Uitgebreide samenvatting van het geschiedenis boek Oorlog en vrede. bevat samenvattingen van alle drie de hoofdstukken: 'Van ridderkrijg tot totale oorlog , 'De Verenigde Naties' en 'De oorlog in Vietnam: een zijtoneel in de Koude Oorlog'
In de Middeleeuwen voerde men oorlog vanuit het ridderideaal: regels en afspraken die rekening
hielden met eer en levensstijl van de ridderstand. Als je er niet aan hield, kreeg je gruwelijke straffen.
Ook werden oorlogen beperkt door weersomstandigheden en kerkelijke feestdagen. Kinderen,
bejaarden, priesters, kooplieden en pelgrims moesten door de kerk door soldaten worden ontzien,
maar raakte ze vaak toch in het oorlogsgeweld betrokken.
(Vanuit de wetenschap vanaf 1500) Hugo de Groot introduceerde in 1625 het boek ‘Over het recht
van oorlog en vrede’ waar hij rechtvaardige oorlog introduceerde.
1.2 Oorlog als staatsmonopolie
Vanaf de tweede helft van de 18e eeuw waren oorlogen niet meer conflicten tussen vorsthuizen,
maar conflicten tussen staten. Het staatsbelang werd belangrijker (o.a. schrijver Niccolò Machiavelli).
De eerste vorst die zich ondergeschikt verklaarde aan het staatsbelang, was de Pruisische koning
Frederik de Grote (1740-1781). Zijn soldaten werden beter betaald dan vroegere soldaten en hadden
betere wapens. Oorlog voeren werd nu duurder, waardoor staten oorlog vermijden en er slechts
mee dreigen.
1.3 De Franse revolutie
Vanaf de Franse revolutie speelde het nationalisme een grote rol in oorlog. Honderdduizenden
Franse vrijwilligers stroomde het leger in. Legers werden massaal. In sep 1792 dreigde het Franse
volksleger verslagen te worden en werd de dienstplicht ingevoerd.
Napoleon had hierdoor een groot leger (waarvan maar een minderheid van Franse afkomst was).
Napoleon had zware represailles genomen tegen de Spaanse guerrillastrijders. Het keizerrijk zat tot
1815 in een permanente oorlogstoestand.
1.4 De totale oorlog
1870: Duits-Pruisische leger versloeg de Fransen en veroverde Parijs. Het Duitse leger werd als
voorbeeld gezien en in alle Europese landen werd de dienstplicht ingesteld.
Na 1870 door Industriële Revolutie profiteerde legers van:
- Massaproductie
- Communicatie
- Transport
, Ook veranderde het denken over de oorlog, generaals kozen voor de totale strategie: de vijand had
alleen nog de ‘keus’ van algehele overgave. Regeringen waren in buitenlandse politiek steeds meer
afhankelijk van militaire strategieën en het primaat van de politiek ging verloren. De kans op kleine
oorlogen was afgelopen.
1.5 Het pacifisme rond 1900
Na 1870 kwam er steeds meer kritiek op oorlogen:
- Henri Dunant (1828-1910) richt het Rode Kruis op (hulp ongeacht je politieke standpunt)
- Jan Bloch (1890) schreef het boek ‘De oorlog der toekomst’ waarin hij wetenschappelijke
argumenten tegen oorlog gebruikt.
- Bertha von Suttner (1843-1914) schrijft ‘Die Waffen nieder!’. Ze wilde een internationale
organisatie om oorlog te voorkomen.
Naast het burgerlijke pacifisme was er de vredesbeweging van de socialistische arbeidsbeweging
waar ze de dienstplicht weigerden. Ze zagen oorlogen namelijk als uitingen van een crisis van het
kapitalisme. Na 1900 waren socialisten verdeeld tussen nationale trouw aan het volk en hun afkeer
van kapitalistische oorlogen. Vooral Duitsers werden uitgescholden met ‘vaterlandlose Gesellen’.
1.6 Het internationale volkenrecht
De vredesbeweging had niet veel concrete resultaten. Veel staten hielden zich wel aan het Rode
Kruisverdrag.
1899: Russische tsaar Nicolaas II nam initiatief voor eerst Haagse vredesconferentie en het
Internationale Hof van Arbitrage werd opgericht. Amerikaanse multimiljonair Andrew Carnegie liet
hiervoor in 1913 het Vredespaleis bouwen.
2e conferentie (1907)
44 deelnemende staten
Voorstel tot gehele ontwapening opnieuw verworpen.
Positie neutrale staten verder omschreven
1915: derde Vredesconferentie zou plaatsvinden maar WO I was toen al begonnen dus ging niet
door
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mzwart16. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.
