Uitgebreide samenvatting van alle gedoceerde lessen cultuurgeschiedenis in het academiejaar 2021_2022
(hiermee haalde ik op het examen Denkbeelden een 17/20)
- specifiek gebied binnen de geschiedschrijving
- biedt samenhangend beeld (van de diverse aspecten) van historische periode of van
evolutie
- verschillende cultuuruitingen van 1 periode: de kunst, de literatuur, het politieke
denken, economie…en de architectuur) worden samengebracht in een
gemeenschappelijk verband
- architectuur beperkt zich niet binnen bebouwde ruimte (materieel en de verbeelde
landschappen in kunst of literatuur)
Architectuur en ruimte
- architectuur en ruimte leren ons veel over tijd en cultuur waarin deze tot stand komt
- vormen:
- materiële bebouwde ruimte
- imaginaire ruimte in kunst of literatuur
- voorstelling van de ruimte en architectuur
- voorbeelden:
- bebouwde ruimte: Otto wagner, Am Steinhof (begin 20ste eeuw)
- modernistische architectuur toegepast op psychiatrische instelling
- opvattingen over psychiatrie, patiënt en gezonde maatschappij
- panoptische blik
- hygiëne, controle, decriminalisering, medicalisering,
orde
- fictie van kijker die zo volledig mogelijk overzicht heeft
- optische transparantie
- architecturale logica
- gezonde, gecontroleerde maatschappij →
kijker heeft overzicht over gebouw zien =
controle
- cultureel
- wat is psychiatrie, wat is een patiënt, wat is een
gezonde maatschappij? (zie panoptisch)
- alles wat onvatbaar is qua psyche van de mens wordt
opeens vatbaar (geen donkere hoeken)
- extra in de les:
- gestructureerd → psychiatrie is praktijk van ordening,
controle, managen
- huiselijk: poging datgene buiten normaal maatschappelijk
bestel te domesticeren
- imaginaire ruimte: Antoine Watteau, Les plaisirs du bal 1714
- architecturaal element = ordening
- afscheiden VG en AG (ancien régime)
, - VG: sociale theatrale geritualiseerd tijdverdrijf van het adellijk
leven
- AG: wazig met doorkijk boog (arch) op geïdealiseerd
landschap
- pastorale sfeer = projectie van verhalen uit
literatuur/eigen mentale wereld (lijkt heel hard op VG) =
niet maatschappelijke realiteit
- boeren, herders, hongersnood
- kijk van de sociale klasse naar de wereld toe
- RUIMTE WORDT PROJECTIE VAN VERBEELDING
- ARCHITECTUUR DIENT ALS MENTALE en optische
AFSLUITING
Les 1: Barok
Hoe kunst en ruimte gestalte wordt gegeven aan het idee van de werkelijkheid als een illusie
en verbeelding.
situering
- begin 17e eeuw
- protestantisme - katholicisme, ontdekkingsreizen, ontwikkelingen in …
- vorstelijk absolutisme
- burgerlijke cultuur
kenmerken
- illusie: is de werkelijkheid objectief of subjectief?
- trompe-l'oeil → streven naar natuurgetrouwheid
- zijn dromen en realiteit te onderscheiden?
- twijfelen en overtuigen
- wereld wordt verbeelding en subjectieve ervaringen
- ruimte wordt ervaringsruimte, psychologische ruimte
- alles is ambigu, vermomd, monsterlijk
- mens geregeerd door passies met gevolg obsessie van zelfkennis en zelfcontrole
Het leven is een droom - Pedro Calderon de la Barca 1635
- relatie illusie en realiteit
kenmerken
→ barok is overal anders daarom een kader
- expressieve kracht: suggestie van een belangrijke actie/gebeurtenis om
subjectieve ervaring te prikkelen → dramatisch moment (ingehouden)
beweging
- illusie van de realiteit
- sensualiteit en spiritualiteit (publiek binden aan geloof in katholieke landen)
- katholieke landen: streven naar hervorming (rembrandt, hals)
- protestantse landen: barok is zaak van de burgerij
- minder monumentaal, soberder, minder abundant
- chiaroscuro (licht-schaduwcontrast)
- stillevens (extreem realisme): zowel kath. als prot.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper archkulstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.
