Micro-economie voor managers A
Introduction to economics – chapter 1&2
What is economics?
Economy = economie/economische situatie
Economics = economische wetenschap
Er is een spanning tussen…
- Mensen/maatschappij hun verlangen voor goederen & diensten = ongelimiteerd
- Beschikbare middelen (land, kapitaal, vrijheid, …) = gelimiteerd
De maatschappij zal nooit genoeg middelen hebben om de goederen & diensten te produceren die de wil van alle
inwoners vervuld. De schaarsheid van de middelen toont aan dat het belangrijk is om dit goed te verdelen en om de
juiste keuzes te maken.
Two main fields
- Microeconomics = studie hoe huishoudens en bedrijven beslissingen maken en hoe hun interactie is op de
markt.
Vb. wat is het effect op een vermindering van beschikbare vluchten op de prijs van de vliegtickets?
- Macroeconomics = studie hoe economisch-wijde fenomeen, incl. inflatie, werkloosheid & economische groei.
Vb. wanneer de centrale bank geld maakt, hoe zal dit effect hebben op de interest en inflatie?
Micro-economie voor managers (managerial economics)
= past de theorie van micro-economie toe op management keuzes.
Management keuzes :
- Intreden tot een markt of niet?
- Hoeveelheid productie van een product?
- Welke inputs in de productie?
- Welke prijs voor een product?
- Investeren in nieuwe technologie of niet?
= altijd zorgen voor winstmaximalisatie!
How people make decisions?
4 principes van individuele beslissingen maken :
Keuzes maken
Om iets te bekomen moeten we meestal iets anders dat we willen opgeven.
“there is no such thing as free lunch”
Vb. tijd gespendeerd aan het studeren van micro-economie
Vb. equity en efficiency
Efficiency = maatschappij probeert alles uit de schaarse middelen te halen
Size of the cake
Equity = opbrengsten van deze middelen zijn eerlijk verdeelt tussen de leden van de maatschapij
Division of the cake
! compromis : toename van rechtmatige verdeling vergroten zorgt ervoor dat de maatschappij sommige efficiëntie zal
moeten opgeven en omgekeerd.
Vb. maatschappij Amerika : focus op efficiency, groter maken van de taart
Maatschappij Europa is omgekeerde : focus op equity, eerlijk verdelen van de taart
Denken in opportuniteitskosten
“kiezen is verliezen”
Middelen zijn schaars, verloren gegane keuzes worden door economen beschouwd als kosten.
Opportuniteitskost = de waarde van de verloren gegane best mogelijke alternatieve aanwending van de middelen.
- Gelduitgaven = expliciete kosten
, - Tijd = impliciete kosten
- Ingezette kapitaalgoederen (gehuurd = expliciete kosten, gekocht = impliciete kosten)
! waarde van de gemaakt keuze moet groter zijn dat de hierdoor veroorzaakte opportuniteitskost.
Bepalen van opportuniteitskost :
- Welke keuze werd gemaakt?
- Welke middelen werden hiertoe ingezet?
- Welke alternatieve aanwending(en) was/waren mogelijk?
- Wat is het beste alternatief?
- Wat is de waarde van het beste alternatief?
Vb. jaar extra studeren
Rationeel denken & in de marge denken
Rationeel gedrag
Economische wetenschap bestudeert gedrag van consumenten & producten.
Daarbij gaat men uit van rationele en maximaliserende agenten :
- Nutsmaximaliserende consumenten
- Winstmaximaliserende producten
Dit leidt tot de mogelijke marktuitkomst, maar rationeel gedrag heeft haar grenzen.
! assumptie, mensen kunnen ook irrationeel denken.
Denken in de marge
Marginale veranderingen = kleine oplopende aanpassingen tot een plan/actie.
Vaak worden de beste beslissingen gemaakt door te denken aan de marginale “grens”.
Een rationale beslisser neemt actie als het marginale voordeel van de actie de marginale kost overtreft. Vb. uurtje langer
micro-economie studeren
Denken : brengt deze keuze meer opbrengsten of kosten op?
Reageren op prikkels
Mensen maken beslissingen door kosten en opbrengsten te vergelijken. Het gedrag kan veranderen wanneer de kosten
en/of opbrengsten veranderen.
Vb. verandering in prijs => verandering in koopkracht
The economist as policy advisor
Positieve analyse
- Zoeken en verklaren van verbanden
- BESCHRIJVEN van situatie op een neutrale manier
- Vb. verhoging accijnzen op tabak leidt tot daling verkoop sigaretten
Normatieve analyse
- Evalueren of situatie wenselijk is of niet
- VOORSCHRIJVEN wat er zou moeten gebeuren vanuit bepaalde waarde-oordelen
- Vb. overheid moet accijnzen op tabak verhogen omdat jongeren teveel roken
Supply and demand : how markets work – chapter 3,4&5
The assumptions of the market model
Markt = geheel van vraag & aanbod waarbij er interactie is tussen de producent & de consument.
Markten kunnen getypeerd worden op basis van het aantal spelers (vb. passagiersvliegtuigen, aandelenmarkten).
Marktvormen op basis van…
Aantal concurrenten in de markt
× 1 aanbieder : monopolie
× 2 aanbieders : duopolie
× Enkele aanbieders : oligopolie
× Zeer veel aanbieders : concurrentie
, = aantal concurrenten bepaald door toetredingsbelemmeringen
De aard van het aangeboden product
Producten van verschillende aanbieders worden…
× Homogeen : door consumenten als nagenoeg identiek ervaren
Vb. benzine
× Heterogeen : door consumenten duidelijk verschillend ervaren
× Vb. kledij
Competitieve markt : eigenschappen
Competitieve markt : markt waarbij langs vraag en aanbodzijde veel spelers zijn en elke speler apart weinig of geen
macht heeft.
Veel vragers en aanbieders op competitieve markt = marktatomisme
Prijsnemerschap : elke speler moet marktprijs nemen zoals hij is, moeilijk of niet beïnvloedbaar.
Kunnen wel invloed uitoefenen op gevraagde of aangeboden hoeveelheid, vaak bij homogene goederen.
Vb. perfect competitieve markt : melk in Europa
Vb. niet-competitieve markt : bouw passagiersvliegtuigen
Demand
Algemene vraagfunctie
= geeft vraaghoeveelheid weer
Factoren die vraag beïnvloeden :
- Prijs van het goed / andere goederen
- Inkomen
- Preferenties consument
- …
Partiële vraagfunctie
Ingreep om verandering vraagfunctie toch te kunnen bepalen : ceteris paribus hypothese
Alle verklarende variabele behalve de prijs zijn gelijkblijvend.
Notatie :
Q(v,i) = g(i) (p)
Wet van de vraag : er is een omgekeerd of negatief verband tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid
Kritische prijs : maximale prijs bereid te betalen voor product.
Verzadigingsprijs : maximale gewilde hoeveelheid bij minimale prijs.
! EXAMEN
Vergelijking van een functie afleiden van een grafiek :
Q(v) : a – bp
Neem 2 punten (q,p) en herleid deze naar a of b, vul deze in in bovenstaande functie.
Zie voorbeeld ppt vraag naar pralines
Inverse vraagfunctie
Gewone vraagfunctie = eerst kijken naar prijs op grafiek en dan pas hoeveelheid.
Inverse vraagfunctie = eerst kijken naar hoeveelheid per extra eenheid op grafiek en dan pas prijs.
Marginale betalingsbereidcurve (MBB)
Marktvraag
= som van individuele vraagfuncties van alle consumenten.
Factoren die marktvraag bepalen :
- Dezelfde factoren als diegene die individuele vraag bepalen
- Aantal consumenten
Identieke consumenten : marktvraagfunctie = individuele vraagfunctie x aantal consumenten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studenthandelswetenschappen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.