A. Algemeen
=Vaak zal de verzekeraar betalen ( ze nemen wel vaak uitsluitingen op)
• Burgerlijk • Strafrechtelijk
• Buitencontractueel (BCA)
geen contract tussen beide partijen
• Contractueel
Wel een contract
B. Voorbeelden
• VGM verkoopt in zijn publiciteit OG waarin opgegeven opp. ≠ opp. verkochte woning maar
totale terreinopp.
T.o.v. derde (K): BCA
• aannemer die bij verlaten werf tegen ladder rijdt die valt op auto buurman
2. BCA: 3 voorwaarden
1. FOUT of tot een aansprakelijkheid leidend feit
--> EXAMEN
2. SCHADE moet veroorzaakt zijn door fout/ feit
3. CAUSAAL VERBAND tussen fout en schade
Voorbeeld feit dat tot aansprakelijkheid leidt:
Vb. kind steelt iets --> ouders kunnen aansprakelijkheid worden gesteld
Ouders niet gesteeld, maar puur omdat ze ouders zijn van dat ze kunnen aangesproken worden
,BCA voorwaarde 1: fout of feit
woensdag 20 april 2022 22:07
1. Eerste voorwaarde: fout of feit
• Persoonlijke aansprakelijkheid:
○ Aansprakelijkheid voor eigen gedrag (= fout)
○ Aansprakelijkheid voor zaken
○ Aansprakelijkheid voor dieren
○ Aansprakelijkheid voor gebouwen
1. BCA: persoonlijke aansprakelijkheid - voor eigen gedrag
• Art. 1382 OBW --> belangrijkste artikel!! Zie slide wat aanduiden in WB!
• Art. 1383 OBW --> niet veel gebruikt
• Vereisten voor aansprakelijkheid voor eigen gedrag:
○ Objectief element
○ Subjectief element
• Objectieve element
○ = Onrechtmatig handelen; schending algemene zorgvuldigheidsnorm
(inspanningsverplichting) of ve bepaald gebod of verbod (dat in wet is vastgesteld)
(resultaatsverplichting)
○ (1) Schending gedragsnorm
--> Leidt tot BC fout op voorwaarde dat subjectieve element is vervuld
Wanneer norm bepaald gedrag gebiedt of verbiedt, is loutere overtreding v die
norm BC fout (op voorwaarde dat schending wetens en willens gebeurde).
Toetsing aan algemene zorgvuldigheidsnorm en of schade voorzienbaar was, is
overbodig hierbij.
Omgedraaid betekent handelen in overeenstemming met wet ≠ automatisch
dat men ≠ fout begaat
Vb. draaideur ziekenhuis is verboden (KB) --> indien wel nog aanwezig: wet niet
nageleefd --> = objectief element vervuld --> onrechtmatig gehandeld
= schending gedragsnorm
Of vrachtwagen die niet verlicht was --> moest niet --> rechter oordeelde dat hij dit
wel kon doen
(voldoen aan gedragsnorm houdt niet in dat je geen fout kan hebben begaan.
--> schending algemene zorgvuldigheidsnorm)
○ (2) Schending algemene zorgvuldigheidsnorm
Criterium "goede huisvader"
Beoordeling in abstracto: Feitelijk gedrag schadeverwekker getoetst aan
gedrag normaal zorgvuldig en vooruitziend persoon (bonus pater familias)
, geplaatst in dezelfde externe omstandigheden
□ Vooruitziend: in alle redelijkheid tracht zich nadelige gevolgen v zijn
handelen of nalaten in te beelden.
Vb. ik kan vallen wanneer ik fiets
□ Zorgvuldig: door nemen gepaste voorzorgsmaatregelen tracht nadelige
gevolgen van zijn gedrag te voorkomen.
Vb. helm dragen (kan ook zijn het niet slaan van iemand!)
□ In dezelfde externe omstandigheden: vb. plaats, tijdstip daad,
atmosferische toestand,... Met interne kenmerken (leeftijd, intelligentie,
geslacht, ervaring…) in principe ≠ rekening gehouden.
Algemeen aanvaard: mag rhm beroepsbekwaamheid (beroepscontext)
Geen rhm interne omstandigheden: vb. want vergoeding nodig
Beroepsbekwaamheid: arts die op OK werkt strenger beoordeeld dan
iemand die last minute vb. moet doen --> afh van specialisatie voor
handeling in specialisatie zal dit meespelen
Vb. kleuterjuf --> moet beter bekwaam zijn om met kleuters om te gaan
dan doorsnee persoon
Vb. aannemer ruwbouw, makelaar…
Van intern --> extern element maken --> beroepsbekwaamheid koppelen
aan handeling (dit is vereist)
Vb. inslikken rietje in kindercrèche, iemand met overgewicht op glijbaan
die schade veroorzaakt aan derde…
Deze persoon zou iets anders doen : je hebt een fout begaan
Deze persoon zou hetzelfde doen: je hebt GEEN fout begaan
+ EERSTE DEEL OEFENINGEN
• Subjectieve element
○ = Dader foutieve gedrag moet op moment schadegeval (i) schuldbekwaam zijn en
vervolgens moet daad of nalaten aan hem kunnen worden (ii) toegerekend.
(i) schuldbekwaamheid: dader op moment feiten bekwaam was om zijn
handelen te beheersen en rekenschap kon geven vd gevolgen v zijn daden
Onderzoek in concreto: rechter moet rhm geestelijke capaciteiten
(leeftijd/geestesstoornis)
In principe is (bijna) iedereen schuldbekwaam
Vereist bij schending algemene zorgvuldigheidsnorm en gedragsnorm
○ Toepassingsgevallen van gebrek aan schuldbekwaamheid:
(1) Infantes
□ Roltraparrest: kind kan persoonlijk A wnnr hij oordeel des onderscheids
bezit
In staat zijn om gevolgen daden in te schatten
Beoordeling vrije wil minderjarige schadeverwekker: in concreto
Meestal vanaf 7 à 8 jaar
□ Als rechter besluit: minderjarige dader ≠ persoonlijk A --> slachtoffers
kunnen ouders aanspreken (art. 1384, lid 2 OBW)
Kind 3J veroorzaakt schade aan derde
=> niet aansprakelijk --> geen schuldinzicht want niet schuldbekwaam
=> ouders wel!!! Hierbij is objectieve element voldoende
, ○ (2) Geesteszieken
Schadeverwekkers die op moment feiten ≠ in staat draagwijdte handelen te
beoordelen door geestesstoornis --> schuldonbekwaam
Handelen ≠ vrij en bewust. Subjectief element ≠ vervuld. Om te vermijden dat
slachtoffers in dit geval onvergoed zouden blijven--> art. 1386bis OBW
Enige gelegenheid waar rechter kan rhm financiële toestand geestenzieken
Vaak lagere SV dan effectieve schade
○ Wie valt onder regeling?
Geestesziekte = feitelijk begrip: rechter moet in concreto nagaan of
schadeverwekker geschikt was om zijn daden te controleren
Schuldonbekwaamheid moet ontoerekenbaar, onvoorzienbaar en
onoverkomelijk zijn:
□ Ontoerekenbaarheid: schuldonbekwaamheid ≠ te wijten aan fout
aangesprokene (bv geestesstoornis door overmatig alcoholgebruik)
In auto ≠ aangenomen: dronken rijden = toerekenbaar!
= BCA: subjectieve en objectief element vervuld --> volledige SV aan
slachtoffer!
□ Onvoorzienbaarheid: als je weet dat je aan geestesstoornis leidt, zorgen
≠ in situatie waar toestand tot schade kan leiden
In auto ≠ aangenomen: te snel na psychose rijden --> voorzienbaar
Onoverkomelijkheid: aangesprokene zich volgens algemene
zorgvuldigheidsnorm gedragen zodra geestesstoornis hem daadwerkelijk
parten speelt (na tekenen toch nog rijden)
In auto ≠ aangenomen: symptomen epilepsie
Subjectieve element hier aanvaard
○ Enkel objectieve element fout moet vervuld zijn,
○ Feitenrechter “kan” schadeverwekker verplichting tot schadeloosstelling op te
leggen. Hij kan bv. rhm vermogenstoestand partijen
• Subjectieve element
○ (ii) Toerekenbaarheid: schadeverwekker A als hij uit vrije en bewuste wil
onrechtmatig gehandeld
○ Indien schuldbekwaam, principieel ook toerekenbaar, tenzij:
Overmacht vb. Covid19 opgelopen (contractuele context)
= aangesprokene ≠ A door onvoorzienbare en onweerstaanbare
gebeurtenis, die hem ≠ toegerekend
Onvoorzienbaar: toets aan zorgvuldigheidsnorm
≠ kijken voor oversteken, maar bij code geel --> onvoorzienbaar
Onweerstaanbaar: feitenrechter in alle redelijkheid beoordelen of hij
anders kon handelen dan hij deed
niet vaak aanvaard, vb. stortbui met rukwinden en met auto
weggeblazen + schade aan huis , maar kon voorkomen door handrem
Niet-toerekenbaarheid: hij gebeurtenis ≠ (mee) veroorzaakt door eigen
fout (bv. oververmoeid/dronken achter stuur)
Principe: iedereen is schuldbekwaam en toereken vatbaar
Rechtvaardigingsgronden
= externe, onvoorziene en onoverkomelijke omstandigheid die vrije wil
schadeverwekker uitschakelt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentAP1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.