Inhoudsopgave
1 Sociale ongelijkheid : een sociologische kijk.............................................3
1.1 een aantal feiten: inkomensongelijkheid............................................3
1.2 een aantal feiten: onderwijsongelijkheid............................................3
1.3 een aantal feiten: gezondheidsongelijkheid.......................................3
2. wat is ongelijkheid?..................................................................................4
2.1 Sociologische visie op ongelijkheid.....................................................4
3. Sociale ongelijkheid als sociaal probleem................................................4
Sociaal probleem?.....................................................................................4
Sociale ongelijkheid als SOCIAAL probleem..............................................4
Actie ondernemen TEGEN ongelijkheid.....................................................5
Ongelijkheid als sociaal probleem vandaag..............................................5
NU : sociale ongelijkheid terug op politieke agenda:................................5
Ongelijkheid als social probleem construeren..........................................5
Handelen rond ongelijkheid als sociaal probleem.....................................6
2 Klassieke sociologen over sociale klasse..................................................6
2.1 sociale stratificatie..............................................................................6
2.2 Sociologische theorieën van sociale klassen en stratificatie..............7
2.2.1 Karl Marx (1818-1883).....................................................................7
2.2.2 Max Weber (1864-1920)................................................................11
3.1 Klassenschema’s: verschillende manieren om sociale klasse te
meten.....................................................................................................14
3.2 Theorethische of relationele klassenschema’s.................................16
3.2.1 Weberiaanse klassenanalyse : John Goldthorpe............................17
4 Sociale mobiliteit.....................................................................................23
4.1 sociale mobiliteit...............................................................................23
4.2 sociale mobiliteitstudies...................................................................24
4.3 verburgerlijking van arbeidersklasse................................................25
4.4 welvaartstaat en sociaal burgerschap..............................................26
5 Sociologische perspectieven op gender en genderongelijkheid.............28
, Inleiding..................................................................................................28
gender VS geslacht (Stoller, 1968).........................................................28
Deel 2 : gender in vroege sociologische werken.....................................29
5.2.1 Marx’s theorie van productie en reproductie.................................29
5.2.2 F. Engels & LP Morgan...................................................................29
5.2.3 geslachtsrol-theorieën (jaren 50)...................................................30
5.2.4 Kritiek op geslachtsrol-theorie.......................................................31
Deel 3 : hedendaagse micro-sociologische theorieën mbt gender.........31
5.3.1 Rol theorie `...................................................................................31
5.3.2 relatief middelen perspectief.........................................................32
5.3.3 gender identiteitstheorie...............................................................32
5.3.4 gender performativiteit..................................................................34
6 Etniciteit I................................................................................................36
6.1 kernconcepten : over ‘ras’, etniciteit en discriminatie......................36
6.2 belgië als immigratieland..................................................................39
6.3 Armoede onder etnisch-culturele minderheden................................40
6.4 integratietrajecten van migranten....................................................41
7 Etniciteit II...............................................................................................42
Deel 1 cultuur.........................................................................................42
Deel 2 acculturatie..................................................................................44
Deel 3 etnisch grenswerk.......................................................................48
8 Intersectionaliteit....................................................................................51
8.1 historische context............................................................................51
8.2 wat is intersectionaliteit....................................................................52
8.3 toepassingen.....................................................................................55
9 Sociale klasse en levenstijl : is klasse dood?...........................................58
9.1 leefstijl?.............................................................................................58
9.2 Levensstijl als symbolische dimensie van sociale klasse – Bourdieu 58
9.3 is sociale klasse dood?......................................................................61
9.4 individualisering en de dood van sociale klasse – Beck....................62
10 De klimaatcrisis en de ecologische voetafdruk : ongelijkheid en de
ecologische kweste....................................................................................63
10.1 klimaatsverandering als sociale kwestie.........................................63
10.2 ongelijke ecologische ruil................................................................64
10.3 van de strijd tegen klimaatsverandering naar een strijd voor
klimaatrechtvaardigheid.........................................................................66
10.4 klimaatsverandering en ongelijkheid : de ecologische voetafdruk. 66
,...................................................................................................................68
11 de sociale kwestie herbekeken : herverdeling en erkenning................70
11.1 de sociale kwestie : sociale bescherming door herverdeling..........70
11.2 de sociale kwestie herdacht : erkenning.........................................70
11.3 de welvaartstaat en Europeanisering.............................................71
1 Sociale ongelijkheid : een sociologische kijk
1.1 een aantal feiten: inkomensongelijkheid
Gini coëfficiënt: meet de ongelijkheid tussen mensen per land tussen 0 en
1 Mexico grootse ongelijkheid, Scandinavische landen minder
houdt enkel rekening met arbeidsinkomen, niet met bv beleggingen +
andere vermogens
Betere kijk geeft: belastingen! rijkere betalen meer belastingen, kan
negatief zijn = terugtrekken belastingen
Binnen de allerrijkste: ook nog onderlinge ongelijkheid
Pensioen: voor vele grootste inkomensbron veel ongelijkheid
Geslachten: mannen verdienen meer
Brussel: heel rijk want goedbetaalde jobs = beoefend door mensen buiten
Brussel
Vermogen: ong 70% vd belgen heeft eigen huis afh van waar
veel arme kunnen niet terugvallen op vermogen want is meestal een
huis geen liquide middelen
1.2 een aantal feiten: onderwijsongelijkheid
Onderwijspositie wordt overgedragen van ouders naar kinderen,
moeder of vader maakt niet uit
Hogere beroepen geven kinderen meer kans op hogere opleiding
Onderwijsongelijkheid volgens migratie hoog in BE
Vrouwen doen beter dan mannen in het hoger
1.3 een aantal feiten: gezondheidsongelijkheid
Mensen hogere scholing langere levensjaren
Jongere mannen leven gevaarlijker
Minder geschoolde hebben minder goede levensjaren dan
hooggeschoolde rekening mee houden?
Wallonië minder levensverwachtingen = laaggeschoold = minder
loon voor medicatie,..
, 2. wat is ongelijkheid?
= Sociale ongelijkheid verwijst naar ongelijke verdeling van schaarse,
maar maatschappelijk gewaardeerde middelen (bv. geld of toegang tot
diensten of kennis, erkenning of macht)
en de ongelijke behandeling van individuen en groepen op basis van hun
sociale positive
2.1 Sociologische visie op ongelijkheid
- ongelijkheid ≠ graduele verdeling middelen over individuen, =
maatschappelijke verhoudingen tussen sociale groepen en de sociale
positie die mensen innemen
- sociale posities: gereproduceerd dmv organisatie economie,
maatschappelijke waardering en politieke besluitvorming gevolgen
individuele kansen + in maatschappij dmv klasse maken om eigen status
te redden
3. Sociale ongelijkheid als sociaal probleem
Sociaal probleem?
- ongelijkheid al lang een probleem eerder geen sociaal probleem = was
normaal
- Wanneer sociaal probleem? subjectieve dimensie (waarneembaar voor
individuelen zonder dat mensen kunnen ontkennen) = agenda
van beleidsmakers, onderzoekers, breed publiek
- Ongelijkheid = sociaal probleem? discrepantie (= ongelijke mening)
tussen objectieve conditie (bv. gebrek aan inkomen, ongelijke kansen in
onderwijs, toegang tot gezondheidszorg) en bepaalde menselijke waarden
(bv. menselijke waardigheid, empathie, gelijkheid)
moeten als onaanvaardbaar gezien w door relevante groepen
Sociale ongelijkheid als SOCIAAL probleem
- Verlichting verandering in samenleving dmv andere idealen = “de
samenleving is maakbaar en kan beter” wil van god/natuur minder van
toepassing
- Samenleving beter maken manier van organiseren: privaat eigendom
mag bestaan = geen reden voor ongelijkheid
- sociale ongelijkheid wordt op die manier gedefinieerd in ‘‘morele’ (en
politieke) termen
‘The Rights of Man’ (Thomas Paine, 1791-92),
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurvangool11. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.