Criminal Theories and Models of Law
Enforcement
WHAT IS A “GOOD ” CRIMINAL POLICY ? CRIMINAL POLICY (GROWING ) SCOPE ,
AIMS , CRITERIA OF EVALUATION AND EVALUATION EFFORTS SO FAR
Study and discussion questions for this class
STUDY QUESTIONS
What are the main tenets of the two main conceptions to justify
criminal law?
How does Duff conceptualize crimes?
How does he approach gap between criminal legal theory and
practices?
What are the main findings of the literature on deterrence?
What the key points of Greenfield and Paoli’s harm-based
approach?
Which role does harm play in criminal policy, the governance of
security and Sen’s idea of justice?
DISCUSSION QUESTIONS
How do you assess the two main conceptions of criminal law and Greenfield and
Paoli’s harm-based approach?
What is your stance on criminal law?
, Principles and aims of criminal law and criminal policy
Why do we need criminal law (and criminal policy)?
Criminal law and policy deal in punishment, which is explicitly burdensome
o For some (e.g., Christie, 1981) “pain delivery”
o No other branch of public policy creates so much burden on citizens
Two conceptions to justify criminal law:
1. Instrumentalist approaches: criminal law is technique to achieve worthwhile ends
o Consequentialism and harm (not just crime) reduction
• Hence subject to empirical evaluation and public policy analysis
2. Non-instrumentalist approaches: criminal law in intrinsically appropriate response to
certain kinds of wrongful conduct
Legal moralism and retributive justice
De samenleving is geëvolueerd naar een pre-crime samenleving, waar er steeds vaker wordt
ingezet op preventie. Er is dus een stijging te bemerken in het veiligheidsbeleid. Vroeger was er
veel kritiek t.a.v. het strafrecht en beleid. In 1950-1960 was er de stroming van het abolitionisme,
wat een grote invloed had. Een van hen was Christie en hij pleitte voor de afschaffing van het
strafrecht, omdat het strafrecht gericht is op het toedoen van pijn aan zowel daders als aan leden
van de natiestaat. Er is een gemeenschappelijke consensus ontstaan dat er geen ander domein is
van het publieke beleid dat zoveel last veroorzaakt op burgers. De bestraffingspraktijken zijn de
meest gruwelijke praktijken die eigen burgers van een staat worden toegedaan… Hoe kan het
strafrecht zo gerechtvaardigd worden? Hier zijn twee perspectieven in: (1) instrumentele
benadering, waarbij het strafrecht een instrument is om waardevolle doelen te bereiken. Deze
benadering hangt samen met het consequentialisme, dat de focus legt op het resultaat van iets.
Dus, vanuit dit standpunt zou het strafrecht slechts gebruikt mogen worden voor zolang het nuttig
is en helpt om een bepaald doel in de samenleving te bereiken (veiligheid bv.). Als uiteindelijk
blijkt dat het strafrecht meer schade toedoet, dan dat het dient als een oplossing, dan moet er
gezocht worden naar een andere manier om om te gaan met criminaliteit. Om achter de
effectiviteit van het strafrecht te komen moet men empirische evaluatie doen. Link met een
beleidsanalyse: evaluatie is van groot belang! Daarnaast is er de (2) Niet-instrumentele
benadering, waarvan de voorstanders het eens zijn dat het strafrecht een intrinsiek gepast
antwoord is bepaald ‘slecht’ gedrag. Deze benadering refereert ook naar het legal moralism (= je
criminaliseert gedrag die moreel fout zijn) en retributive justice (= het bestraffen van iemand als
verdiende loon voor wat hij/zij heeft misdaan).
, a) Consequentialism
Het consquentialisme was voor lange tijd dominant binnen het strafrecht. De
Amerikaanse Model Penal Code (MPC) van 1962 zei dat het doel van het strafrecht is: “om
gedrag te verbieden en te voorkomen dat op ongerechtvaardigde en onvergeeflijke wijze
substantiële schade toegebracht wordt aan individuele of openbare belangen of deze
worden bedreigd.” Hier is het hoofddoel dus om schade te voorkomen dat afkomstig is
van bepaald bedreigend gedrag. Als je kijkt naar de manier waarom de rechtbanken zijn
georganiseerd, zie je dat deze onderverdeeld zijn in secties ‘schade aan individuen’ en
‘collectieve belangen’. Deze benadering vindt zijn oorsprong in de modern legal theory,
met het schadebeginsel (= is de opvatting dat iemands vrijheid alleen beperkt mag
worden voor zover dat nodig is om te verhinderen dat hij anderen schaadt) van John
Stuart Mill. In eerste instantie was het strafrecht ontworpen om afschrikking te bekomen
bij daders (Beccaria). Maar al snel waren er twijfels over de effectiviteit van het strafrecht
om afschrikking te bewerkstelligen. In de Angelsaksische landen werd de gevangenis
gezien als een goed instrument tot rehabilitatie, maar in de jaren 60 en 70 begonnen er
weer twijfels te komen over dit effect. –> incapacitation: je gebruikt gevangenissen om
daders uit de maatschappij te halen (onschadelijkmaking).
Conception supported (with some caveats) by codes and some legal traditions
o American Model Penal Code (1962)’s purpose: “to forbid and prevent conduct
that unjustifiably and inexcusably inflicts or threatens substantial harms to
individual or public interests”
o In German tradition: protection of important Rechtsgueter against conduct that
threatens them
o European penal codes organized in sections per harm to individuals’ and
collective interests
Origins in early modern legal theory
o Since Beccaria, theory of deterrence resulting from certainty, severity and
celerity of punishment
o Mill‘s (1859) Harm Principle: ‘The only purpose for which power can be rightfully
exercised over any member of a civilized community, against his will, is to
prevent harm to others’
• But today “side-constrained”, e.g. only morally culpable agents (Hart
1968):
Reinforced by some policy developments since WWII
o In 19506s and 1960s positivist focus on offender‘s rehabilitation and
incapacitation
, o Recent focus on prevention and security, e.g., preventative offences + policy
interventions
o Newer trends in criminal law: strict liability offences, hybrid civil-criminal
preventive orders
b) Legal moralism
Focus on immorality and moral culpability, but two versions:
Positive moralism: immorality good reason for criminalization
o Only function of criminal law is to achieve retributive justice by punishing “all
and only those who are morally culpable in the doing of some morally wrongful
action” (Moore, 1997: 35)
Negative moralism: immorality constitutes only a necessary condition for criminalization
o “Public wrongs” (Duff, 2007, 2013) are necessary but not sufficient reason to
criminalize
o Wrongfulness is usually due to harm, but prevention is not main aim + offence
principle
Reinforced by policy developments
o Shift from consequentialism to retributivism especially in US and UK since 1970s
• E.g., “three strikes and you are out,” “truth in sentencing” laws, LWOP
acts (life without parole)
o Everywhere punishment is expected to be proportional to seriousness of
offence and offenders are recognized rights, most importantly fair trial
Consequentialist objectives of criminal policy
Reduce crimes (and their harms) through:
o Criminalization: General and specific deterrence
o Punishment: Specific and general deterrence (especially severity) +
Incapacitation + Offenders‘ treatment and rehabilitation
o Policing: Specific and general deterrence + Prevention of repeat victimization
Reduce crime (and their harms) through crime prevention and gov. of security
o Reducing opportunities, increasing formal and informal controls and resilience
Remediate harms through victims’ assistance and restorative justice
Wanneer er twijfels kwamen rond de effectiviteit van het strafrecht, is er een generale
beweging die meer aanleunt bij preventie. En nu wordt criminaliteitspreventie gezien als
een sleutel voor het criminaliteitsbeleid. Zo werden er ook preventieve delicten
, geïntroduceerd, waarbij het strafrecht zich niet alleen richtte op ‘schadelijk gedrag’, maar
ook op ‘gedrag dat zou kunnen leiden tot schade’. Dus er ontstond het idee ter bestrijding
van criminaliteit en schade door middel van een pro-actieve aanpak. Acties die niet
gevoerd worden door het crimineel strafrechtsysteem, maar door diverse actoren van het
publieke en private domein (familie, school, vrienden). Zo waren er ook verschillende
vormen van criminaliteitsbestrijding: situational crime prevention theory & interventies
in de steden (gebruik van sloten, camera’s, alarmsystemen, stadswacht, etc.). Meer en
meer werden gewone burgers en bedrijven medeverantwoordelijk voor de preventie van
criminaliteit en werd niet alleen de staat nog belast door de ‘soevereine’ staat. Einddoel
= Schade herstellen door hulp aan slachtoffers en herstelrecht.
Two variants of retributivism, less clear objectives
Two variants in retributivism match two positions of legal moralism
Positive R: The state should punish those found guilty through fair trial of criminal
offences the extent that they deserve, because they deserve it
o “Just desert” + expression of victims’ and society’s feeling of revenge via state
• At least in principle, but costs might restrict application
Negative R: punishment should be imposed only on those who deserve it, and only in
proportion with their desert
o Usually used as constraining principle for consequentialist approaches
Not just a matter of effectiveness and efficiency but of what is intrinsically appropriate
Het gaat hier niet over de effecten van de straf, maar over de rechtvaardigheid (het
gestraft worden omdat men iets fout heeft gedaan).
Only objective here, if at all, is moral education (Durkheim) een rechtzaak is een
moreel spel, dat bestaat om burgers te educeren in wat juist en wat fout is
o Supported by so-called “expressive theories of punishment” (e.g., Andenaes
1971) iets expliciet maken en adhv expressive aantonen
Respect of defendants’ rights, especially fair trial, is crucial to justify approach
