Les 1
DEEL 1: VERLICHTING
1. Inleiding
Verlichting: wereldwijd 19% van het totale elektrisch verbruik
EPB = EnergiePrestatie en Binnenklimaat
> Verlichting invloed op energieprestatie
> Elektriciteitsprijzen > stijgen sinds 2008
Welk licht
GEBRUIK DAGLICHT = prioriteit
- stuurt fysiologische en psychologische processen in het menselijk lichaam
> daglicht verandert doorheen de dag > invloed op hormonen
(wakker worden en gaan slapen aan de hand van koud en warm licht)
- productiviteit en gezondheid
- biologische klok gesynchroniseerd
- voorkomen ziektes en slaapstoornissen
Waar licht
Noord : vrij constant
Zuid, Oost, West : Fluctuerend (= veranderd vrij vaak)
Functie verlichting
- goed zien
- prettige beleving
- minimum schade
Wat is licht
Partikel-theorie (Newton) = licht zijn partikels die in een hoek van 90° reflecteren
(kunnen we niet waarnemen want zijn veel te klein en te snel (300 000 m/s)
Golf-theorie = experiment met 2 spleten waarbij wordt verwacht 2 strepen te zien door
partikels op blad, MAAR we zien verschillende vlekken
> licht // geen partikels > planten zich voort in een bepaalde golf
Fotonen = licht is een vorm van elektromagnetische straling die we in een wiskundig model
kunnen opstellen met verschillende golflengtes en frequenties.
WERKING:
Atoom krijgt E > e- geëxciteerd (e- komen in een hogere vaan te recht > meer E)
> uit evenwichtstoestand > die E wordt uitgestoten in vorm van een licht foton
vb. gasontladingslampen (TL lampen)
Verschillende lampen hebben bepaalde vermogen per golflengte
> PIEKEN IN ZICHTBAAR SPECTRUM > kleuren worden niet representatief weergegeven
,> Bij een constant spectrum zonder pieken > kleuren worden mooi weergegeven
2. Werking van het menselijk oog
In het oog gele vlek waar de meeste cellen zich bevinden > projecteren op gele vlek
- harde oogvlies (sclera)
= stevig wit en geeft bescherming
- cornea / hoornvlies
= doorzichtig licht valt binnen
- retina / netvlies
= staafjes, kegeltjes geven impulsen
- fovea centralis / centrale groef (gele vlek)
- blinde vlek / waar oogzenuw aansluit
Staafjes = Scotopisch zicht = geen kleuren zien, zwart wit contrasten weergeven
zeer gevoelig en maar 1 soort
Purkinje-effect
= verschijnsel waarbij de maximale lichtgevoeligheid bij lage verlichtingssterkte naar de
BLAUWE kant van het spectrum verschuift > VERSCHIL IN KLEURCONTRAST (donkerder)
,Ooggevoeligheidscurve (Wald en Crawford)
= combinatie van de gevoeligheid van staafjes en kegeltjes
= Vlambda-curve / Fotopische ooggevoeligheidscurve
(groen heel hoog)
vb oefening: Welke LED het meest helder
1 W, 450nm of 0,1 W, 570 nm of 10 W, 710 nm
- 1 x 0,038 = 0,038
- 0,1 x 0,952 = 0,095 > meest helder voor het menselijke oog
- 10 x 0,0021 = 0,021
, 3. Lichtgrootheden
Lichtstroom (lumen of lm) = hoeveel licht komt uit het armatuur (feller of zachter)
Intensiteit (candela of cd) = hoe wordt licht verdeeld (zichtbare vlek die verplaatst)
hoeveel licht in één richting
Verlichtingssterkte (Lux of lx) = hoeveel licht valt op een opp.
Luminantie (candela/m²) = maat voor de helderheid
Radiometrie
= optellen van de intensiteit/vermogens van het licht op elke golflengte van het spectrum
= stralingsgrootheid
= kunnen we meten maar zegt NIKS over wat we zien
Fotometrie
= optellen van de intensiteit/vermogens van het licht op elke golflengte NA vermenigvuldigen
met de ooggevoeligheid
= lichtgrootheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HeyHo123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.