Samenvatting
Samenvatting levenscyclus (hfst 1 - hfst 8)
volledige samenvatting van de eerste 8 hoofdstukken. Het laatste hoofdstuk zit er niet in.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 47 pagina's
Voorbeeld 4 van de 47 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Les 1: introductieGeneesmiddel volgens koninklijk besluit:
- Substantie met therapeutische of profylactische eigenschappen (= preventieve)
- Voor diagnose te stellen of organische functies te herstellen
- Bij mens & dier
Doel GM:
- Verbeteren gezondheid v/d patiënt
- ↑ levensverwachting
Werking :
- Molecule werkt in → biologische proces → mechanisme gestimuleerd/geïnhibeerd
o Herstellen v/h evenwicht
o Opwekken van therapeutische/profylactische respons
Antagonist = blokkeert de
receptor en voorkomt
stimulatie
Agonist = gaat binden met de
receptor en zorgt dat er een
stimulatie is → effect
veroorzaken
Bv. Acetylsalicylzuur
- ASA blokkeert enzym cyclo-oxygenase
o Voorkomt dat arachidonzuur omgezet wordt naar prostaglandines
- Anti-inflammatoir : ontstekingsremmend
- Anti-pyretisch : koortswerend
- Analgetisch : pijnstillend
Stadia tijdens geneesmiddelontwikkeling
1. ontdekking van het geneesmiddel
Toeval
- Vaak oude geneesmiddelen
- Vb. Penicilline → toevallig contact van schimmel met bacteriële grondbodem
o Zagen dat er inhiberende zone rond schimmel was (→ neveneffect)
- Vb. Acetylsalicylzuur → preventie hartinfarct
o Werkt in op stollingsketen → anti-stollende eigenschappen
1
,- Vb. Viagra
o Vroeger voor cardiovasculaire ziekten
o Tijdens klinische studies bij mannen → neveneffecten
o Verhelpen erectieproblemen
- Vb. Disulfiram
o Werd gebruikt in rubberindustrie → mensen dronken geen alcohol meer door
slechte smaak van combinatie
o Gebruikt tegen alcoholverslaving
o Is een antioxydans
- Vb. Nitroglycerine
o Gebruikt in springstof industrie
o Veel werknemers hadden een lage bloeddruk
Planten met geneeskrachtige werking
- Isolatie & identificatie actieve component
o Bv. Morfine = pijnstiller
o Bv. Warfarine = bloedverdunner
Verbeteren van bestaande moleculen
- Eigen patent versterken of concurrent omzeilen
- Bv. ACE-inhibitoren → behandeling van hypertensie (= hoge bloeddruk )
o Wss gele deel die instaat voor interactie met receptor
o Zijgroep functie:
Eigenschappen een beetje wijzigen
Analoge producten aanmaken
Trial & error → groot # moleculen screenen en kijken voor HITS
- ‘target identification’
o Kennis van biological pathway van ziektes noodzakelijk
o Wat is de receptor waarop het GM moet interageren
- Screening van moleculen :
o Screening moet op eenvoudige systemen zijn
Geïsoleerd target (vb. eiwit) , cel-of weefselcultuur
o Bibliotheek van moleculen tov verschillende targets
- ‘lead identification’
o Identificatie molecule met voldoende potentieel
- ‘lead optimization’
o Structuur een beetje aanpassen
o Zijgroepen inbouwen
2
, o Kandidaat GM optimaliseren (activiteit ↑, toxiciteit ↓, opname ↑)
o Selectie hoogste potentieel => verder ontwikkelen
Kleine ≠kunnen grote effecten hebben
Rationele geneesmiddelontwikkeling
- Meest doelgerichte GM ontwikkeling
- Hoe werkt dit?
o Biopsie van normaal & aangetast weefsel
o Karakteriseren welke proteïnen er aanwezig zijn in de weefsels
o Vergelijken welke proteïnen er in aangetast weefsel aanwezig zijn die niet bij
normaal weefsel aanwezig zijn
Kan target vormen
o 3D-structuur v/d proteïne achterhalen
o “sleutel” ontwikkelen die kan interageren m/d proteïne
2. Synthese van geneesmiddel
- Productie van GM in voldoende # & economisch rendabel
- Oorsprong GM:
o Chemische synthese (totaal / semi)
o Natuurlijke oorsprong (planten, dieren, mineralen )
3. Toxiciteit
Heel veel potentiële GM falen hier
Evalueren veiligheid VOOR toediening bij de mens
- Ideaal GM:
o Hoge affiniteit → kleine dosis GM nodig voor respons
o Hoge selectiviteit → GM voornamelijk reageert met target
Neveneffecten = GM reageert met andere receptoren die niet het
therapeutische effect uitlokken
- Therapeutische index : verhouding toxische dosis (TD) & effectieve dosis (ED)
o Hoe ↑ therapeutische index → hoe beter Therapeutische = TD50 / ED50
Grafieken gaan verder uit elkaar liggen index
Veel beter GM Te toxisch
3
, Acute toxiciteit = na 1x toediening
Subacute toxiciteit = beperkte periode
Chronische toxiciteit = paar jaar
- carcinogeniciteit : induceert molecule tumoren?
o Langdurige toediening aan muizen
- Mutageniciteit : veroorzaakt molecule genetische schade (vb. mutaties )
o Via in-vitro & in-vivo
- Teratogeniciteit : bescherming van ongeboren kind, effect op embryonale
ontwikkeling
o In proefdieren
- Effect op vruchtbaarheid
- Irritatie, allergie
4. Formulatie
- Geneesmiddel + hulpstoffen
- Doseringsvorm
o Farmaceutische industrie & apotheek
Exacte # inname
o Vlotte inname mogelijk maken → ‘patiënt compliance’
- Toedieningswijze:
o Inwendig/ uitwendig gebruik
o Orale / parenterale toediening
o Lokaal / systemische effect
- Oplosbaarheid
o Opname moet gebeuren in het gastro-intestinaal systeem
Transport dan via bloedsomploop
Bereikt vereiste concentratie waar molecule effect uitoefent
o Bij slecht oplosbare GM → hulpstoffen toevoegen
- Stabiliteit GM
o Uitvoeren van stabiliteitsstudies & bewaaromstandigheden
o Bv. Acetylsalicylzuur in vloeibare vorm → gaat snel afbreken → niet handig!
5. Farmacodynamiek / farmacokinetiek
Dynamiek:
- biologische beschikbaarheid en effecten evalueren
- krijgen we gewenst therapeutisch effect
kinetiek:
- wat gebeurt er met geneesmiddel in het lichaam
- ADME
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper farmaciee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen