Ontwikkeling menselijk individu versmelting v mannelijke en vrouwelijke gameten tot zygote
Gameten ontstaan uit oergonocyten (gedifferentieerd tot oögonia of spermatogonia)
Rijpe gameten haploïd (23 chromosomen)
Meiose = celdeling die enkel voorkomt bij geslachtscellen
- 2 delingen
1) #chromosomen halveren tot haploïde toestand
2) vergelijkbaar met mitose (maar v een haploïde cel)
- Hierdoor blijft chromosomenaantal bij generatiewissel constant
Door versmelting v haploïde gameten ontstaat een diploïde zygoot
via mitosen verdere deling tot nieuw individu
Oögenese
3e maand: start oögenese
puberteit: folliculogenese + ovulatie
Rijpe eicel = grootste cel in het lichaam
- Bij de geboorte: definitieve voorraad primaire oöcyten
Oögoniën delen enkel tijdens de foetale periode (tot einde 7 e maand)
Alle oöcyten beginnen gelijktijdig met de profase blijven in deze toestand tot ovulatie
- Primordiale follikel: primaire oöcyt omgeven door 1 laag follikelcellen
Periode pubertijd – menopauze: maandelijks enkele primordiale follikels geactiveerd (5-15)
- Verder ontwikkeling v primordiale follikels afhankelijk v FSH en LH (hormonen)
eerste rijpingsdeling: follikelcellen = granulosacellen
In massa granulacellen ontstaan holtes versmelten tot follikelholte (hierin ligt oöcyte,
omgeven door granulosacellen = corona Radiata)
= rijpe follikel = follikel van De Graaf
Uiteindelijk per cyclus 1 rijpe follikel, overige sterven af = follikelatresie
Afsterven v primordiale follikels gebeurt al voor de geboorte
= follikelattritie
Maand 5 tijdens zwangerschap: 6-7 miljoen
Geboorte: 2 miljoen
Pubertijd: 300 000
slechts 450 ontwikkelen zich
, - Ovulatie:
rijpe follikel barst open vrijstelling v secundaire oöcyte ; wordt opgevangen in eileider
Na ovulatie:
Er blijft grote hoeveelheid granulosacellen en theca-cellen achter vorming v
geel lichaam (secreteert oestrogeen en progesteron)
geen bevruchting: geel lichaam wit lichaam ; fagocytose door macrofagen
Bevruchting binnen 12 uur na ovulatie; geen bevruchting afsterven
- Uit 1 primaire oöcyte ontstaat 1 secundaire oöcyte
Andere dochtercellen = poollichaampjes sterven af
- Primaire oöcyte voor lange tijd in rustperiode
zwangerschap vanaf 35 jaar: meer kans op foetus met genetisch defect
bv. verhoogde kans op nt. disjunctie van paar homologe chromosomen
overschot of tekort aan 1 chromosoom = trisomie – monosomie
Monosomie: nt levensvatbaar
Down-syndroom = trisomie 21: mongolisme
Klinefelter (47, XXY) nt. disjunctie van het X-chromosoom (trisomie): onderontwikkelde
gonaden
Turner (45,X) monosomie: klein gestalte, hartafwijkingen, geen eierstokken
Spermatogenese (duurt 70 dagen)
puberteit: spermatogenese + ejaculatie
Spermiogenese (24 dagen)
= meest gespecialiseerde celontwikkelingsproces
1. Nucleus: kleiner, compacter, protamines (zoals histonen, nog compacter), stop v transcriptie
2. Golgi-app: vorming acrosoom vesikel, ontstaan acrosome kap aanleiding tot acrosoom
3. Acrosoom: vesikel gevuld met acrosine, opent zona pellucida vd eicel
4. Centrosoom: microtubulli organiserend centrum (MTOC), bestaat uit 2 centriolen (proximaal,
distaal), vorming flagellum uit distaal centriool
5. Mitochondria: re-organiseren rond proximaal gedeelte vh flagellum
Eindproduct vd spermiogenese = morfologische mature zaadcel
functionele maturatie: tijdens transit door bijballen
biochemische wijzigingen, glycoproteïnen coating, ontwikkelen mogelijkheid tot bewegen
Hypospermatogenese = zaadbuisjes produceren zaadcellen, maar sterk verminderd aantal
Spermatogenese arrest = spermatogenese wordt nt voltooid (thv primaire spermatocyten)
Sertoli-cell-only syndroom = afwezigheid van stamcellen, enkel Sertoli cellen in zaadbuisjes
(aangeboren of verkregen door bv. chemotherapie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bentevandeputte. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.