H1 Historische Context: Steden en burgers in de Lage Landen - Geschiedenis vwo 4/5/6
Samenvatting H4 Historische Context: Duitsland in Europa
Alles voor dit studieboek (68)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
6
Alle documenten voor dit vak (4836)
Verkoper
Volgen
roosdelange
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis H4 en H5 vwo6 p2
In 1756 kwam het in Noord-Amerika tot een oorlog tussen Engeland en Frankrijk die tot
1763 zou duren: 7-jarige oorlog.
Oorzaken Onafhankelijkheidsoorlog:
1. Breed verzet tegen nieuwe Britse belastingen
- Regering in London was vastbesloten de koloniën mee te laten betalen aan het
delgden van de oorlogsschuld
- Engelsen stelden nieuwe belastingen: invoerrechten op suiker, glas, papier en thee
en belasting op bedrukt papier
- Kolonisten woedend ze werden niet vertegenwoordigd door Britse parlement,
maar moesten wel meebetalen
- No taxation without representation
- Kooplieden gingen tot boycot van Engelse producten
2. Verlichtingsideeën stimuleren behoefte aan meer zelfbeschikking
- Via literatuur en briefwisselingen raakten verlichtingsideeën ook in de Britse koloniën
verbreid
3. Onbuigzame koers van de Britse koning
- De Britse koning, George lll, volgde een onbuigzame koers de kolonisten werden
zich er in deze jaren van bewust dat hun belangen niet dezelfde waren als de Engelse
- Radicalen: pleitten voor gewapend verzet en zich losmaken van Engeland
- Gematigden: geloofden dat er een oplossing binnen het Engelse bestuur mogelijk
was tegen gewapend verzet, vonden geen belasting zonder verantwoording onzin
want meest Engelsen werden ook niet vertegenwoordigd
Juli 1776: dertien Britse koloniën verklaarden zich gezamenlijk onafhankelijk
- Committees of correspondences: verzet tegen de maatregelen van de Britse regering
en onderhielden contacten met verzetsgroepen in andere steden en staten met de
bedoeling het Britse gezag te ondermijnen schaduwregeringen die steeds meer
taken van de regering overnamen
George Washington: leider onafhankelijkheidsstrijd
Palmflet ‘Common Sense’ (1776) van Thomas Paine droeg bij als steun voor de kolonisten
- Geen enkele Amerikaan was een koning iets verplicht.
- Amerika kan niet langer door klein eiland worden bestuurd
In 1776 namen de opstandige koloniën de Onafhankelijkheidsverklaring aan. Bestond uit drie
onderdelen: nieuwe staat kreeg ten oosten van de Mississippi muv Canada en Florida
- De ideeën waarop de kolonisten hun stap naar de onafhankelijkheid baseerden (alle
mensen hebben bepaalde natuurlijke rechten en scheiden der machten)
- De grieven tegen George lll
- Besluit tot onafhankelijkheid
,Oorlog word aangeduid als Onafhankelijkheidsoorlog, Vrijheidsoorlog en de Amerikaanse
Revolutie, omdat de oorlog grote veranderingen tot gevolg had.
Grondwet van de nieuwe staat kwam in 1787 en weerspiegelde de ideeën van de
Verlichting.
3 belangrijkste bepalingen in de grondwet:
1. De Unie werd een federale staat
- Elke kolonie werd een staat en alle staten tezamen gingen een Unie vormen die de
Verenigde Staten genoemd werd
- De regering van de Unie is slechts bevoegd op het gebied van buitenlandse en de
economische politiek
2. De trias politica:
- De uitvoerende macht berust bij de president die tegelijk met de vice-president door
het volk gekozen wordt staatshoofd en leider kabinet hij benoemt belangrijkste
ambetnaren, opperbevelhebber van leger
- De wetgevende macht berust bij het Congres = de Senaat (twee afgevaardigden uit
elke staat), het Huis van Afgevaardigden (elke staat vertegenwoordigd naar aantal
inwoners) alleen het Congres heeft het recht de oorlog te verklaren en geld voor
militaire zaken te bestemmen
- De rechtsprekende macht kent als hoogste orgaan het Hooggerechtshof = negen
rechters die door de president voor het leven worden benoemd. zij kan elke wet,
zowel van de Unie als van de afzonderlijke Staten, aan de grondwet toetsen en
buiten werking stellen
Gelijke rechten gelden in de praktijk niet voor iedereen
- Vrouwen krijgen geen kiesrecht alleen in New Jersey
- Slavernij voor de meest Afrikanen en hun nakomelingen slaven bezaten geen
burgerrechten want ze werden als bezit gezien
- Indianen worden van hun grond verdreven en gedecimeerd
In de grondwet kwamen de woorden ‘slavernij’ ‘zwarten’ en ‘vrouwen’ niet voor
Tegenstellingen tussen het Noorden en Zuiden:
1. Unie tegenover statenbond, industrie en invoerrechten tegenover plantages en
vrijhandel:
- De noordelijke staten (nijverheid, landbouw, handel, visangst) waren voor een sterke
centrale overheid. wilden invoerrecht als bescherming van Engelse industrie
- De zuidelijke staten (plantages) wilden geen invoerrechten, omdat ze uit het
buitenland goedkoper uit konden waren bang dat sterke overheid tot verbod van
slavernij zou komen
- Compromis: het Congres kreeg het recht invoerrechten te heffen, maar slavernij
werd in de grondwet in bedekte termen erkend
2. Vrije arbeid tegenover slavenarbeid:
- In het Noorden was de arbeid vrij
- In het zuiden werkten slaven op de plantages
, - Slaven die naar vrije staten vluchtten, moesten door die staten worden
teruggestuurd: Fugitive Slave Act
Franse Revolutie: een gewelddadige wisseling van de macht in Frankrijk, die gepaard ging
met grote veranderingen in de samenleving
Eerste Stand: geestelijken
Tweede Stand: edelen
Derde Stand: gegoede burgers en gegoede boeren
Verlichtingsideeën botsen met werkelijkheid in Frankrijk
- Geestelijkheid en adel werden sterk bevoordeeld boven de Derde Stand: De Kerk
hoefde geen belastin te betalen, maar alle Fransen moesten wel belasting betalen
aan de Kerk burgers wouden vrijheid van meningsuiting en drukpersvrijheid
- Verzet van werklieden: werklieden vonden dat ze te hard en te lang moesten werken
onder ongezonde en onveilige omstandigheden, te weinig loon
- Verzet van boeren: ze wilden meer grond en eerlijkere belastingen, ze wilden geen
herendiensten meer doen voor hun heer
Financiële crisis leidt tot bijeenroepen Staten-Generaal (1789) de drie standen kregen de
mogelijkheid om klachten en wensen te formuleren in Cahiers des doléances
In de Staten-Generaal werd per stand gestemd, adel dacht met steun geestelijken te kunnen
winnen de Derde Stand ging apart vergaderen en riep zich uit tot de Nationale
Vergadering
Gevolg was 2 revoluties.
Eerste revolutie resulteerde in augustus 1789 Verklaring van de rechten van de mens
ideeën van de verlichters over de grondrechten als vrijheid en gelijkheid werden vastgelegd
en in de grondwet van 1791:
- Afschaffing van de voorrechten van edelen en geestelijken
- Openstelling van alle ambten in de regering
- Toestemming aan rijke burgers en rijke boeren om grond te kopen die van de Kerk
was afgenomen
- Sterke beperking van macht van de koning; constitutionele monarchie
- Invoering van trias politica
- Invoering van een beperkt kiesrecht dat de macht vooral in handen van gegoede
burgers legde (censuskiesrecht)
Tweede revolutie resulteerde in een rechtszaak tegen de koning
- Lodewijk XVI probeerde te vluchten naar het buitenland ze werden herkend en
gevangen genomen
-
Franse Revolutie was andere regeringen in Europa niet gunstig gezind
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosdelange. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.