Samenvatting
Samenvatting Arbeidssociologie ZIT2
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van de essentie van het vak arbeidssociologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING ARBEIDSSOCIOLOGIEDEEL 1: ARBEID EN DE (HISTORISCHE) CONTINGENTIES VAN HET ARBEIDSBESTEL
Hoofdstuk 1: Sociologie?
“Alles is contingent, maar daarom nog niet arbitrair.” Veel kenmerken van onze samenleving (en dus
ook van arbeid, de sociale activiteit bij uitstek) zijn contingent (veranderlijk). Maar dat betekent nog
niet dat de sociale realiteit waarin we leven arbitrair is. Het is niet omdat een bepaald sociaal gebruik
(bv. arbeid) ook anders had kunnen zijn, dat er geen goede reden is voor de manier waarop het
vandaag vorm krijgt.
De uitdaging van sociologie is inzicht verwerven in de manier waarop het sociale vorm krijgt. Dat is
niet het gevolg van een of andere natuurwet (zoals een chemische reactie). De manier waarop we
samenleven door de mens zelf wordt vormgegeven binnen een contingente omgeving (historisch,
economisch en … ook sociologisch). Dus ook arbeid kan zo bestudeerd worden De sociologie stelt
zich juist tot doel te verklaren en te duiden waarom we op een bepaalde manier samenleven en niet
voor een mogelijk, maar blijkbaar toch onwenselijk alternatief kozen. Zoals de ‘organisatie’ van
arbeid?
1
,Hoofdstuk 2: Arbeid?
Beoogde leercompetenties H2:
• Werk en arbeid te definiëren vanuit verschillende invalshoeken
• Diverse ‘typen’ van arbeid / werk omschrijven en (eigen) voorbeelden geven.
• Het verschil duiden tussen intrinsieke gebruikswaarde & economische ruilwaarde van werk
• “latente-deprivatiemodel” en “primacy-of-production thesis” toelichten.
• Het concept arbeidsethos, alsook intrinsieke en extrinsieke arbeidsorientaties kunnen duiden.
Verschillende invalshoeken om werk en arbeid mee te definiëren. Ten eerste kan men een
onderscheid maken tussen levende en dode organismen (werk als een transactie van energie: leven
en groeien, reproduceren). Ten tweede kan men een onderscheid maken naar menselijke evolutie
(welke betekenis geven we aan werk? de natuurlijke en sociale omgeving vormen, de ontwikkeling
van specifieke vaardigheden…)
Smalle en brede definities van arbeid…
Intrinsieke gebruikswaarde en economische ruilwaarde: de waarde van werk. Wanneer we met een
sociologische bril kijken naar werk, kunnen we niet volhouden dat het zich beperkt tot betaald werk.
Ook activiteiten die we voor anderen uitvoeren, maar die niet betaald worden, kunnen nuttig zijn
(bv. onbetaald werk van moeders/grootouders/…). Dit werk is dus ook maatschappelijk waardevol.
Werk heeft allereerst een gebruikswaarde: namelijk het nut van de activiteit voor diegene die ze
verricht, voor de omgeving en voor de samenleving als geheel. Die gebruikswaarde is niet zuiver
materieel, aangezien werk ook een psychologische waarde heeft (bv. bron van zelfverwezenlijking).
Werk heeft ook een sociale waarde: maar niet alle werk is nuttig voor zowel het individu dat het
uitvoert als voor de samenleving. De meeste beroepen dienen naast het persoonlijke nut nog wel
een of ander maatschappelijk nut.
2
,Behalve een intrinsieke gebruikswaarde, kan werk ook een ruilwaarde hebben, namelijk de waarde
van werk als we het zouden verkopen op een denkbeeldige markt (‘de arbeidsmarkt’). Hier trekken
we de lijn tussen werk en arbeid: werk dat niet alleen een gebruikswaarde, maar ook een ruilwaarde
heeft, noemen we betaalde arbeid.
“Latente-deprivatiemodel”: de waarde van werk voor het individu. Sociaal psychologe Marie Jahoda
bestudeerde de effecten van werkloosheid en constateerde dat men niet alleen negatieve gevolgen
ervaarde door het inkomensverlies, maar dat dit zich uitstrekte over de ‘latente dimensies van werk’.
Hiermee doelde ze op de bredere waarde van werk: de sociale banden, het gevoel van eigenwaarde
en status, het gevoel nuttig te zijn als lid van de sociale groep, de structuur die werk geeft aan de
dagen en de weken.
3
, Wat we doen als werk heeft dus ook een grote invloed op onze identiteit en op ‘wie we zijn’ in de
ogen van de anderen. Individuen krijgen drie soorten opbrengsten uit werk:
1. Materiële opbrengsten: de beloning en andere materiële opbrengsten die via arbeid worden
verkregen. Ook de bredere levenskansen van individuen zijn hier afgeleiden van de
economische opbrengst van arbeid.
2. Psychologische opbrengsten: geestelijke en emotionele bevrediging, het geeft objectiviteit
aan onze werkelijkheid. Maar ook: psychische kostprijs stress,…
3. Sociale opbrengsten: onze positie op de arbeidsmarkt heeft een sterke invloed op hoe de
sociale omgeving ons percipieert, op de sociale status die we genieten in de samenleving.
“Primacy of production thesis”: de waarde van werk voor de samenleving. Werk (arbeid) heeft voor
de meeste mensen in de hedendaagse samenleving een centrale rol bij het bepalen van hun
algemene sociale positie, status en sociaal functioneren. De these gaat echter nog iets verder en stelt
dat werk kenschetsend is voor de mensheid als soort en bepalend is voor de manier waarop mensen
samenleven (notie ‘homo faber’). Werk heeft met andere woorden een vormende invloed op onszelf
en op ons ‘mens zijn’. Deze constatering impliceert dat werk niet alleen een invloed heeft op het
‘werkende individu’, maar ook op het uitzicht van onze menselijke samenleving. Het arbeidsbestel
heeft institutionele en culturele gevolgen, en zorgt voor sociale stratificatie.
Verschillende vormen van betaalde arbeid…
Informele arbeid is hier ‘grijs’/’zwart’ werk:
arbeidsactiviteiten die zich onttrekken aan
belastingen en sociale zekerheidsbijdragen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xanthehl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80796 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen