Mens en maatschappij
Mens en maatschappij...........................................................................................................................1
De late middeleeuwen: De tijd van de steden....................................................................................1
Situering in de tijd: Op weg naar de stedentijd...............................................................................1
Heropbloei van de steden...........................................................................................................2
Situering in de ruimte.....................................................................................................................2
De stedelijke samenleving..............................................................................................................3
belfort.........................................................................................................................................4
Lakenhalle...................................................................................................................................4
De economie: landbouw, handel en nijverheid..............................................................................4
De landbouw...............................................................................................................................4
De handel....................................................................................................................................5
Het ambachtswezen...................................................................................................................6
Politiek............................................................................................................................................6
Vorstendommen in onze gewesten: het graafschap Vlaanderen...............................................6
Sociale onrust/ onrust in de steden en daarbuiten.....................................................................7
In de late middeleeuwen namen de macht van de vorsten toe.....................................................8
Bourgondische hertogen............................................................................................................9
Steden............................................................................................................................................9
De ziekenzorg...............................................................................................................................10
De ziektes in de middeleeuwen................................................................................................10
Zieken- en armenzorg...............................................................................................................10
Godsdienst....................................................................................................................................10
Ontstaan van bedelorden.........................................................................................................10
Begijnhoven..............................................................................................................................11
Kunst en cultuur...........................................................................................................................11
Kunst.........................................................................................................................................11
Cultuur......................................................................................................................................11
De Vlaamse primitieven................................................................................................................11
De late middeleeuwen: De tijd van de steden
Situering in de tijd: Op weg naar de stedentijd
De oude steden in ons lans dateren uit de Romeinse tijd. Bijvoorbeeld Tongeren. In de
vroegmiddeleeuwse periode waren de steden vervallen tot kleine vestegingen die nauwelijks van
betekenis waren, tenzij als bisschopszetel.
1
, Heropbloei van de steden
Vanaf +- 1000 nam bevolking in Europa sterk toe, dit door de herstel van de rust en veiligheid. De
landbouw kon dankzij nieuwe landbouwtechnieken deze bevolkingsgroei opvangen. De
bevolkingsexplosie zorgde voor een teveel aan mensen op de domeinen en bracht aldus een
expansie op gang.
Door de relatieve rust kon de handel heropleven. De kruistochten speelden hierin een belangrijke rol:
vele waren bereid naar verre streken te trekken om grote winsten te maken.
Meeste steden die wij nu kennen zijn middeleeuwse steden. Deze dateren uit de 10-11 e eeuw. Vanaf
900 duikt de naam Brugge op en Hasselt is opgebouwd tussen de 8-11 e eeuw.
Van kleine handelsnederzettingen kom je na decennia een stad. Je krijgt uiteindelijk rechten om
jezelf een stad te noemen. Door een technologische verbeteringen gaan ze luxe producten maken en
zo ontstaat de lange afstand handel.
Situering in de ruimte
Handelaars ontmoetten elkaar op jaarmarkten, maar zochten ook naar vaste vestegingsplaats.
Steden groeiden op veilige en voor de handel gunstige plaatsen. Kooplui hielden halt in buurt van
burcht of klooster, op een kruispunt van wegen of bij aanlegplaats voor schepen.
Zo stichtten ze een ‘ portus’ losmade en stapelhuizen voor de goederen waaruit een stad
ontstond. Vaak deed men een reeds vroeger bestaande stad heropleven. De stad werd ook voor
ambachtslui een aantrekkingspool.
De vestegingsplaats voor een stad moest aan twee voorwaarden voldoen:
1. De stad moest goed bereikbaar zijn om goederen aan te voeren.
a. Een haven
b. De kruising van een land en waterweg
c. De kruising van 2 waterwegen
d. De kruising van 2 belangrijke wegen
strategisch interessant
2. De stad moest veiligheid bieden.
Een stad was altijd gelegen aan een burcht of aan een abdij.
Dan zou de bevolking kunnen vluchten bij slechten tijden.
Je moet het recht krijgen om een stadsmuur te bouwen. Dit krijg je door de leenheer. Leenheer is de
graaf van Vlaanderen. Die heeft het te zeggen. De inwoners van de steden zijn afhankelijk van de
leenheer. Hij bepaald het bestuur en de inwoners betalen belastingen aan hem. In een keure lieten
de steden hun rechten noteren.
Middeleeuwse stad
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sefanjapaulissen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.