Vorming van voortplantingscellen of gameten = GAMETOGENESE
o Vrouw: vorming van eicellen = OÖGENESE + FOLLICULOGENESE
o Man: vorming van zaadcellen = SPERMATOGENESE
Vorming geslachtshormonen = GESLACHTSSTEROÏDEN
o Mannelijke geslachtshormonen gevormd door testis+++, ovarium en bijnier
C19 androgenen: testosteron
Leydigcellen: androgenen
o Vrouwelijke geslachtshormonen gevormd door ovarium+++, testis en bijnier
C21 progestagenen
C18 oestrogenen, C19 gevormd door aromatase
Follikels: granulosacellen (oestradiol) en granulosa-luteincellen (progestagenen)
Thecacellen: androgenen
1
,OVARIUM = EIERSTOKKEN
- 1 ovarium links en rechts (2,5cm-5cm)
- grijswitte kleur
- in de buikholte intra-abdominaal
- onderaan in het bekken/pelvis
- afhankelijk van de leeftijd van de vrouw glad oppervlak bij jonge vrouwen en hobbelig oppervlak
bij oudere vrouwen door follikgroei en ovulatie
- bevatten alle voortplantingscellen
1 eicel per follikel
Continue verlies aan voortplantingscellen = follikelatresie
Ovariële cyclus vanaf reproductieve periode (vanaf menstruatie)
o Finale ontwikkeling van follikel met rijping van de eicel tot secundaire oöcyt
o Vrijgeven van eicel (ovulatie of eisprong)
o Ontwikkeling corpus luteum
- productie van geslachtshormonen
Productie in de ovariële cyclus door de follikelcellen (oestrogenen en progestagenen)
Interstitiële cellen: thecacellen (androgenen) niet volledig gevonden aan ovariële cyclus,
blijven ook produceren na de menopauze
- doorsnede ovarium tijdens reproductieve periode
Epitheel: 1 laag
o Tunica albuginea
o Bindweefsel, grijswitte kleur
Cortex: schors
o Ovarieel stroma
o Parenchym: eicellen+ hormoonproducerende cellen
o Follikels: eicel + granulosacellen
o Interstitiële cellen: thecacellen
o bindweefsel
Medulla
o Bloedvaten, zenuwen
o bindweefsel
Hilum
o Bloedvaten, zenuwen en lymfevaten
o Aanhechting aan ovarium via mesovarium aan de brede band
2
,- doorsnede ovarium tijdens de menopauze
Geen eicellen en follikels
Volume neemt af
Stroma is een dunne laag
- omliggende structuren van het ovarium
Intra abdominaal orgaan
Bekleed met visceraal peritoneum = serosa
Mesovarium: eenlagig epitheel dat aan het hilum overgaat in het peritoneel dubbelblad
Mesometrium: mesovarium dat over gaat in het peritoneel dubbelblad lateraal van de uterus
o Brede band/ligamentum latum
Mesosalpinx: peritoneaal dubbelblad van de eileider of salpinx
- ligamenten rondom het ovarium
Ligament ovarii proprium = ovarieel ligament
o Stevige bindweefselband in de brede band tussen de mediale pool van het ovarium en de
laterale boven achterwand van de uterus
Ligament suspensorium ovarii = infundibulopelvis ligament
o Ovariële arterie die hogerop vanuit de aorta vertrekt
o Ovariële vene die rechts hogerop naar de VCI draineert
o Ovariële vene die links naar de naar de linker vena renalis draineert
TUBA UTERINA = EILEIDER = SALPINX
- functies
Rol bij transport en capacitatie van zaadcellen
Opvang eicel bij ovulatie
Plaats van bevruchting
Transport van zygote naar de uterus
Bij de eisprong: fimbriae bewegen over het oppervlak van het ovarium
3
, - bouw van de eileider
Buisvormig
2 links en recht ongeveer 10cm
Centrale holte/tubaire lumen
Wand met 3 lagen: mucosa, muscularis, serosa/visceraal peritoneum
o Mucosa: eenlagig epitheel in plooien (plooien ampulla groter dan isthmus)
Met trilhaarcellen voor transport
Kliercellen voor secreties
Basaal membraan
Laag bindweefsel
o Muscularis: gladde spiercellen
Circulaire en overlangse spierlaag
Peristaltiek voor voorduwen inhoud
Spierlaag isthmus groter dan ampulla
o Serosa: gladde buitenbekleding
Visceraal peritoneum
Bovenste vrije rand van de brede band
In verbinding met baarmoederholte en intra-abdominale ruimte
In de bovenste vrije rand van de brede band: ligging
- veranderingen in de wand tijdens de ovariële cyclus
Tijdens de eicelrijping
o Proliferatie fase, effect van oestrogeen
o Kliercellen nemen toe in hoogte door opgestapeld secreet
o Aantal trilharen neemt toe
Rond de eisprong
o Kliercellen secreteren maximaal
o Hoogte van kliercellen neemt af
o Trilharen steken uit
o Voedingsstoffen bevorderen de overleving van eicel en zaadcellen
o Peristaltiek van de spierlaag en het secreet helpt het voortbewegen van de zaadcellen
Na de ovulatie
o Conceptie kan optreden
o Bewegen van trilharen neemt toe + rol bij transport zygote naar uterus
- afwijkingen aan de eileider
Hydrosalpinx: vocht in de eileider dat leidt tot functieverlies
Pyrosalpinx: etter in eileider dat leidt tot functieverlies
Tubaire zwangerschap: zwangerschap in de eileider
Salpingectomie: heelkundige wegnamen van de eileider
Tubaire sterilisatie: heelkundig onderbreken van het eileiderkanaal
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunafabeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,49. Je zit daarna nergens aan vast.