Taal: Wat is lezen en schrijven?
Wat is geletterdheid?
- In enge zin: “gealfabetiseerd zijn”
- In ruime zin: “schriftelijk kunnen functioneren”
– Via schriftelijke communicatie communiceren (schrijven) en
informatie verwerken (lezen)
– Kunnen omgaan met numerieke en grafische gegevens
– ICT kunnen gebruiken
Wat is de ontwikkeling van taal?
Waar zit de gelijkenis tussen de ontwikkeling van geletterdheid en
historische ontwikkeling van het schrift?
- Voorwerpen/gebeurtenissen afbeelden met tekeningen
- Ontstaan vanuit tekeningen tekens. Aanvankelijk gaat het om
pictogrammen, geleidelijk worden ook lettertekens ingevoerd.
- Uiteindelijk ontstaat een veelheid aan schriftvormen, elk met een
eigen structuur en functie.
o Logografisch schrift = Logografisch schrift: 1 symbool = 1
woord. (Chinees)
o Fonologisch schrift = 1 symbool = een kleinere klankeenheid
o Syllabich schriftsystemen = elk symbool geeft een lettergreep
(syllabe) uit de gesproken taal weer. (Japans)
, o Alfabetische schriftsystemen= 1 teken = 1 klank.
(Nederlands)
Welke schriftsystemen zijn momenteel nog in gebruik?
- Pictografische schrift = op straat en in het verkeer, cijfers…
- Logografisch schrift = chinees met zijn 30.000 verschillende tekens
- Het Japans schrift vormt een combinatie van logografisch en
syllabisch schrift
- Het alfabetische schrift
Hoe kan je een boodschap overbrengen aan de lezer?
Wat is er belangrijk bij schriftelijke communicatie?
– Niet fysiek aanwezig
– Onbeperkt, onveranderlijk, permanent
Wat is schrijven?
SCHRIJVEN is praten op papier, vastleggen van gedachten en gevoelens
door middel van grafische tekens(pictogrammen, lettertekens,
tekeningen...) = CODEREN
Wat is lezen?
LEZEN is informatie verzamelen uit die grafische tekens (interpreteren,
begrijpen) = DECODEREN
,Wat is makkelijker lezen/schrijven of tekeningen/pictogrammen?
- Tekeningen of pictogrammen zijn gemakkelijk te ‘lezen’
- Lettertekens vragen een specifieke code
Wat is geletterdheid?
- De vaardigheid om geschreven teksten te lezen en te produceren
- Technische geletterdheid en begrijpend lezen spelen daarbij een rol.
Taal: Het lees- en schrijfproces
Lezen
Waarom is lezen een complex proces?
Er zijn verschillende manieren om de betekenis van een woord te
achterhalen:
– Woordidentificatietechnieken of leesstrategieën
Wat zijn de leestrategieën?
1. Lezen met behulp van de visuele woordvorm (vb: sneeuwwitje)
2. Lezen met behulp van grafo-fonologische informatie
a. De elemententaire leeshandeling (vb: /b/, /oo/, /m/, /boom/)
b. Lezen van clusters en spellingpatronen (vb: /b/,/oom/, /boom/)
3. Lezen met behulp van morfologische analyse (vb: ge-vang-en)
4. Lezen met behulp van de context (vb: ze bibberden van…)
Wat is lezen met behulp van de visuele woordvorm?
1. Bij geoefende lezers: 90% van de woorden worden direct herkend =
meaning from print,herkennend lezen = herkennend lezen
a. Een woordbeeld opgeslagen in geheugen, als geheel van
letters, herkenning zonder analyse of samenstellen van
lettertekens
b. Bij kinderen die wel alle letters van een woord kennen, gaan
ze vrij snel over tot het lezen met behulp van de visuele
woordvorm. (lezen niet letter per letter, maar wel het woord in
geheel) = onmiddelijke identificatie of herkennend lezen
2. Bij beginnende lezers: herkennen maar enkele woorden (naam,
kaartjes ...)= naïef of globaal lezen
a. Een speciale volgorde van letters herkennen, alsof het een
prentje is, zonder letterkennis. Zo kunnen kinderen onmogelijk
leren lezen!
, Wat is lezen met behulp van grafo-fonologische informatie?
Kinderen moeten de koppeling tussen letter (of teken) (grafeem) en klank
(foneem) leren maken
– Herkennen van het woord ‘roos’
– Weten dat
- het grafeem r voor de klank [r] staat
- de dubbele oo als één grafeem voor de klank [oo] staat
- De s verwijst naar de klank [s]
Wat zijn de manieren van lezen?
- de elementaire leeshandeling
- het lezen van clusters en spellingpatronen
- behulp van morfologische analyse
- lezen met behulp van de context
1: Wat is het proces van elementaire leeshandeling?
1. de leesrichting bepalen
2. vaststellen wat het eerste grafeem is
3. de juiste klank koppelen aan dit grafeem
4. het volgende grafeem zoeken en opnieuw de bijhorende klank aan
koppelen
5. ...
6. de juiste volgorde van de klanken onthouden
7. alle klanken samenvoegen tot een woord
8. aan het gelezen woord de juiste betekenis toekennen
Wat zijn de verschillende vaardigheden die nodig zijn bij elementaire
leeshandeling?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BabsJ. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.