Primaire geslachts- Man Bijballen
kenmerken:
Prostaat
Kenmerken vanaf de
Baarmoeder
geboorte aanwezig
(geslacht bepalen) Eierstok
Vrouw
+ leiders
vagina
schaam-
lippen
Secundaire geslachtskenmerken kenmerken ontstaan onder invloed van
hormonen als het dier geslachtsrijp wordt. Bijv. kam/lel bij de haan, kleuren
mannetjeseend.
Kween embryo’s (hoefdieren) vermengen bloed -> testosteron man in
vrouw -> vrouwelijk geslachtskenmerken ontwikkelen slecht -> onvruchtbaar.
Mannelijk geslachtsapparaat
Teelbal/testikel in lichaam of in balzak (scrotum) produceert zaadcellen.
Bijbal (epididymis) rijpt zaadcellen en slaat deze op.
Geslachtsklieren produceren vocht voor bij de zaadcellen.
Sperma = zaadcellen + vocht uit geslachtsklieren.
Ontdoet urinebuis
van urineresten via
Cowperse klieren
voorvocht om zaad te
sparen.
Maakt vocht met
Accessoire voedingsstoffen
Prostaat
Geslachtsklieren (suikers) voor
zaadcellen.
Maakt gelei voor bij
de zaadlozing.
Zaadblaas Sluit de vagina af om
zaadcellen binnen te
houden.
,Zoogdieren zaadcellen via urinebuis en zaadleider naar buiten via de penis.
Vogels cloaca = opening waar zowel urine als ontlasting op uitkomt. Óók
eileider en zaadleider.
Mannelijke geslachtshormonen:
Testikels maken geslachtshormonen (testosteron) en zaadcellen. Ook
oestrogeen (minder dan bij vrouw).
Vrouwelijk geslachtsapparaat
Eierstokken = ovaria
Eileiders
Baarmoeder= uterus
Baarmoederhals = cervix
Vagina
Vulva = uitwendige genitaliën
Eicellen vanaf geboorte op eierstokken aanwezig.
Eicel rijpt om eicel komt blaasje met vocht = Graafs follikel.
,Ovulatie (eisprong) follikel barst open, eicel springt van eierstok in eileider.
Geel lichaam (corpus lutem) restant follikel wat op eierstok achter blijft.
Eileider meestal hier bevruchting.
Baarmoederwand hier nestelt embryo (bevrucht eitje).
Baarmoederhals alléén geopend tijdens de bronst en bevalling.
Vrouwelijke geslachtshormonen
Hypofyse klier in hersenen regelt vruchtbaarheidscyclus.
Via:
LH (luteïniserend hormoon) = zorgt dat eicel springt.
FSH (follikelstimulerend hormoon) = eicellen gaan rijpen.
Folliculaire fase periode vanaf eicel rijping.
Eicel rijpt en komt blaasje met vocht vormt omheen (graafs follikel).
Follikel maakt oestrogeen
Verdikt baarmoederwand
(klaar ontvangst embryo’s)
Oestrogeen
Stimuleert bronst
(paringsbereidheid)
Luteale fase periode vanaf de eisprong.
Geel lichaam produceert progesteron.
Niet drachtig? Dan verdwijnt geel lichaam, productie progesteron daalt.
Dus nieuwe cyclus.
Dracht mogelijk
Progesteron
(drachtigheidshormoon)
Niet opnieuw bronstig
Prolactine:
productie van moedermelk.
Oxytocine:
melkafgifte tijdens drinken jong.
zorgt voor weeën tijdens geboorte
zorgt voor samentrekken baarmoeder na geboorte.
, Vruchtbaarheidscyclus
Folliculaire fase
- Pro-oestrus Graafs follikels rijpen, oestrogeen productie, mannetje
wordt niet toegelaten.
- Oestrus piek oestrogeenafgifte, eisprong, mannetje mag dekken.
Luteale fase
- Met-oestrus geel lichaam komt, progesteron stijgt, oestrogeen daalt.
- Di-oestrus Veel progesteron, geen dracht = verdwijnen geel lichaam,
progesteron daalt.
Anoestrus
- Tijdelijk geen vruchtbaarheidscyclus.
Dracht
Anoestrus
Jongen
Seizoen
Stress
Ziekte /
afwijkingen
Standaard-
pauze (hond)
Rund, varken, paard (seizoensafhankelijk) cyclus +/- 21 dagen
Hond cyclus +/- 80 dagen + anoestrus van 3-4 maanden. 1e loops: 7 -14 mnd.
Kat (seizoensafhankelijk) 2-3 weken tussen krolsheid. Na ovulatie: 7 weken.
Geïnduceerde ovulatie ovulatie wordt, via hormonen, gestimuleerd op het
moment van de dekking. Gunstig bij af en toe partner tegenkomen. Kat, fret,
konijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MadameNouk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,79. Je zit daarna nergens aan vast.