MVO: Maatschappelijk
verantwoord ondernemen
Waarom MVO?
Ik creëer jobs.
Ik betaal al genoeg belastingen. De regering moet maar zien dat ze daar goede dingen mee doet.
Ik betaal goed en werknemers blijven bij ons.
Ik sponsor de lokale voetbalploeg.
Wij scheiden al ons afval en laten het ophalen door een geprofessionaliseerd bedrijf.
Ik luister goed naar mijn klanten.
MVO moet komen vanuit intrinsieke (= vanuit u zelf moet komen) motivatie, vanuit bepaalde
trekkers binnen het bedrijf
Méér dan ‘business as usual’
Geïntegreerd in bedrijfsstrategie
o Elke beslissing die je als bedrijf neemt is die maatschappelijk verantwoord?
Er is ook een samenhang hoe MV een bedrijf is en financieel is vaak een trigger om dat te
doen
o Hoe beter financieel presteert hoe beter ze maatschappelijk presteren
o Omgekeerd ook als ze MVO betere financiële situatie krijgen
Minder risico voor reputatie / imago
Lening tegen lagere rente je loopt minder risico
Inleiding
MVO – duurzaam ondernemen – CSR (=corporate social responsibility)
duurzaamheid / sustainability
RESPECT + VERANTWOORDELIJKHEID + VERANTWOORDING
= als je aan MVO doet je duurzaam omgaan met: planeet, medemens en je bedrijf
Duurzaamheid gaat zich uiten door als onderneming respect te tonen je verantwoording (je moet
erover nadenken) te nemen en ook beslissingen kunnen verantwoorden t.o.v. planeet, medemens en
u bedrijf
Wat hebben foto’s te maken met mvo?
Voldoende loon krijgen om rond te komen: Gelukkig op werk
straalt door naar thuissituatie
Werkzekerheid
Goede balans tussen werk en privé leven (privé niet worden
lastiggevallen door mails/telefoons)
o Vb. kregen burn-out omdat ze het niet konden laten om
mails te checken zij schakelen na 18u bedrijfssysteem uit
MVO 1 MVO inleiding Pagina 1 van 41
, Goede resultaten baas tevreden werknemers ook tevreden
Iedereen is gelijk vb. man en vrouw, andere
culturen, gehandicapten
Diversiteit op de werkvloer
Aandacht voor eerlijke handel = geen kinderarbeid,
fatsoenlijke werkomstandigheden, fatsoenlijk loon
MVO = een positief verhaal
Noodzakelijk aan MVO te doen: mensen zijn met
teveel (bevolkingsexplosie)
Met hoe meer je bent hoe sneller dat dat stijgt
Vb. Wij consumeren ook veel meer dan vroeger
Vb. bijna niemand zou laptop gehad hebben tijdens
corona dan
Wij willen nieuwer en beter oude laptop/gsm’s krijgen nieuw leven of komen op een vuilnisbelt in
de armere landen (afrika)
Goederen moeten kunnen terugdringen omdat we met teveel zijn
Definitie
MVO ǂ sociale economie
ǂ bedrijfsethiek
Basisdefinitie van Brundtlandt (1987):
‘duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die tegemoet komt aan de behoeften van de huidige
generatie zonder deze van de toekomstige generatie in gevaar te brengen’
geen eensgezindheid over definitie van MVO
Vb. in Mol fietsenatelier verkopen/herstellen fietsen maar ook nemen wn’s aan die anders
moeilijk een job krijgen vb. gevangenen, die achterstand hebben,...
Bedrijven: heel erg nadenken over waarden en normen en persoonlijke verantwoording
VN = verenigde naties na WOII opgericht omdat er veel rechten geschonden werden
internationaal samenwerken rond rechten, veiligheid, economie, mensenrechten, maatschappelijke
en culturele ontwikkelingen
MVO 1 MVO inleiding Pagina 2 van 41
, België (ICDO-referentiekader voor MVO): ‘Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een
proces waarbij ondernemingen vrijwillig streven naar verbetering op bedrijfs- en maatschappelijk
vlak door op systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een
geïntegreerde en coherente manier in de gehele bedrijfsvoering op te nemen, waarbij overleg met
stakeholders of belanghebbenden van de onderneming deel uitmaakt van dit proces’
ICDO: Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling
Beslissingen niet alleen nemen met iedereen die iets met het bedrijf te maken heeft
(stakeholders)
Lange geschiedenis
Begin van industriële revolutie (Unilever, Solvay…)
o Unilever: heeft dorp opgericht voor mensen die werkten aan de zeep Sunlight en
zorgden voor onderwijs voor de kinderen
o Werknemers fatsoenlijk gehuisvest minder ziek zijn , langer er willen werken
o Solvay: actief in ondersteuning van de wetenschap verlenen beurzen aan
wetenschappers
Nieuw elan vanaf jaren ’80 (grote problemen: werkloosheid, milieuvervuiling, kloof Noord/Zuid)
o Zure regen: bomen gaan kapot milieuvervuiling
o Ook crisis
Bewustwording MVO: eind jaren ‘90, begin 2000, 2 duurzaamheidsnetwerken in België: Kauri en
Business and Society Belgium, aandacht voor duurzaamheid in beleid van overheid, workshops
MVO voor ondernemers door KVK’s (= kamer van koophandel), Pact 2020
o NGO: niet-gouvernementele organisatie: organisatie die niét afhankelijk is van de
overheid en die wel maatschappelijk geëngageerd is, Rode Kruis, 11.11.11, WWF....
o Kauri ngo’s die eraan meedoen
Uittreksel ledenlijst duurzaamheidsnetwerk: Eandis, Edenred, EDF Luminus, Electrabel, Elia,
Etex, Group, Euro Marine Logistics, Faculty Club, Ferrero, Fost Plus, Freshfields, GDF Suez,
GlaxoSmithKline Biologicals, Gyproc, Hay Group, HazelHeartwood, Heidelberg Cement Benelux,
IBM, Indaver, Infrabel, ING, Janssen Pharmaceutica, Johnson & Johnson Europe, KBC, Levanto,
Lidl, Linklaters, Martin’s Hotels, Microsoft…
Momenteel: ‘in’: website mvo-Vlaanderen: https://www.mvovlaanderen.be
1 Belgisch duurzaamheidsnetwerk: The Shift: https://theshift.be/nl
WBCSD = World Business Council for Sustainable Development
DJSI = Dow Jones Sustainability Index (zoals bel 20)
o = meest duurzame bedrijfsindex
Klimaatmarsen 2019 – Youth for Climate
Voldoende?
MVO 1 MVO inleiding Pagina 3 van 41
, 7 kernelementen van MVO
Langetermijnperspectief
o +-50 jaar vooruit kijken bedrijf kan blijven bestaan
o Ook: al langer met MVO bezig is geloofwaardiger overkomt
Meer dan wettelijk verplicht
o Meer moet doen voor mens en milieu dan de wet oplegt (ene gaat verder dan de andere)
Vb. ah: eind 2016 geen kleurstoffen meer verwerken van Southampton Six in producten
voor kinderen (snoep,...) Omdat die kleurstoffen adhd zou stimuleren
Verantwoordelijkheid t.o.v. stakeholders
o Goed van bewust zijn dat je als bedrijf niet op jezelf staat maar verbonden bent met
maatschappij
Sociaal contract (license to operate)
o Impliciet afsluit met maatschappij (maatschappij geeft vergunning om activiteiten uit te
voeren) niet op papier
o Kan ingetrokken worden protesteren
Vb. slachthuizen die moesten sluiten omdat de manier waarop zij met dieren omgaan
niet kunnen
Macht
o kunnen meer macht/geld hebben dan het land waarin ze zijn
Vb. shell grotere omzet dan Nigeria zelf goeie manier gebruik van moet maken
o Overheid op letten dat er geen monopolie komt want dar leidt tot misbruik
Legitimiteit van bedrijfsactiviteiten
o legitiem = acceptatie van de maatschappij dat je de bedrijfsactiviteiten mag uitvoeren
Bedrijven bezitten macht op voorwaarde dat ze de verplichtingen van dat sociaal
contract nakomen en dan zijn de bedrijfsactiviteiten legitiem
Continu proces
o evolueert voortdurend
Vb. vroeger was het normaal dat mensen op die manier omgingen met dieren
o Constant aan blijven werken, is een manier van ondernemen
2 klassieke benaderingen van MVO
De triple bottom line van John Elkington (1997)
De piramidale benadering van Archie Carroll (1991)
MVO 1 MVO inleiding Pagina 4 van 41