100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting pathologie 2 €6,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting pathologie 2

 37 keer bekeken  2 keer verkocht

Samenvatting pathologie 2 semester 2 2e jaar voeding en dieetkunde

Voorbeeld 4 van de 63  pagina's

  • 20 augustus 2022
  • 63
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (14)
avatar-seller
mariedeclercq1
HOOFDSTUK 1: oncologie
Herhaling anatomie en fysiologie
Mitose of kerndeling = onderdeel van celcyclus  in kern van cel chromosomenparen
verdubbelen en gaan paarsgewijs uit elkaar
 Nieuwe deling of in G0 fase (meeste cellen in menselijke organisme in rustfase)
 Weefselbiopt onder microscoop  mitosefiguren wijzen op sterke groei van weefsel

Groei = eerste proces van toename van grootte levende weefsels, is gereguleerd
 Celgroepen beginnen groeien als ze worden aangespoord door diverse hormonen en
cytokines

Groei  2 mechanismen verantwoordelijk: cellen kunnen groter worden of cellen kunnen in
aantal toenemen
 Groter worden cellen bv. Toename hoeveelheid spierweefsel na training =
hypertrofie
 Vermenigvuldigen cellen door celdeling = proliferatie

Soms kan er in een weefsel een abnormale groei ontstaan door toename van het aantal
cellen  hyperplasie
bv. Niet-pathologische hyperplasie = toenemen borstklierweefsel op einde zwangerschap

Hyperplasie en hypertrofie zijn dikwijls een teken van een pathologische toestand
 telkens reacties van normale cellen op een fysiologische prikkel
bv. Voor hartspier kan dit chronische hypertensie zijn, voor neuspoliepen een continue
irritatie van neusslijmvlies door een allergie

Daartegenover staat neoplasie: cellen met afwijkend kernmateriaal vermenigvuldigen, maar
niet als respons op een stimulus
 ligt aan de basis van goedaardige en kwaadaardige tumoren.

Op cellulair niveau gaat de groei levenslang door  oude en kapotte cellen worden
vervangen door nieuw, maar aantal nieuwe aangemaakte cellen staat in evenwicht met
celverlies

Differentiatie = cel of weefsel gaat over van een minder naar een meer gespecialiseerde
vorm
 des te meer gedifferentieerd een cel, des te specifieker de functies die ze kan
opnemen
 meestal geen volledige weg terug  rode cel kan nooit meer hematopoëtische
stamcel worden
Bv.. hematopoietische stamcel in beenmerg is een weinig gedifferentieerde cel, ze kan
aanleding geven tot vorming van elk type bloedcel, maar zal zelf niet in staat zijn om
zuurstof doorheen het bloed te vervoeren

,Bv. Erythocyt of rode bloedcel is een sterk gedifferentieerde cel en kan wel zuurstof
rondvoeren

In beenmerg of darmslijmvlies is de celgroei en differentiatie heel acties
 weefsels gekenmerkt door aanwezigheid van stamcellen die weinig gedifferentieerd
zijn en de proliferatieve eigenschappen behouden

in zenuwen en hersenen is celvermeerdering nagenoeg afwezig

teruggroeien gedeeltelijk gereseceerde lever  bij weefselverlies celgroei activeren
 deze weefsels hebben zogenaamde facultatieve stamcellen die zich uitsluitend
manifesteren bij verhoogd celverlies

Mataplasie: fenomeen waarbij een bepaald type weefsel voorkomt op een plaats waar het
normaal niet voorkomt. Een voorbeeld is de aanwezigheid van maagslijmvlies in de slokdarm
bij aanhoudende reflux. Metaplasie is dikwijls een precancereuze toestand

Dysplasie: een andere precancereuze toestand. Dysplastische cellen zijn slechts weinig
gedifferentieerd (verschil met metaplasie) Is ook meestal onomkeerbaar terwijl metaplasie
bij wegvallen van de irriterende invloeden terug naar normale toestand kan evolueren

Bij tumoren is er sprake van een ontregeling van de celgroei en differentiatie. Gezwellen zijn,
wat hun groei betreft, in zekere mate autonoom en reageren niet meer adequaat op de
groei regulerende mechanismen van het organismes

Goedaardige en kwaadaardige gezwellen
Niet alle kankers hebben een tastbaar gezwel (leukemie of bloedkanker) en niet alle tastbare
gezwellen zijn te beschouwen als kanker
 er zijn reactieve celwoekeringen die eruit zien als kanker maar het niet zijn 
inflammatoire en infectieuze lymfekliervergroting

Gezwellen zijn altijd te onderscheiden als goed of kwaadaardig  enkel kwaadaardige
gezwellen worden als kanker beschouwd

meest typische kenmerk van een kwaadaardig gezwel = infiltratieve groei
 tumorcellen in hun groei buiten het weefselcompartiment groeien waaruit ze zijn
ontstaan  geholpen door hoge groeisnelheid en goede beweeglijkheid
 geeft tumorcellen de mogelijkheid om uit te zaaien of te metastaseren

Goedaardige tumoren groeien eerder expansief  duwen hun omgevende weefsel opzij
zonder aan te vallen
 leidt tot een duidelijke fysieke afwijking = psuedokapsel (afscheiding tss de
goedaardige tumor en omgevende weefsel)
 zijn veel beter afgelijnd of begrensd
 zijn meestal goed gedifferentieerd

,Bij kwaadaardige is de rand vd tumor moeilijk te voelen en het lijkt alsof het weefsel met
klauwtjes vasthangt aan het omringende weefsel.



Architectuur van een gezwel
Groeien meestal als een ongestructureerde massa cellen
 bestaan uit tumorcellen en gastheercellen
 Net zoals alle groeiende cellen geven tumorcellen groeifactoren af voor de
bloedbaan en bindweefsel
o Tumor op den duur hun eigen bloedvaten en extracellulaire matrix
o Architecturale kenmerken belangrijke factor in herkenbaarheid tumor
o Een carcinoma (kwaadaardig van epitheliale afkomst) is te herkennen onder
microscoop doordat de cellen in een aaneengesloten epitheliaal verband liggen

Classificatie van tumoren
Klassieke terminologie
Eigenschappen van een tumor geven de arts immers een indruk van de oorsprong, de
prognose en de mogelijke behandeling van de tumor
 tumor goed of kwaadaardig  afleiden uit morfologie van de celkernen en de
hoeveelheid mitosefiguren in het weefsel
 welk type tumor: als de cellen van epitheliale oorsprong zijn dan is de goedaardige
vorm  papilloma
o de kwaadaardige  carcinoma
o cellen van epitheliale klieroorsprong dan is de goedaardige vorm  adenoma
en de kwaadaardige  adenocarcinoma
o Een tumor afkomstig van steun of tussenweefsel van de weke delen wordt ook
een sarcoma genoemd

Uitzonderingen
Een zeer vaak voorkomende kwaadaardige tumor is het melanoma
 Ontstaat uit cellen van een moedervlek of naevus. Dit geldt ook voor mesothelioma,
een kwaadaardige tumor van het longvlies (beide niet goedaardig)

Andere uitzonderingen: lymfoma, myeloma
 Lymfoma: gezwel dat bestaat uit lymfocyten en meestal kwaadaardig (ziekte van
Hodgkin)
 Myeloma: aantal groepen kwaadaardige woekeringen in het bot die van hematogene
oorsprong zijn

Myelodysplasie is een voorbeeld van dysplastische cellen in het beenmerg die, door hun
ongebreidelde groei, andere celreeksen verdringen, waardoor bijvoorbeeld een tekort aan
rode bloedcellen kan ontstaan bij de patiënt.

Witte bloedcel kankers
Leukemie: term betekent letterlijk ‘witte bloedcellen in het bloed’
4 soorten:

, - Acute myeloide leukemie
- Chronische myeloide leukemie
- Acute lymfatische leukemie
- Chronische lymfatische leukemie

Klinische verschijnselen
Symptomen kunnen worden onderscheiden in lokale en systemische
 Lokale effecten van kwaadaardige tumoren:
o Obstructie van een hol orgaan
o Ulceratie en bloeding
o Pijn: nachtelijke botpijn zonder voorafgaand trauma  moet tot ongerustheid
leiden
 Systematische effect:
o Spontane en onverwachte vermagering
 Kan door lokale effect van tumor op spijsverteringsstelsel, maar
vooral door hoge energienood die tumorgroei met zich meebrengt
 Paraneoplastische syndromen die ontstaan door stoffen die tumor produceert

Bij kwaadaardige tumoren kunnen metastasen ook symptomen veroorzaken

Bij goedaardige tumoren  symptomen meestal beperkt tot esthetische bezwaren of
compressie van omgevend weefsel (soms ook functionele problemen)

Invasie en metastasering
Voor sommige niet-pathologische cellen is infiltratief vermogen een normale eigenschap
 Zonder deze eigenschap zouden lymfocyten, macrofagen en granulocyten niet in
ontstekingshaard kunnen geraken
 Tumorcellen zouden in hun infiltratieve gedrag gebruik make van gelijkaardige
mechanismen

Losraken uit weefselverband
Normaal epitheelweefsel  cellen hecht met elkaar verbonden via cel-cel en cel-matrix
adhesiemoleculen bv. Tight junctions
 Adhesiemoleuclen zorgen ervoor dat cellen in weefsel op correct plaats blijven

Bij tumorcellen zijn de cel-cel en cel-matrix adhesiemoleculen vaak defect
 cellen gewoon los in de matrix en zijn dus ook mobieler

Proteolyse
er worden specifieke matrixproteasen gesynthetiseerd, deze breken collageen af
 Op die manier kunnen de tumorcellen zich bij wijze van spreken een weg doorheen
het weefsel banen
 Tumorcellen die invasieve groei vertonen zijn tot hetzelfde mechanisme in staat

Migratie
tumorcellen bezitten een verhoogde motiliteit

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariedeclercq1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,99  2x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd