Een veranderende samenleving
Zoals de verantwoordelijken voor de scholen zelf, zien dus ook de bisschoppen met hun
medewerkers zich vandaag uitgedaagd om na te denken over de bijdrage van het vak R.K.-
godsdienst in de groei van kinderen en jongeren in een veranderende samenleving.
Westerse cultuur en levensbeschouwing
Die vele mogelijkheden op het vlak van geloof en levensbeschouwing maken het kinderen en
jongeren niet gemakkelijker om op het vlak van zingeving tot integratie en een persoonlijke keuze
te komen. Bovendien hebben vele kinderen en jongeren heel wat ervaringen op het persoonlijk
en sociaal vlak opgedaan - vreugden en helaas ook angsten en kwetsuren -, die het zoeken naar
wat hun leven zin en richting kan geven extra bezwaren. Er zijn er ook die om al deze redenen
het zoeken opgeven of niet tot zin zoeken komen.
De wetenschappelijke benadering van de werkelijkheid gebeurt zo vanzelfsprekend en werkt zo
fascinerend dat het voor de hedendaagse mens moeilijk is deze fascinatie te overstijgen. De
beleving ervan dreigt de weg af te sluiten naar het levensbeschouwelijke en naar de
godsdienstige benadering van de werkelijkheid. De rationele aanpak brengt bovendien een grote
versnippering en versplintering van het hart van de mens met zich mee.
Een ander kenmerk van de moderne tijd is de klemtoon op de individuele vrijheid van de concrete
mens. De mens beschouwt steeds meer terreinen van zijn bestaan als zijn privé-terrein: moraal,
seksualiteit, levensbeschouwing ...
De godsdienst uitgedaagd
De veelheid aan levensbeschouwingen, de versplintering van het hart en van de
gemeenschappen als gevolg van de rationele benadering van de werkelijkheid en de hang naar
vrijheid, begrijpen wij als een uitdaging aan de godsdienst.
Mensen reageren op dit alles. De veelheid aan levensbeschouwingen doet de vraag stellen naar
dè waarheid en de uiteindelijke werkelijkheid. De versplintering van het hart doet vragen rijzen
naar het geheel: waar en hoe kan een mens alles samen-brengen en samen-houden? Het leven
in vele werelden doet het verlangen groeien naar een echte gemeenschap waarin mensen ten
volle thuis kunnen zijn. En de hang naar vrijheid is op zich een grote vraag naar de ware inhoud
van de menselijke vrijheid.
Godsdienstonderricht en kerk
Wie het heeft over 'godsdienstonderricht-op-school' zal met deze concrete situatie rekening
moeten houden:
het gaat ook voor godsdienst om een schoolvak met alle kansen en beperkingen vandien;
men kan de leerlingengroep niet benaderen als een homogene groep gelovigen, die
vrijwillig voor verdieping van eigen geloven gekozen heeft.
, Het wil de leerlingen het christelijk geloven helpen ontdekken in al zijn rijkdom, als bron van
leven. Het wil voor kinderen en jongeren een appèl zijn om te groeien naar een eigen en
verantwoorde beslissing inzake geloven en leven. Het aanvaardt dat de beslissingen zeer
verscheiden zullen zijn: het gaat immers om hùn beslissing.
Bij alle onderscheid tussen catechese en godsdienstonderricht op school willen wij twee nuances
aanbrengen.
Vooreerst: al is het vak R.K.-godsdienst een schoolvak naast alle andere, toch heeft het een
eigen originaliteit. Het gaat - evengoed als in catechese - om hetzelfde Woord Gods. Dit Woord
draagt een eigen kracht in zich. Het kan mensen raken, hoe en waar ook. Dit kan zich evengoed
voordoen in een klassituatie als in een gelovige gemeenschap. De Geest waait waar hij wil.
Vervolgens: in iedere school zijn er gelovigen. Ook zij kunnen zich op vrijwillige basis groeperen
om ook binnen de school (en erbuiten) samen te komen rond de verdieping van geloof, dit samen
liturgisch te vieren of om elkaar en anderen in evangelische liefde dienstbaar te zijn. Daarbij hoort
ook de herderlijke zorg voor ieder lid van de schoolgemeenschap. Wij noemen dit pastoraal op
school. Dit kan een evangelisch-kritische en creatieve bijdrage zijn bij de uitbouw en de realisatie
van het opvoedingsproject.
Godsdienstonderricht op school als dienst
Binnen de school
De katholieke kerkgemeenschap is immers draagster van een rijke bijbelse traditie van geloof,
zingeving, evangelische inspiratie en dienstbaarheid. Op die manier draagt het
godsdienstonderricht bij in de zoektocht van mens en gemeenschap naar zingeving, spiritualiteit
en cultuur. Het godsdienstonderricht geeft denkstof en vragen aan de andere vakken en via de
leerlingen en de leerkrachten krijgt het vanuit andere disciplines en vakken op zijn beurt vragen
en inspiratie aangereikt. Zo beantwoordt het godsdienstonderricht aan de levensbeschouwelijke
en culturele opdracht van de school
Aan kinderen en jongeren
De levensbeschouwelijke veelheid in onze maatschappij, die kinderen en jongeren tot in de klas
ervaren, daagt het vak R.K.-godsdienst uit:
- om Jezus en de waarde van het evangelie te leren kennen als een bron van leven;
- bij te dragen tot dialoogbereidheid en tot dialoogbekwaamheid;
- bij te dragen tot een waarachtige en verdraagzame manier van samenleven.
Dit gebeurt met een pedagogische zorg die eerlijkheid en openheid in het zoeken naar waarheid
bevordert en aldus de menswording van kinderen en jongeren dient.
Kinderen en jongeren leren mens te worden doorheen de ontdekking en de beleving van vele
relaties. Ze ontdekken de ander en zichzelf als unieke knooppunten van relaties, als mensen die
vrij en zelfstandig verantwoordelijk zijn voor de anderen, zichzelf en de hen toevertrouwde
wereld. Het christelijk geloof en het godsdienstonderricht verduidelijken dat deze opgave tot
menswording een antwoord is op Gods Woord dat elke mens tot leven wekt en bij naam roept.
God zelf is in Jezus mens geworden, opdat elke mens, in zijn spoor, mens zou kunnen worden
en zijn meest eigen roeping, kind van God te zijn, zou ontdekken en verwezenlijken. De relatie
met God is in deze een uitdagende ontdekking en beleving.
Aan ouders
De school kan nooit de gezinsopvoeding vervangen, maar biedt haar eigen bijdrage tot de
opvoeding van kinderen en jongeren.
Ouders die hun kinderen christelijk opvoeden, worden door het godsdienstonderricht gesteund.
Godsdienstonderricht op de wijze van de school
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BoGielen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.