Virus = deel van leven
o Ons genet materiaal: opgebouwd uit oude retro-virussen
vb. kleurenzicht, placenta ontwikkeling, …
o = Facteurs van genet materiaal van ene soort naar andere soort
Meesten willen ons niet schaden, gewoon overdraagbaar zijn
o Infecteren en ziek maken om zelf te reproduceren
o niet doden => anders ook dood
virologie =late/moderne wetenschap: vanaf 1940 (<-> 1880 voor bacterien)
o brede discipline: in fysica/celbio/…
o veel nobelprijzen
Ontstaan virologie: meer en meer isolatie virussen
o einde 19e E
o tabaksmozaiekziekte bestuderen: Adolf Eduard Mayer.
komt van tabaksmozaiekvirus (=buisvormig)
geinfecteerd blad => vermorzelen en sap op ander blad => ziekte =
overdraagbaar
o Grondlegger virologie= Ivanoski :
Moes van ziek blad door filter gestoken
Filter die bacterien tegenhoudt
o pathogeen organisme = kleiner dan bacterie
o =ultrafiltreerbaar: kon geen bacterie zijn
filtraat aanbrengen op een gezond blad => werd ook ziek
o Martinus Willem Beijerinck:
eerste keer het woord virus (= latijn voor vergif)
In 1898
Vb.
o Pokken (= grootste mensenvirus):
=> grote mustulles op het lichaam + rottingsgeur
Door vaccinatie uitgeroeid, enkel nog in VS en Rusland in labo op
stalen bewaard (-70 graden)
Willen we uitroeien
o Polio: in tweede helft voorbije E => epidemisch (herfst) => verlammen
zenuwen (arm/been/middenrif => onvoorspelbaar => in ijzeren long gaan
liggen behalve hoofd en onderdruk en overdruk om mensen te laten
overleven)
Nu nog 2 gevallen tss pakistan en afganistan (jan 2021)
willen we uitroeien
o AIDS
in OL = doodsoorzaak van vooral jonge mannen
> dan ongeval, kanker, hartziekten, zelfmoord
door betere gm niet meer dodelijk maar chron ziekte
Virus = klein: 25-300 nm
1
, o elektronenmicroscoop nodig, =duur
o Cryo-elektronenmicroscoop:
maximale microscopie: elk atoom ontrafelen van elk AZ
o Roselin Franklin: structuur via X-stralen kristalliseren => densiteitskaart =>
atoommodel
Virale structuur:
o envelop/naakt
Envelop = lipidendubbellaag (zoals oliewand: niet rigiede)
Doorheen enveloppe: viruseiwitten om andere cellen te infecteren
Bij verlies van de enveloppe, is ook het virus ook niet meer
infectieus want in lipidenlaag zitten de celliganden.
Enveloppe = geen voordeel qua stabiliteit:
met zepen/alcohol/detergenten -> stuk
o capside (= bescherming voor genet materiaal)
Helicaal
Spiraalgewijs eenzelfde molecule (1 eiwit) rond genoom
Precies dakpanstructuur rond RNA streng
auto-assemblage, geen extra energie voor nodig
vb. ebola-virus (wirwar ipv buis)
vb. tabaksmozaiek
Eicosahedraal
= stevig: kan drukken verdelen over ganse opp (meest stabiel,
hoe groter hoe stabieler)
= opgebouwd uit capsomeer: zelfde vorm en zelfde lengte (6-
en 5-hoeken om rondingen te maken)
= typisch/ de meeste virussen hebben dit
zie vb. voetbal
Vb. adenovirus, herpes, papillomavirus, …
Complex :
vb. T-bacteriofagen :
o = virussen van bacterien
o capside hoofd met genet materiaal en voetjes
o met voetjes/ landingsgestel: zachte landing op bacterie
=> injectie genet materiaal in bacterie
vb. Pokkenvirus: eiwitophoping
o genoom: (meeste = lineair ssRNA)
DNA/RNA (1 van deze)
DNA = meestal ds, Vb. herpes
o !! Parvovirus B19 = ssDNA
=> exantheem bij kinderen : rode kaken met
uitslag met reticulair patroon
Bij zwangere=> hydrops foetalis
RBC aanmaakbij foetus stopt => sterft
Bij infectie van de moeder => IU
bloedtransfusie => nl ontwikkeling kind
RNA = meestal ss
o Vb. Mazelen, HIV
2
, o !! Rotavirus: diaree => dsRNA
Ds/ss
Liniear/circulair
Meestal lineair
Circulair:
o Papilloma: circulair dsDNA
o Plantviroiden => circulair naakt ssRNA in hairpinloop
ssRNA heel snel afgebroken maar
complementariteit in hairpinloop = stabiel
niet menspathogeen, geen eiwitmantel
o Vb cadang-virus/cocosnootvirus
!! HBV = circulair ss en complementair een lineaire streng voor
2/3 aan vast (Dus 2/3 ds)
1 stuk/segmentair
Meestal 1 stuk
3 virussen gesegmenteerd (meerdere virale chromosoompjes)
o Vb. rotavirus: 11 segmenten
o Vb. Influenza: 8 segmenten
o Vb. Hantavirus: 3 segment (S,M,L) => = (umula) rond
chimay en kempen via urine van rosse woelmuizen =>
inademen => tijdelijk nierfalen
In VS => LW-infectie
Segmenten laten re-assortiment toe (genetische variabiliteit):
als 2 virussen eenzelfde cel infecteren => virale seks =>
mengeling van segmenten =>evolutie: nieuwe
partikels/varianten met andere samenstelling => andere cellen
infecteren
o Influenza van kippen/ vogels/varkens/mens => varken
kan ze allemaal krijgen (varken = mengvat => steeds
nieuwe virussen)
o
HIV = niet gesegmenteerd ( 2 identieke kopijen )
Indeling virussen (=Virus taxonomie)
o via international comitee on taxonomy of viruses = ICTV
o obv:
Eigs virion: (= hoe virus eruit ziet: capside structuur, grootte, vorm,
enevelop)
Molec gewicht
3
, Eiwitten (aantal, functie, grootte, seq)
Genoom
Biolog en biochem eigs
o Nu vooral op genet materiaal
o Niveaus:
Orde = -virales
Families = -viridae
Subfamilie= -virinae
Genus = -virus
Naam
o Vb. HSV1
o Vb. rabies (hondsdolheid), lyssa = woede
(mononegavirales = ssRNA)
Replicatiecyclus:
o Virussen = obligaat cellulaire parasieten (kidnappen de cel om genet
materiaal te vermenigvuldigen)
Binding aan cellulaire receptor
o =via sleutel-slot mechanisme
o Affiniteit van R bepaalt tropisme virus
o Recpetor = nooit gemaakt om virus binnen te laten!!
Virussen knn meerdere celsoorten binden
virus misbruikt R om binnen te geraken
(R heeft bep functie en opp-eiwitten van virus binden hierop)
o Vb. (NK, enkel principe kennen)
CD4 (Th-cel) => HIV
Siaalzuur = influenza A
Low density lipoprot R (LDL-R) = HCV
Intracell adhesion molecule 1 (iCAM-1) = rhinovirus
IgA R = HBV
Binnendringen in doelwitcel (4 manieren)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annetak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.