transparantie, onafhankelijkheid, verantwoordelijkheid
Hoe “interpreteren”, “zien” of “begrijpen” mensen hun dagdagelijkse Regelgeving: deontologische code voor ψ consulenten
omgeving? --> "De" realiteit bestaat niet, iedereen construeert deze deels zelf
GDPR, wet inzake medische exper., Nl gedragscode wet. Integriteit
Ethische basisprincipes bij ψ onderzoek
Kenmerken kwalitatief onderzoek 1. Eerlijkheid
1. Vraagstelling
2. Zorgvuldigheid
complexe thema’s of sociale processen 3. Transparantie
leefomgeving van persoon of groep staat centraal, hun perspectief, interpretatie 4. Onafhankelijkheid
horen hoe iemand een situatie omschrijft en heeft meegemaakt. Kun je niet weten obv 5. Verantwoordelijkheid
gesloten vragen Extra voorwaarden bij onderzoek met mensen
2. Onderzoeksdesign • Autonomie (informed/proxy consent, presumptive consent)
• Flexibel
• Niet schaden
• natuurlijke (leef)omgeving
• Privacy (beroepsgeheim, anonieme gegevens, geen
• holistisch’ begrijpen van het onderzoeksonderwerp
rolvermenging)
3. Dataverzamelingsmethode
Extra voorwaarden bij sociaal gevoelig onderzoek
• Trangulatie (meerdere methoden 1 onderzoek)
• Gevoeligheden cultureel en persoonlijk
• Langdurig contact omgeving
• Stigmatisering kwetsbare groepen
4. Analyse
• Nadenken impact
o in de diepte te begrijpen en niet representatief
• Zorgvuldig omgaan persoonsgegevens
o obv teksten ipv obv cijfers
• Voorzorgen: Sneeuwbalsampling (pers. Zelf op zoek mensen
o Doel: betekenis die mensen geven begrijjpen
netwerk), benadrukken grenzen aangeven, feedback
5. Rapportering
vragen,...
• Navragen betrokkenen (memberchecking)
• Veel context dmv citaten etc
Lori Samenvatting kwalitatief onderz. 4 mei 2022
