Samenvatting
cellen en weefsels : samenvatting epithelen
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Dit document is een samenvatting van het onderdeel epithelen. Ik behaalde op het examen een 15/20.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Cellen & Weefsels : samenvattingepithelen
1. Inleiding
In ons lichaam verschillende weefsels : bindweefsel, spierweefsel, epithelen, zenuwweefsel
2. Algemeen
- Epithelen kunnen het onderliggend weefsel beschermen (= bedekkende epithelen)
Bedekken het lichaamsoppervlak
Lijnen de lichaamsholten en kanalen af
- Epithelen kunnen zorgen voor de regulatie van de opname en afgifte van stoffen
- Epithelen vormen klieren (= klierepitheel) (secreet bv: zweet, talg, galsap, speeksel,…)
- Er zijn gespecialiseerde epitheliale weefsels ( meestal een sensorische functie)
- Epithelen bestaan uit 1 of meer lagen van epitheelcellen , de cellen sluiten nauw aaneen
- Er is heel weinig extracellulaire matrix (wel nauwe spleten waar weefselvloeistof beweegt)
- Cellen zijn met elkaar verbonden door intercellulaire verbindingen
- Basaalmembraan is de afgrenzing met onderliggende bindweefsel (maakt epitheel eraan vast)
3. Bloedvoorziening
- Bloedvaten dringen nooit in epitheelweefsel dus afhankelijk van diffusie van O2 en
voedingsstoffen uit onderliggend weefsel (door intercellulaire ruimtes) (beperkt # lagen want
geraakt de O2 en voeding niet aan de bovenste laag
4. Epitheelcel
4.1. Cytoskelet : keratine
- keratine – eiwitten geproduceerd in alle epitheelcellen ( specifiek type in specifieke
epitheelcel) kunnen keratine filamenten vormen ( intermediaire filamenten)
- komen tussen in keratinisering en verhoorning (zie verder)
- keratine kleuring kan aantonen dat het epitheelcellen zijn
4.2. Celporaliteit (vss domeinen)
- epitheelcellen gepolariseerd (apicale, basale & laterale domeinen zijn functioneel vss)
- epitheel wordt ondersteund door onderliggende ‘basaalmembraan’
4.2.1. APICAAL (NAAR KANT LUMEN CONTACT BUITEN )
Oppervlaktespecialisaties : microvilli & stereocilia
- microvilli : oppervlaktevergroting! (staafjeszoom in darm , borstelzoom in nier)
( 1 micrometer , diameter 80 nm)
- Stereocilia : zintuigfunctie (bv oor) lijken op microvilli maar nt bewegelijk
- oppervlaktevergroting
- actinefilamenten + actine-bindende eiwitten vorming ‘bundels’
- aangehecht aan ‘terminaal web’ in de cel
- glycocalyx
Oppervlaktespecialisaties : ciliën & flagellen
- ciliën: 5-10 micrometer, diameter 0,2 micrometer
- microtubuli hebben 9x2 + 2 configuratie (= axonema) (1 paar centraal + 9 doubletten)
- Nexine & dyneïne beweging naast elkaar liggende doubletten
- Vast op basaal lichaampje (met triplet structuur) + verankerd in terminaal web
, 4.2.2. LATERAAL
Specialisaties:
- celjuncties (occludens – adhaerens – nexus )
- desmosomen
- Cell Adhesion Molecules
4.2.3. BASAAL
- Basaal membraan = grenslaag tussen epitheel en onderliggend BW (lamina propria)
aangemaakt door epitheelcellen en BW cellen
- EM : complex geheel laagjes : lamina basalis (lamina densa + lamina lucida) en lamina
reticularis
- LM : basaal membraan (meestal niet te zien)
5. Bedekkende epithelen
5.1. Functies
- bescherming tegen mechanische en chemische agentia of micro-organismen (bv huid) (meer
cellagen meer bescherming)
- absorptie (bv: darm, luchtwegen) (darm eenlagig epitheel snel opnemen en
afgeven-- (contractiliteit (bv: myoepitheelcellen))
- excretie (bv: nier)
5.2. Indeling
5.2.1. CELVORM (BIJ DOORSNEDE LR OP OPPERVLAK /BASALE MEMBRAAN )
plaveisel / kubisch / cilindrisch
5.2.2. AANTAL CELLAGEN COMBINEREN
- éénlagig : alle cellen steunen op basale membraan vb : eenlagig
- Pseudomeerlagig : eenlagig maar kernen op vss niveaus plaveiselepitheel
- meerlagig: meerdere cellagen boven elkaar
5.3. Eénlagig plaveiselepitheel
- afgeplatte cellen met dikwijls grote oppervlakte , snelle diffusie mogelijk (bv : longblaasjes
( type I pneumocyten) , bloedvaten ( = endotheel) , mesentrium & peritoneum ( mesotheel)
5.4. Eénlagig kubisch epitheel
- bv : klieren & afvoergangen, nierbuisjes
5.5. Eénlagig cilindrisch epitheel
- hoge cellen met vaak oppervlaktespecialisaties of gewijzigde structuur (bv: darm (microvilli en
slijmbekercellen) , geciliëerde cellen (bv: eileider)
5.6. Pseudomeerlagig epitheel
- laag cellen die contact maken met basalis lijkt meerlagig door de kernen die op vss
hoogten voorkomen door variatie in vorm & afmetingen cellen (rijken niet tot opp.)
- bv: slijmbekercellen, gecilieerde cellen, basale vervangcellen (bv: epitheel luchtwegen)
5.7. Meerlagig epitheel
- naam op basis van cellen aan oppervlak
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mertj. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen