13.1. Bouw van de bloedvaten
Wand van arteriën en venen: 3 lagen:
1. Tunica interna (tunica intima)
- Endotheellaag met onderliggende laag van bindweefsel met vooral elastische vezels
➢ Er zijn gladde banen/weefsel
➢ Laag kan een klein beetje meegeven
- Binnenste laag
2. Tunica media
- Glad spierweefsel, ingebed met collagene en elastische vezels
- Spierweefsel: staat niet o.i.v. de wil
3. Tunica externa (tunica adventitia)
- Koker bindweefsel dat ligt rond bloedvat, soms vergroeid met aanliggend weefsel, geeft
stabilisatie
- Buitenste laag
1
,Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
Figuur:
- Onderaan zien we een arterie (links) en een vene (rechts)
- Beide bestaan uit 3 lagen
➢ Maar we zien dat de lagen van de arterie dikker zijn dan van de vene
✓ Oorzaak: de druk in een arterie is veel hoger dan in een vene
✓ De lagen van de venen zijn minder ontwikkeld
- Arterie en vene liggen vaak naast elkaar en ze zijn omgeven door een bindweefselkoker
➢ Je hebt 2 buizen en daar is een koker van bindweefsel rond
✓ Arterie: richting organen
✓ Vene: richting hart
- Als de arterie pulseert, dan gaat die uitzetten qua omvang en die gaat gaan drukken tegen de
venen en zo wordt het bloed geperst in de juiste richting
➢ Hoe komt dat?; de koker van bindweefsel dat daar rond zit, geeft niet mee = strak
omhulsel
➢ In de holte van arterie krijg je hartslagen en de druk stijgt, arterie gaat gaan uitzetten
en die drukt tegen de vene, maar langs de kant van de bindweefsel koker kan de
druk niet weg en dus op die manier wordt de vene dichtgedrukt en zo wordt het
bloed van de venen geperst in de juiste richting
Arteriën en venen:
- Lopen vaak naast elkaar
- Omgeven door bindweefselkoker (spierpomp)
- Arteriën:
➢ Dikkere wand (tunica media) bevat meer elastische en spiervezels – moeten
hogere drukken kunnen opvangen
➢ Spiervezels staan o.i.v. sympatische gedeelte van autonoom zs, deze kunnen
samentrekken
✓ Samentrekken = verandering van diameter
✓ Lengte van bloedvat kan je nooit aanpassen, maar diameter wel
✓ Als de spiervezels geprikkeld worden, dan gaat de diameter gaan
verkleinen => minder doorstroom
✓ Als de spiervezels gaan ontspannen, dan gaan ze gaan openzetten =>
grotere/dikkere buis
13.1.2. Arteriën
Hart met capillair weefsel waar op het einde een laminaire flow moet doorkomen
- Vanuit het hart gaan we over naar de elastische arteriën -> naar de gespierde arteriën ->
naar een arteriole -> we komen in capillair vaatnetwerk/vaten terecht
Elastische arteriën:
- Veerkrachtige bloedvaten, diameter 2,5 cm
➢ Vrij dikke buizen
- Wand bevat meer elastische dan spiervezels, vangen druk op gedurende hartcyclus:
➢ Systole: hart trekt samen, bloed wordt daar doorgeduwd en de vaten moeten
oprekken/uitrekken en druk gaan opvangen/afzwakken
✓ Druk opvangen/afzwakken kan via de elastische vezels: uitrekking van de
vaten – drukstijging zwakt af
2
,Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
✓ Liggen het kortst bij het hart
✓ Druk na de systole is het hoogst
➢ Diastole: drukdaling en vene plooit terug op oorspronkelijke vorm/diameter
(dankzij elastische vezels) – drukdaling wordt afgezwakt
Drukstijging en daling worden opgevangen door elastische vezels
Stel dat er geen elastische vezels waren, dan zou je onmiddellijk al een stuk van je stroomsnelheid
gaan verliezen -> slechter voor de slijtage (als die niet gaan meegeven -> meer slijtage -> meer kans
op rupturen)
Gespierde arteriën:
- Middelgrote arteriën: diameter van 0,4 cm
➢ Diameter zal nog meer gaan verkleinen omdat deze bloedvaten moeten
doordringen tot de dichte weefsels
- Vervoer bloed in lichaamscirculatie naar skeletspieren en inwendige organen
- Meer glad spierweefsel en minder elastische vezels: heeft (door contractie en dilatatie)
invloed op: stroomsnelheid en bloeddruk
➢ Drukverschillen gaan kleiner zijn (moeten niet opgevangen worden), maar het
zijn deze die door het veranderen door dat spierweefsel kunnen gaan
contrageren
➢ Diameter gaat gaan vernauwen en vergroten
Arteriolen:
- Diameter van 30 m (micrometer)
- Tunica media bestaat daar uit twee lagen gladde spiercellen
- Invloed op stroomsnelheid en bloeddruk
3
, Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
Figuur:
- Elastische arteriën hebben meer elastische vezels
- Gespierde arteriën hebben meer gespierde vezels
- Arteriolen bestaan maar uit 2 lagen en een sterke spierlaag
↓ we komen uiteindelijk uit bij de capillairen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Verpleegkunde2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.