Verlichting & haar critici
1.De Verlichting
1.1. Idealen van de Verlichting ≠ realiteit
<-> standenmaatschappij
Individuele vrijheid Ligt ons lot in handen van God of heb ik ook
zelfbeschikking?
Vooruitgang Zelfbeschikking ~ vooruitdenken ~ protestantisme*
Vb. arbeidersethos: als je hard werkt, kun je het maken
Maakbaarheid wereld Niet enkel elites
< Engeland 17e E: Parlement (bourgeoisie 3e stand)
Focus heden/toekomst Planmatig denken = ‘luxepositie’
*Verlichting is geen anti-religie denken invloed van christen/protestanten
1.2. Algemene kenmerken
Rede Alles heeft een uitleg
~ individuele vrijheid
~ maakbaarheid vd wereld
Meritocratie (<-> privilege)
Wetenschap Kennis verzamelen en categoriseren vb.
encyclopedie
‘Europees Categorisering vd wereld: Europa = superieur
exceptionalism’ legitimatie kolonisering
1.3. Politieke gevolgen
1) Constitutionele monarchie (≠ democratie)
o Koning/koningin blijft bestaan
o Parlement wint aan macht
17e E: Glorious Revolution Engeland
1) 18e E: Verlicht despotisme: despoot zorgt ervoor dat volk w verlicht (vb.
promoten onderwijs/kunst)
Vb. Catharina de Grote = tsarin Rusland
o Intellectueel: uitnodiging Voltaire/aantal hervormingen voor grote
delen volk
o MAAR nog steeds lijfeigenschap
, 1.3.1. Amerikaanse revolutie (1775-1783)
1) Revolte tegen o.a. belastingen: wij willen ook vertegenwoordigd zijn in
het Parlement (onafhankelijkheid nog geen doel)
2) 1776: onafhankelijkheidsverklaring niet erkend door Britten
3) 1783: Britse erkenning
1.3.1. Impact Amerikaanse revolutie
Rad hervorming Wel opzijzetting monarchie (3e stand kan aan hoogste
gezag geraken)
Republiek ~ radicale hervormingen
Federaal systeem Macht verdelen (<-> centralisatie)
Vrije verkiezing = cijnsverkiezingen (geen democratie)
Scheiding machten < verlichtingsdenken: checks and balances
Beschermen Enkele groepen (o.a. vrouwen niet)
burgerlijke rechten
Wortels vh huidige systeem zijn hier gelegd!
1.3.1. Franse Revolutie (1789-1799)
Einde AR: radicaal denken over hoe het anders kan
°Republiek: Fr koning onthoofd
Déclaration des droits de l’homme et du citoyen
~Declaration of Independence als model
Invloed op kolonies
o Niet allen op Fr kolonies
o Ook o.a. Spaanse/Portugese kolonies
Wortels voor verandering: inspiratie andere delen vd wereld
1.3.1. Haïtiaanse revolutie (1791-1804)
= revolutie geleid door zwarte slaven in de Franse kolonie Haïti tegen het
Franse regime daar
Zelfde Verlichtingsidealen als hervorming Fr
De L’ouverture = 1 vd leiders
Wortels voor abolitionisme
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vknn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,94. Je zit daarna nergens aan vast.