Samenvatting
Samenvatting Sociale Ongelijkheid
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting gemaakt op basis van de slides, aangevuld met uitgebreide lesnotities. Ik was zelf geslaagd in eerste zit met deze samenvatting :)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 138 pagina's
Voorbeeld 4 van de 138 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
SOCIALE ONGELIJKHEID_________________________________________________________________
1 INLEIDING
INLEIDING: doelstellingen van cursus
Ongelijke verdeling van middelen, macht en status over verschillende sociale groepen is een
cruciaal kenmerk van de samenleving.
Doel van de cursus is leren:
Ø Ongelijkheid en gevolgen ervan herkennen
Ø Verschillende dimensies van ongelijkheid (klasse, gender en etniciteit) en samenhang
ertussen begrijpen
Ø Analyseren van mechanismen die sociale ongelijkheid (re)produceren, met nadruk op
sociologische analysekaders
Voorbeelden:
Ø In Brazilië sloppenwijken vlak naast chique appartementen: rijk vs arm
In België minder scherpe beelden: rijk en arm loopt meer door elkaar
Ø Gekleurd schoonmaakpersoneel met migratieachtergrond versus witte professoren
Veel meer vrouwen onder schoonmaakpersoneel en meer mannen onder
professoren
Er is zo verschil in inkomen en sociale waardering hoewel beide groepen essentieel
zijn
Ø Sanitaire ongelijkheid: faciliteiten zijn ongelijk verdeeld, door gender langer wachten
aan de toiletten
1: Een sociologische kijk
1.1 Een aantal feiten over ongelijkheid
1.1.1 Inkomensongelijkheid
Leven in een kapitalistische samenleving: geld staat zeer centraal (zorgt voor toegang tot
goederen en diensten, verdienen we op de arbeidsmarkt)
à we denken al snel aan inkomensongelijkheid
• Inkomensongelijkheid in OESO-landen
1
, OESO: Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
Samenwerkingsverband van 37 landen om sociaal en economisch beleid te
bespreken, te bestuderen en te coördineren.
De aangesloten landen proberen gezamenlijke problemen op te lossen en trachten
internationaal beleid af te stemmen.
Gini-coëfficiënt: getal van 0-1 (0: totale gelijkheid, 1: totale ongelijkheid)
Gini is bijna overal gestegen, ongelijkheid is toegenomen in de Westerse wereld
Meest ongelijke landen ter wereld: Mexico, USA (veel toegenomen)
Verklaring: Inkomen van de superrijken stijgt heel snel (opbrengsten van vermogens
stijgen veel sneller dan inkomen uit arbeid), de onderkant van de arbeidsmarkt
stagneert/kleine daling
à De twee extremen zorgen voor de verandering
Maar aantal landen gaan ook tegen de trend in (bv België stabiel gebleven)
• Verdeling van belastbaar inkomen in België
Belastbaar inkomen: bruto-inkomen waar de sociale bijdrage etc nog af moet
Decielen: bevolking is ingedeeld in 10 gelijke groepen (10% laagste naar 10% hoogste
inkomens)
o Aandeel in totale netto belastbaar inkomen: (wat ze krijgen)
Netto belastbaar inkomen: brutoloon zonder sociale zekerheidsbijdragen
Als er gelijkheid was in totaal netto belastbaar inkomen zou dit voor iedereen
10% zijn
Deciel 7 (hogere middenklasse): krijgt wat men zou moeten krijgen als de
samenleving gelijk zou zijn (10%)
à de rijkdom is sterk geconcentreerd
o Gemiddeld belastingtarief:
Deciel 1: negatief: krijgt een deel van de belastingen terug
Hoe rijker je bent, hoe hoger je percentage belastingen
o Aandeel in totaal betaalde belastingen:
10% armste hebben een marginale bijdrage, maar is grote som in hun
inkomen
Pas deciel 8 betaalt meer dan hun bevolkingsaandeel: moet meer betalen
(kolom 3) dan ze krijgen (kolom 1)
2
,• Focus op superrijken
Grote druk op de rijken: 10% rijksten betalen bijna de helft van de belastingen
Ook binnen de 10% rijksten zijn er grote verschillen (1% rijksten betalen nog eens
meer, en vermogens zitten hier nog niet in)
De toplaag van de bevolking creëert de ongelijkheid
Progressief belastingsysteem: totaal verschuldigde belasting neemt toe als
percentage van het inkomen naarmate het inkomen hoger is
Occupybeweging: de occupybeweging was een ongeorganiseerde internationale
protestbeweging die zich richtte tegen economische en sociale ongelijkheid
• Ongelijkheid (Gini) volgens inkomensbron
Transfers: herverdeling van middelen
Pre-transfer: voor de betalingen aan de overheid
Post transfer: na de uitbetalingen
Linker staafje: met transfers
Middelste staafje: transfers van de pensioenen
Rechter staafje: zonder transfers
à Na de herverdeling is er een kleinere ongelijkheid
België: één van de minst ongelijke landen
3
, • Bruto maandloon van voltijds werknemers volgens geslacht, regio en onderwijs
Mannen hebben een iets hoger maandloon
Brussel: jobs die hier geconcentreerd zijn hebben hoge lonen maar is eigenlijk een
arme stad
à regering, ambtenaren politieke elite etc. woont niet in Brussel maar werkt hier
alleen
à er wordt veel geld hier verdiend maar meegenomen naar Vlaanderen en Wallonië
Hoe hoger geschoold, hoe hoger je loon
Groot verschil hogeschool tegenover universiteit
• Vermogensongelijkheid
Vermogen: bezittingen zoals een huis, erfenis, aandelen, leningen, kapitaal, ...
Laag inkomen compenseren met hoger vermogen: niet het geval
Horizontale as: inkomen uit arbeid
Verticale as: het vermogen
Zwart bolletje: gemiddelde vermogen (gevoelig voor outliers)
o 10% armsten hebben meer dan het gemiddelde vermogen
o De mensen met het hoog vermogen trekken het gemiddelde naar boven
Witte streep: mediaan (niet gevoelig voor outliers)
o Deciel 1: bijna nul
o Hoewel het vermogen aanwezig is in die groep, ligt het vermogen bij bepekte
mensen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martevdvelde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen