Samenvatting Bijzondere Overeenkomsten Eline Roels 2022-2023
Bijzondere overeenkomsten
INLEIDING
- Overeenkomst/contract = meerzijdige RH die steunt op een wilsovereenstemming (art 5.4 NBW)
- Uitgangspunt: wilsautonomie, vandaar veel aanvullend recht gesitueerd in oud boek 3 + modelstatuut
van aanvullend recht van contracten: in boek 5 (verbintenissen) en 1 (algemeen)
- Bevinden ons in het burgerlijk recht in de vermogensrechten BZO is een bijzondere toepassing
verbintenissenrecht DUS NIEUW BOEK 5 en 1 toepassen
Eerbiedigende werking 1 jan 2023
Enkel van toepassing op RF en RH na 1/01/2023
RF en RH mbt tot verbintenissen waarop het oude recht nog geldt ook na 1/01/2023: nog oud
recht bv verlenging beëindiging oude contracten
BENOEMDE EN ONBENOEMDE OVEREENKOMSTEN
- Onbenoemde: niet in een specifieke wet geregeld toepasselijke regelgeving benoemde contracten
+ gemeen verbintenissenrecht en contractenrecht + contract zelf
- Benoemde overeenkomsten: in een wet geregeld wettelijke regelgeving + gemeen
verbintenissenrecht en contractenrecht
- Gemengde overeenkomsten: kenmerken van twee of meer benoemde overeenkomsten (art 5.67
NBW)
Onbenoemde overeenkomst gemeen verbintenissenrecht + bepalingen die gelden voor de
benoemde overeenkomsten
Verschillende benoemde overeenkomsten (combinatieleer) verschillende ov behandelen
met hun eigen specifieke regels
Een benoemde ov (absorptieleer) dominante element: kwalificatie toepassen op de hele
ov
Voorkeur voor cumulatie en absorptie -> uitgangspunt cumulatie: 5.67 BW tenzij een bepaald
type dominant is dan passen we de absorptie toe dan kan er op microniveau ook nog
gecumuleerd worden
SCHEMA
- BW (gemene recht) hier zit C2C
- B2C (tussen professional en consument)
WER: onrechtmatige bedingen: producten + andere bepalingen enkel LRG dwingend
WCK (1649bis BW): LRG dwingend recht
- B2B (tussen ondernemingen
Weens Koopverdrag (LRG+ internationale context) indien beide landen het verdrag
tekenden + IPR aanwijst dat het lid is van WKV suppletief
Art VI.91 WER: onrechtmatige bedingen tussen ondernemingen dwingend
- Wet Breyne: aannemingscontext, sommige koopov vallen eronder dwingend
BESCHERMING ZWAKKE CONTRACTPARTIJ
- Wilsautonomie en sociale welvaart (5.3 en 5.14 BW) uitgangspunt en dus aanvullend recht maar
5.69 BW wel gebonden als je je bindt
Ook al zegt de wet niet dat het dwingend is: kan dwingend zijn
1
,Samenvatting Bijzondere Overeenkomsten Eline Roels 2022-2023
Feitelijk gezien vaak ongelijkheid dus wel meer en meer DR + toegenomen aandacht
gelijkwaardigheid contractpartij
- Consumentenrecht sensu lato: DR + gemeenrechtelijke bescherming -> feitelijk zwakkere
contractspartij: kan ook een onderneming zijn
DR
Gemeenrechtelijke bescherming: GT, precontractuele informatieplicht, gekwalificeerde
benadeling
- Consumentenrecht sensu stricto
WER (boek VI), consumentenkoop: B2C
o Art I.1 WER
Onderneming
NP zelfstandige beroepsactiviteit
RP ongeacht winstgevend doel
Elke andere organisatie tenzij geen uitkeringsoogmerk
Consument: NP die niet professioneel handelt -> niet voornamelijk
professioneel: NPNP
Voorwerp
Producten: goederen en diensten + OR
Goederen: LR
Diensten: prestaties
o Art I.8 WER:
39° onderneming: categorie is beperkter want moet een duurzaam
economisch doel nastreven
33° verkoopovereenkomsten: goederen dus enkel LRG maar wel gemengd
34°: dienstenovk: geen onderscheid RG of ORG
47°: product: digitale dienst en inhoud
o Onrechtmatige dingen + diensten
o Overeenkomsen op afstand + buiten onderneming: koop van goederen en diensten
o Wet 4/4/2019 B2B:
onderneming boek I.8 (dus enkel roerende goederen of diensten)
producten
niet noodzakelijk zwakke partij
Grijze lijst
o 5.52 BW: B2B, B2C, C2C:
maar WER primeert
inhoudelijk toepassingsgebied verder beperkt: bedingen waar niet over kan
worden onderhandeld
Mag niet gaan over de hoofdprestaties of de gelijkwaardigheid ervan bv prijs
Mag de zwarte lijst niet bovenhalen en toepassen hoogstens een
inspiratiebron
als een bepaling in strijd is met 5.52 BW dan wordt die als niet geschreven
gehouden: als de clausule ongeldig is dan kan het gemene recht aanvullend
spelen <-> WER: sanctie is veel ingrijpender
niet-professionele natuurlijke persoon = NPNP -> niet voor RP
nietigheid zelfs ambtshalve door de rechter: gunstige regelgeving met een slagkrachtige
sanctie MAAR in de praktijk vaak niet zo slagkrachtig omdat het over kleine bedragen gaat:
afdwingbaarheidsparadox
KWALIFICATIE OVEREENKOMSTEN
2
,Samenvatting Bijzondere Overeenkomsten Eline Roels 2022-2023
1) Partijkwalificatie 1134 BW
2) Indien partijkwalificatie onverenigbaar is herkwalificatie (rechter) (5.68 en 5.69 BW)
3) Bij afwezigheid partijkwalificatie: kijken naar gemeenschappelijke wil (rechter)
<-> conversie (art 5.68 BW): onverenigbaar met DR of OO: omvorming naar een andere overeenkomst die wel
geldig is
- Elementen overeenkomsten
Essentieel/objectief: wezenskenmerken, bepalend voor de kwalificatie
Substantieel/subjectief: cruciaal voor totstandkoming, niet voor kwalificatie belangrijk
voor partij
- Regime
B2C: WER of wet consumentenkoop (beide dwingend)
B2B: Weens Koopverdrag (LRG + internationaal) en art VI.91 WER
Wet breyne
DEEL 1: CONTRACTEN MBT OVERDRACHT EIGENDOM
KOOP 1582 BW
= ov waarbij de verkoper zich ertoe verbindt het eigendomsrecht op een zaak over te dragen aan de koper
die zich jegens de verkoper verbindt hiervoor een prijs in geld te betalen
- Essentieel/wezenskenmerken: eigendomsoverdracht van een goed + betaling prijs in geld -> dan
hebben we een koop
- Louter akkoord over zaak en prijs: dus betalen of leveren niet nodig onmiddellijk een
eigendomsoverdracht men mag hiervan afwijken zolang er een eigendomsoverdracht is
- Als er geen akkoord is over de subjectieve elementen want dan is er geen overeenkomst: zodra er een
overeenkomst is hebben we enkel de wezenskenmerken nodig om van koop te spreken
- Consensueel: 1583 BW
- Eerst kijken naar de regimes
MOEILIJKE LIJN TUSSEN AANNEMING EN KOOP
- Bij een gemengd contract: dienst-goed: diensten/prestaties nav koop gemengde overeenkomst
- Kijken naar specificiteit van het goed (hoe specifieker het goed hoe meer de dienst doorweegt) en
naar de impact van de klant op het goed (meer impact, meer dienst): hoe concreter de prestatie en
hoe groter de inspraak van de opdrachtgever grotere kans op aanneming
- Indien gelijkwaardig: regels van koop op koop en regels van aanneming op aanneming
(cumulatietheorie)
- Indien een dominant: absorptieleer
- Wet breyne soms van toepassing wanneer het gemeenrechtelijk gaat om koop maar de wet breyne
toch van toepassing is -> koop op plan
EIGENDOMSOVERDRACHT VS BEPAALDE ZAKELIJKE RECHTEN
- Eigendomsoverdracht: translatief (dare)
Indien beperking op de eigendomsoverdracht (bv vruchtgebruik) is een onbenoemde
overeenkomst waar de regels van koop op van toepassing zijn
- Uitvoering = consensueel 5.79 en 3.14 §2 BW
Draagt automatisch en meteen over behalve
3
, Samenvatting Bijzondere Overeenkomsten Eline Roels 2022-2023
o Vanaf goed bepaald/bepaalbaar wordt toekomstige goederen en genusgoederen
moeten dus eerst bepaald worden of bepaalbaar zijn
o Tenzij anders bedongen bv art 4 WB
RISICO
- De loutere wilsovereenstemming is voldoende voor eigendomsoverdracht vanaf dan risico op de
koper (eigendomsoverdracht en risico samen) 5.80 lid 2 BW, 5.226 BW en 227 BW tenzij anders
bedongen
- Uitz
Eigendomsvoorbehoud
Tenietgaan na ingebrekestelling door gebrekkige
Niet-levering
Tenietgaan door fout leverancier
GEVALLEN VAN UITGESTELDE EIGENDOMSOVERDRACHT
- Koop-verkoop soortzaak: specificatie van het goed hoeft niet samen te vallen met de levering
- Koop-verkoop toekomstige zaak: eigendomsovergang op het ogenblik dat het goed werkelijk bestaat
- Clausule van eigendomsvoorbehoud: geldig tussen partijen, risico bij de verkoper tenzij anders
bedongen afw van 1138 en 1583 BW
VERKOOP ANDERMANS ZAAK
- Anticipatieve vrijwaring voor uitwinning (1599 BW)
Uitwinning = revindicatie door de werkelijke eigenaar
In principe moet dit actueel zijn, maar om de koper te beschermen moet het niet actueel zijn
en kan je anticiperen door de nietigheid te vragen kan dus de nietigheid vorderen voor hij
wordt uitgewonnen
Relatieve nietigheid
o Enkel de koper
o KT of GT enkel relevant voor SV
o Indien hij niet meer uitgewonnen kan worden kan zich niet meer beroepen op de
nietigheid
NVT op
o Onbevoegde vertegenwoordiging: schending vertegenwoordigingsbevoegdheid =
probleem van lastgeving en heeft niets te maken met verkoop van andermans goed
o Sterkmaking: iemand maakt sterk dat u de woning van iemand anders kan kopen
o Verkoop van soortgoederen: pas op het ogenblik van levering moet hij eigenaar zijn en
kan hij de eigendom van deze goederen overdragen
Van toepassing op
o Vergissing bv fout perceelgrenzen
o Verkoop onverdeeld goed 883 BW bv mede-eigendom
Als de koper nooit de helft had willen kopen kan nietigheid hele transactie vragen
Indien hij mede-eigendom aanvaardt kan artikel 815 BW inroepen: partiële
nietigheid op grond van 1599 BW
Declaratieve werking van de verdeling: men wordt geacht altijd te hebben beschikt
over de goederen die men krijgt na verdeling bv erfenis
DERDENWERKING
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SV2019. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.