Samenvatting van 17 pagina's lang, van het boek praktisch bestuursrecht. Met belangrijke wetsartikelen en voorbeelden. tentamenstof: H1 T/M H5. Succes!
Samenvatting bestuursrecht
hoofdstuk 1 kennismaking met het bestuursrecht
Het openbaar bestuur treed in verschillende hoedanigheden op en behartigt zo
veel mogelijk het algemeen belang. Zij dienen de samenleving zo te besturen dat
burgers en organisaties op een fatsoenlijke manier kunnen leven.
Het bestuursrecht bevat regels, ook wel rechtsnormen
genoemd, met betrekking tot:
1. Organisatie van openbaar bestuur -> neemt
beslissingen over de samenleving.
2. Verlening van bestuursbevoegdheden
3. Normen voor bestuursorganen -> naar
welke regels moet je luisteren wanneer je
deze bestuursbevoegdheid hebt.
4. Normen voor burgers-> welke regels
hou ik me aan (APV, fiets niet plaatsen
voor nooduitgang) .
5. Rechtsbescherming -> rechter doet
uitspraken.
Bijzondere wetten gaan voor algemene
wetten. Lagere regelgeving mag niet in strijd
zijn met hogere.
Centrale vragen van bestuursrecht
Waar? (wettelijke basis; legaliteitsbeginsel)
Wat? ( welke bevoegdheid)
Waarvoor? ( met welk doel; specialiteitsbeginsel)
Hoe? (welke normen gelden)
Het openbaar bestuur mag alleen optreden als dit is vastgelegd in de
wet(wetmatigheid van bestuur, ook wel legaliteitsbeginsel).
Algemeen principe: op basis van deze wettelijke regel (legaliteit) heeft dit
bestuursorgaan deze bevoegdheid voor dit doel (specialiteit).
Specialiteit; art 3:3 Awb ,het bestuursorgaan gebruikt de bevoegdheid tot het
nemen van een besluit niet voor een ander doel dan waarvoor die bevoegdheid is
verleend.
Geledenormstelling
Soms heb je aan een regel niet genoeg. De wet verwijst naar andere regels
(regels bij elkaar harken).
Doelstellingen Awb
1. Unificatie (het bevorderen van eenheid binnen de bestuursrechtelijke
wetgeving)
2. Systematisering van vereenvoudiging (de vereenvoudiging van
bestuursrechtelijke wetgeving)
3. Codificatie rechtspraak (Het opnemen in de wet van rechtspraak)
4. Algemene voorzieningen (het treffen voor algemene voorzieningen voor
onderwerpen die zich niet lenen voor regeling in een bijzondere wet)
Bronnen van bestuursrecht
1. Wet- en regelgeving en verdragen.
,2. Jurisprudentie.
3. Ongeschreven recht, met name enkele algemene beginselen van behoorlijk
bestuur.
Bestuursrechtelijke normenstelsel hiërarchisch opgebouwd
Verdrag EVRM & EU. Deze verdragen en
hebben rechtstreekse werking, dat wil
zeggen dat de opgenomen regels
rechtstreeks in Nederland van
toepassing zijn.
EU- verordening en EU-richtlijn Europese verordeningen hebben
rechtstreekse werking, dat wil zeggen
dat de opgenomen regels rechtstreeks
in Nederland van toepassing zijn.
EU- richtlijnen hebben rechtstreekse
werking als de Nederlandse of
Europese rechter dit vaststelt.
Grondwet Bevat weinig regels voor burgers,
afgezien van de belangrijke
grondrechten.
Wet in formele zin Worden zo genoemd omdat zij
gemaakt zijn door de formele
wetgever. Door de regering en de
Staten-Generaal tezamen.
AMvB Worden vastgesteld door de regering.
Zij bevatten hoofdzakelijk algemeen
verbindende voorschriften.
Ministeriële regeling Zij bevatten hoofdzakelijk algemeen
verbindende voorschriften en kunnen
daarnaast bevoegdheden toekennen
aan bestuursorganen.
Provinciale verordening De regels gelden alleen binnen deze
provincie.
Gemeentelijke verordening/ De regels van de gemeentelijke
waterschap verordening verordening gelden alleen binnen de
gemeente. En die van de waterschap
verordeningen zijn van toepassing op
het grondgebied van het waterschap.
Beleidsregels Beleidsregels zijn eigen richtlijnen
voor het openbaar bestuur en gelden
alleen voor het orgaan van het
openbaar bestuur dat ze heeft
vastgesteld of waarvoor ze zijn
bedoeld.
Vergunningvoorschriften Vergunningsvoorschriften zijn normen
die gelden in het individuele geval,
namelijk voor degene aan wie de
vergunning is verleend.
Vergunningsvoorschriften kunnen
bestaan uit rechtsnormen afkomstig
van wetten en lagere regelingen en uit
, de regels die het bestuursorgaan dat
de vergunning verleent, voorschrijft.
Het algemeen bestuursrecht bevat regels die op alle terreinen van het bestuurlijk
optreden van toepassing zijn. Bijvoorbeeld: regels voor de toekenning van
bestuursbevoegdheden.
Het bijzonder bestuursrecht bevat regels die speciaal zijn opgesteld voor de
bijzondere gebieden waarop het openbaar bestuur actief is. Het kan daarbij gaan
om ordenende overheidstaken zoals politie, defensie, waterstaat, milieubeheer,
ruimtelijke ordening en economische ordening.
Rechtsgebieden in het bijzonder bestuursrecht zijn: sociaalzekerheidsrecht,
ruimtelijk bestuursrecht, milieurecht, vreemdelingenrecht, gezondheidsrecht,
economisch- en fiscaal bestuursrecht.
De wetgever probeert om bestuursrechtelijke verscheidenheid enige eenheid en
samenhang te brengen met zogenaamde coördinatiewetgeving. Bijvoorbeeld
sociale zekerheid, belastingen en fysieke leefomgeving.
De Awb is een aanbouwwet, dat wil zeggen dat de wet in fasen (tranches) tot
stand wordt gebracht door er steeds meer inhoudelijke onderdelen aan toe te
voegen.
De indeling van de Awb toont al een van haar belangrijkste kenmerken: de
gelaagde structuur. Daarmee wordt bedoeld dat de wet is opgebouwd uit
verschillende lagen, waarbij telkens eerst de algemene bepalingen worden
genoemd en daarna de bepalingen voor de meer bijzondere gevallen. LET OP:
bijzonder moet in dit verband niet worden verward met het bijzonder
bestuursrecht, want in de Awb gaat het immers om algemene bepalingen die
voor het gehele bestuursrecht gelden.
hoofdstuk 2 spelers in het veld van het bestuursrecht
Speelveld: openbaar bestuur
Spelers: bestuursorganen en belanghebbende) burgers
Openbaar bestuur = bestuur van iedereen
Iedereen mag meebeslissen (stemmen), mag meepraten (publieke tribune,
publiek debat) en moet meebetalen (geregeld in staatsrecht).
Openbare lichamen
Gedecentraliseerde eenheidsstaat: de overheid voert een deel van haar taken
zelf uit, een een deel wordt overgedragen aan lagere overheden. Deze
overheidsorganisaties heten openbare lichamen, in de grondwet worden er vier
genoemd:
1. De staat
2. De provincie
3. De gemeenten
, 4. De waterschappen
Er zijn territoriale en functionele openbare lichamen.
Openbaar lichaam voor beroep: De Nederlandse Orde van Advocaten.
Openbaar lichaam voor bedrijf: bedrijfschap voor horeca en catering en het
productschap voor bier.
Een openbaar lichaam is een publiekrechtelijke rechtspersoon die
rechtshandelingen kunnen verrichten.
Openbare lichamen: organisaties van iedereen
zoals de staat der Nederlanden, provincie Zuid-Holland, Gemeente ‘s-
Gravenhage en hoogheemraadschap Delfland.
Zelfstandige publiekrechtelijke rechtspersonen
de hoeveelheid overheidstaken is zo groot en ingewikkeld dat de overheid voor
specifieke taken op centraal niveau regelmatig nieuwe overheidsorganisaties in
het leven roept, daarom zijn er zelfstandige publiekrechtelijke personen. Ze zijn
zelfstandig omdat de wel tot de overheidsorganisatie behoren, maar geen
organen zijn van de traditionele openbare lichamen. Ze vallen officieel onder een
minister of staatssecretaris maar zijn daaraan niet ondergeschikt, dus geen
decentralisatie.
Organisaties/ personen buiten de overheid met bestuurstaken
bij het openbaar bestuur hoort ook nog een groep vertegenwoordigers, dit zijn
privaatrechtelijke organisaties of personen die door de regering in een AMvB of
door minister in een regeling worden aangewezen. Ze voeren zelfstandige
bestuurstaken uit.
Bestuursorganen
art. 1:1 Awb : a. onder bestuursorgaan wordt verstaan: een orgaan vaneen
rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld. Of terwijl persoon of
college met een eigen wettelijke taak binnen een overheidsorganisatie (met
eigen geld).
b. een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed.
A-organen
alle organen van de staat, de provincies, de gemeenten, de waterschappen en de
andere openbare lichamen zijn a-organen.
Bestuursorganen van de staat: de regering, de ministerraad, de ministerraad, de
ministers en de staatssecretarissen.
bestuursorganen van de provincie: Provinciale staten, gedeputeerde staten,
comissaris van de koning.
bestuursorganen gemeenten: gemeenteraad, B&W, burgemeester.
bestuursorganen waterschappen: algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en de
voorzitter.
Zij worden krachtens publiekrecht ingesteld.
Publiekrechtelijke zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s)
dit zijn de zelfstandige publiekrechtelijke rechtspersonen die tot de centrale
overheid behoren. Het zijn a-organen met adviserende of uitvoerende taken en
besluit vormende bevoegdheden op een bepaald gebied van de overheidszorg.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romykooistra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.