Dit is een samenvatting van het cultuur-gedeelte en het meubel-gedeelte van het vak cultuurgeschiedenis 1.2.
Moest je nog vragen hebben, laat het gerust weten! :)
Samenvatting gedeelte cultuur
1. Het graf van Toetanchamon
In het oude Egypte worden de farao’s begraven in 2 verschillende graftypes, wanneer en waar was
elk van de graftypes in gebruik?
• De piramide
o In het Oude en Midden Rijk – de eerste 1000 jaar van de geschiedenis
o In het Noorden van Egypte vanaf Cairo over 100 km aan Westoever Nijl
o De eerste 100 farao’s
• Het rotsgraf
o Het nieuwe Rijk – de volgende 500 jaar van de Egyptische geschiedenis
o Rotsen uitgehouwen graf van lange gangen uitlopend in grafkamer
o Centraal Egypte in de Vallei der Koningen tegenover hoofdstad Thebe
o De volgende 50 farao’s
Alle rotsgraven bevinden zich op één plaats: de beroemde Vallei der Koningen
Welke opvatting over het hiernamaals is verbonden met de piramide?
• Oude en Middenrijk (de eerste 1000 jaar)
o Farao wordt ster aan de hemel
o Piramide = lanceerplatform
Welke opvatting over het hiernamaals is verbonden met het rotsgraf?
• Nieuwe Rijk (de volgende 500 jaar)
o Farao belandt in de onderwereld
o Rotsgraf = plaats in de onderwereld
o Wanneer farao sterft scheiden lichaam en ziel (lichaam naar onderwereld, ziel vliegt
de hoogte in)
Waarom werd het graf van Toetanchamon niet eerder ontdekt?
• Een moeilijk te vinden en ook klein graf
• Graf van Toetanchamon is uitgegraven in de bodem van de Vallei
• Ligt ongewoon dicht bij een ander rotsgraf
o Puin door uitgraving komt bovenop toegang Toetanchamons graf
• Klein graf (in de bodem), bestemd voor een hoveling, in plaats van een groot graf (in de
heuvelflank) bestemd voor een farao
o Toetanchamon overlijdt onverwacht en voortijdig (op 18-jarige leeftijd)
o Zijn eigen koninklijk graf is nog niet klaar daarom graf van hoveling
o Daarom klein graf in de bodem
o Grafuitzet (wel koninklijk) overvol gestapeld in beperkte beschikbare ruimte
• Toetanchamon was niet bekend bij archeologen want zijn naam was geschrapt uit de oud-
Egyptische koningslijsten
o Gevolg van de godsdienstpolitiek van zijn vader Echnaton revolutionaire
hervormer
1
,Wie is deze man en wat was zijn belangrijkste vormgeving?
• Echnaton
• In kunst: aanbidding zonneschijf waarvan stralen uitlopen in uitgestoken handjes = Echnaton
Wat is de belangrijkste regeringsdaad uit de carrière van Toetanchamon en in welke mate is hij zelf
verantwoordelijk voor de beslissing?
• Ingrijpende hervormingen worden ongedaan gemaakt door opvolger Toetanchamon:
beslissingen werden genomen vanuit hogere hand
o Neemt priesters terug in dienst
o Heropent tempels
o Verlaat de pas gebouwde hoofdstad
o Herstelt de oude orde
Wat vertelt het beeld van ‘de god Amon omringd door farao Thoetmoses (voorloper van Echnaton)
en zijn vrouw’ over de geschiedenis van Egypte
• Het getuigt van het traditionele veelgodendom voor Echnaton: gemaakt door zijn
voorganger met hoofdgod Amon in beeld, omringt door de farao en zijn vrouw
• Het getuigt van de hervorming van Echnaton: breuklijn in midden van beeld laat zien
dat het is stukgeslagen tijdens de regering van Echnaton (want oude God Amon)
• Het getuigt van het herstel van het veelgodendom na Echnaton: het beeldje is
gerestaureerd tijdens regering van Toetanchamon
In welke zin in Toetanchamon een onbelangrijke farao?
• Echnaton & o.a. Toetanchamon uit geschiedenis geschrapt
• Door band met Echnaton
• Opvolger Toetanchamon, farao Horemheb: eigent zich al zijn daden toe door naam op
portretbeelden en tempels te vervangen door de zijne = elk spoor uitwissen
• El-Amarna
o Hoofdstad Echnaton
o Wordt pas begin 20ste eeuw herontdekt en opgegraven
o Verhaal van Echnaton & opvolgers dan pas aan het licht
o Archeoloog: Howard Carter
o Toen nog geen duidelijk beeld van wie Toetanchamon was
De granieten sarcofaag met mummie is ‘ingepakt’ zodat de grafkamer volledig gevuld is, beschrijf
deze ‘verpakking’
• Bij het doorbreken van de muur ziet houten schrijn bedekt met bladgoud (soort
omhullende kast met deurtjes vooraan) van vloer tot aan het plafond smalle opening
tussen muur & het schrijn
• Carter wringt er zich tussen gaat naar voorkant schrijn
• Zit nog tent tussen
• Na eerste deurtjes tweede deurtjes = tweede houten schrijn bedekt met bladgoud Na
tweede deurtjes derde houten schrijn bedekt met bladgoud
• 4de schrijn
• Roze granieten sarcofaag (met deksel)
2
,= verschillende schrijnen in elkaar geplaatst moeten uit elkaar gehaald worden om tot
mummie te komen
Beschrijf hoe de mummie binnen de granieten sarcofaag zat ‘ingepakt’
• Tussen de wikkels van de mummie zitten niet minder dan 200 kostbare voorwerpen (de
meeste van goud)
• Rijke aankleding mummie getuigt van prestige & rijkdom farao ook symbolische &
beschermende betekenis
o Volgens Egyptenaren is het vlees van de goden van goud farao is na zijn dood een
godheid lichaam wordt bekleedt met gouden sieraden
o Amuletten in de vorm van scarabeeën (mestkevers), van de gier Nechbet, de
cobraslang Wassjit of de valkgod Horus of van djed-, anch- of oedsjat beschermen
mummie op magische wijze tegen beschadiging of roof
• Het beroemde dodenmasker
o Was geschoven over het hoofd
o Masker omsluit ook het hoofd achteraan zit vastgekoekt aan het gemummificeerd
hoofd
o Medewerkers Carter stellen voor om het los te peuteren met gloeiend hete messen
lukt
o Tussen bovenste wikkels: zit gouden kroon met gier en cobra
o Onder bovenste wikkels: gouden Horus met gespreide vleugels & cobraslang met
daaronder een ‘mutsje’ van parels in de vorm van slangen (op schedel)
o Rond de hals: tientallen amuletten & Horusvalk met daaronder halssieraad
Behandelde Carter de mummie van Toetanchamon met voldoende respect? Argumenteer
• Geen respect voor de doden & het geloof van leven na de dood
• Dissectie van het lichaam
o Toetanchamon wordt door Charter helemaal uitgekleed tot op het bot
o Dissectie verliep ruw na dissectie zaten hoofd, armen en benen niet
langer vast aan romp wel veel informatie verkregen
Oude Griekenland: geschiedenis Partheonon
De Geschiedenis van het Parthenon (en de Acropolis) kan worden ingedeeld in 5 periodes
Periode voor het Parthenon (van de 13de eeuw v.C. tot de 5de eeuw v.C.)
• Myceense periode
o 1200 v.C.
o Myceens paleis op Acropolis in Athene volledig verwoest
o Rond paleis stevige omwalling
• Archaïsche periode
o 570-480 v.C.
o Oudste Griekse tempel op de Acropolis is de ‘100 voet-tempel’
Ook gewijd aan Athena
Gebouwd in Dorische stijl tussen 570-550 v.C.
Ook fragmenten van beeldhouwwerk gevonden in Archaïsche stijl
3
, Na 60 jaar door Grieken zelf afgebroken plaats maken voor grotere &
mooiere tempel:
• Eerst voor proto-Parthenon tempel (onvoltooid vernield)
• Later in Klassieke periode: voor huidige Parthenon-tempel
‘Oude’ Athena-tempel:
• Wordt na 25 jaar na de voltooiing van de ‘100-voet’-tempel links
ervan gebouwd (525-500 v.C.)
• Ook tempel in Dorische stijl
• Ook fragmenten van beeldhouwwerk gevonden in Archaïsche stijl
• Tempel wordt al in 480 20 jaar na de bouw – vernield door Perzen
De proto-Parthenon onder constructie (vernield):
• Griekse steden verenigen zich voor strijd begin Griekse ‘nationaal’
gevoel behalen onverwacht de overwinning in ‘de slag bij
Marathon’
• Atheners bedenken dankoffer voor oorlogsgodin Athena: de bouw
van een (nog grotere) tempel op de Acropolis die de pas na 60-jaar
oude ‘100 voet’-tempel moet vervangen & de pas 10 jaar jonge
Athena-tempel komt vervoegen (vanaf nu ‘oude’ Athena-tempel
genoemd
• Bouw proto-Parthenon onderbroken wanner perzen 10 jaar later
terugkeren & in een soort strafexpeditie alle bouwwerken op de
Acropolis van Athena vernielen: de ‘Oude’ Athena-tempel maar ook
de proto-Parthenon onder constructie
Het Parthenon als Griekse tempel, de eerste 1000 jaar (van de 5de eeuw v.C. tot de 6de eeuw n.C., in
Oudheid of Grieks-Romeinse tijd)
• Klassieke periode
o 480-150 v.C.
o Bij Zeeslag van Salamis worden Perzen definitief verslagen & verdreven uit
Griekenland
o 30 jaar later beslist Pericles, succesvolle leider Atheners tempel heropbouwen als
blijvende herinnering aan overwinning op de Perzen
o Acropolis volgebouwd:
Parthenon
Erechteion
Propyleeën
Nike-tempel
Beeld uit de Gouden eeuw van Griekenland (door Pericles)
Welke functies heeft het Parthenon?
• Een religieuze tempel
o Gewijd aan Athena beschermgodin van de stad (symbolisch in de tempel
aanwezig) in de vorm van een 15m hoge goud-ivoren beeld van de godin (de
meest kostbare schat van het Parthenon)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper antje3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
